62
Mazkur betiruv ishi bo’yicha o’tkazilgan tadqiqotlar yuzasidan quyidagi
xulosa va tavsiyalar ishlab chiqildi:
1. Bozor iqtisodiyoti davrida raqobatda engib chiqishning asosiy omillaridan
biri makroiqtisodiyotga taaluqli, ijtimoiy va shaxsiy sektorlardagi korxonalarda
ishlab chiqarish samaradorligini oshirishga erishishdir. Bu asosan mavjud ishchi
kuchidan oqilona foydalanish evaziga erishiladi. O’z navbatida ishchi kuchidan
samarali foydalanish ko’pincha har xil bajarilishi zarur bo’lgan ishlarning ayrim
ijrochilar o’rtasida to’ri taqsimlanishga, ya’ni ularning malakasiga, tajribasiga va
zukkoligiga yarasha ish bilan bad-barobar ta’min etilishiga boliqdir.
2.
Tadbirkorlikni
ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlanishini
jadallashtirish
muammolarini hal etish iqtisodiyotni modernizasiyalash jarayonini oilaviy biznes
sohasida qo’llash asosida faoliyat samaradorligini oshirish imkoniyati yuzaga
keladi. Shunga boliq holda sohada mehnat unumdorligining o’sishi, oilaviy biznes
jarayonida
mehnat
mazmunidagi
chuqur
o’zgarishlar,
sohaning
modernizasiyalashda qo’l mehnatining sezilarli kamayishi va inson omiliga
yangicha yondashuv masalalarini o’z ichiga olgan iqtisodiy samaradorlikni
oshirish bo’yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqish zarur.
3. CHet el investitsiyalari va aholining shaxsiy jamg‘armalarni maksimal
jalb qilish, fuqarolarning shaxsiy tadbirkorlik faoliyatini har tomonlama qo‘llab-
quvvatlash ularga qonunlar chegarasiga ko‘proq erkinliklar berish;
- xorijiy investisiyalarni jalb qilish, udan samarali faoliyat ko‘rsatish uchun
sharoit yaratib (huquqiy, iqtisodiy, ijtimoiy va boshqalar) berish;
-
Faoliyat
yuritayotgan
korxonalarni
modernizatsiyalashtirish
va
diversifikatsiyalash orqali yangi ish joylarni yaratishga qaratilgan shaxsiy
mablag‘lar jamg‘arish qismining ko‘payishini va har tomonlama qo‘llab-
quvvatlash;
- industrial soha tarmoqlarining ser mehnat sohalarni ko‘paytirishda,
qo‘shimcha ish joylarini yaratish uzoq muddatli kreditlash, mablag‘larni
ko‘paytirish, bank tizimidagi ishlarni faollashtirish;
63
- Korxona modernizatsiya qilish loyihalarini mahsulot tayyorlash hajmini
ko‘paytirish, tovarlarni yangi turlarini o‘zlashtirish, qo‘shimcha ish o‘rinlarini
yaratish uchun imkoniyatlarni kengaytirish;
4. Respublikamizning tabiiy boyliklarni hisobga olgan holda mahalliy xom-
ashyolarni qayta ishlash jarayonida ilg‘or texnologiyalardan foydalanish va
faoliyat yuritayotgan korxonalarni modernizatsiya qilish, eskirgan texnologiyalarni
zamon talablarga javob beradiganiga almashtirish uchun maqsadli investisiyalarni
jalb etish;
- Ishlab chiqarishda tadbirkorlikni barcha turlarini modernizatsiya qilish,
texnik va texnologik qayta jihozlashni yanada jadallashtirish, zamonaviy
moslashuvchan texnologiyalarni keng joriy etishda, iqtisodiyotning keng
tarmoqlaridagi, eksportga yo‘naltirilgan, mahalliylashtirilgan ishlab chiqarish
hududlarida joylashgan tumanlarga imtiyozli xorijiy investisiyalar kreditlar,
grantlar va boshqa mablag‘larini jalb etish yo‘llarini ishlab chiqish;
- Yangi texnologiyalar joriy etilgan korxonalarda shaxsiy mablag‘lar
hisobini, yoshlarning oliy va o‘rta maxsus o‘quv yurtllarida ta’lim olish
imkoniyatlarini kengaytirish, qayta tayyorlash va malakasini oshirish o‘quv
maskanlari tarmog‘ini kengaytirish;
5. Mahalliy sanoat korxonalarni modernizatsiyalashtirish va yangi korxona
tashkil qilishda asosan quyidagi maqsadlar ko‘zlanadi:
- iste’molchilar talab qilayotgan mahsulotlar ishlab chiqarishni ko‘paytirish
va uni sotishdan foyda (daromad) olish;
- jahon talablariga javob beradigan, eksportga yo‘naltirilgan raqobatbardosh
mahsulotlar ishlab chiqarish;
- mahsulotlar sifatini oshirish;
- ishlab chiqarishga ish bilan band bo‘lmagan aholini jalb qilish va shu orqali
ish bilan ta’minlashdagi ijtimoiy muammolarni hal qilish;
- ishlab chiqarishga mavjud qo‘shimcha resurslarni jalb qilish;
- fan-texnika yutuqlaridan foydalangan holda yangi sanoat mahsulotlarini
ishlab chiqarish;
64
- yakka tarzda yoki hamkorlikda faoliyat yuritish uchun kichik korxona
(o‘rtoqchilik kab) tashkil qiluvchi alohida fuqarolar yoki shaxslar guruhni
a’zolarning shaxsiy ehtiyojlarni qondirish;
- ishlab chiqarishni mustahkamlash va rivojlantirish hamda bozor muhitini
kengaytirish.
6. Tadbirkorlarga imkoniyatlar yaratib berish ya’ni imtiyozli kreditlar berish
orqali ishlab chiqariyotgan mahsulotlarini eksport qilish, sifatga e’tibor qaratish,
mahaliy xomashyodan unumli foydalanish. Mintaqani imkoniyatlari, ishlab
chiqarish uchun yangi texnologiyalar joriy etish, kadrlarni tayyorlash va joy-joyiga
qo‘yish orqali talabga javob beradigan mahsulotlarni ishlab chiqarishni yo‘lga
qo‘yish.
7. Iqtisodiyotda olib borilayotgan islohatlarda tadbirkorlik mehnatni to’ri
tashkil etish personallar mehnatini samaradorlik darajasini oshishiga qarab ularga
to’lanadigan mehnat haq, ya'ni mehnatga qarab taqsimlash yildan-yilga tobora
ko’proq obyektivlashtiriladi. Bu esa, ish haqi fondi ishlatilishini chuqurlashtirishga
va tahlil etishga hamda ishchilarning mehnat natijalariga bo’lgan qiziqishlarini
yanada oshiradi. Ish haqi korxona personallarning asosiy daromad manbai sifatida
istiqbolda ham unumdorlikni oshirishning qudratli rabatlantiruvchi kuchi bo’lib
qolaveradi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
