Viloyat bo‘yicha 2010 yilda YAHMdagi kichik biznesni ulushi 73,6 foizni
84,4 foizdan iborat. Mahsulot eksportidagi ulushi 2010 yilda 61,0 foizda, 2016
52
Viloyatda tadbirkorlik muhiti tarkib topishidagi ichki omillarning keng
qamrovli tahlili quyidagi xulosalarni beradi:
1. Tadbirkorlik muhiti qoniqarli darajada tarkib topgan. Biroq ma’muriy
buyruqbozlikdan qolgan tor ixtisoslashuv va mexnat taqsimotining boshlang’ich
holda saqlanayotganligi viloyatda tadbirkorlik rivojiga monelik qilmoqda.
2. Mavjud infratuzilmaning noqulay vaziyati qishloq tumanlari markazlari
va shaharlashgan boshqa manzillarda iste’mol mollari, xususan, yengil va oziq-
ovqat sanoati mollari ishlab chiqarishni yangi texnologiyalar asosida
rivojlantirishni ko’ndalang qilib qo’ymoqda.
3. Band aholi daromadlarining past darajadaligi iste’mol talabi doirasi
cheklanganligini saqlab qolmoqda. Bu esa, o’z navbatida, tadbirkorlik muhitidagi
imkoniyatlar voqelikka aylanishini kechiktirmoqda. Ayniqsa. iqtisodiy band aholi
bilan mexnat resurslari soni orasidagi farq ortishiga fermer xo’jaliklari sonining
ortishi tug’ri mutanosib holda ta’sir qilmoqda.
4. Viloyatda tadbirkorlik muhiti ximoyalanishi, qo’llab-quvvatlanishi va
rag’batlantirilishi qishloq xo’jaligidagi tarkibiy isloxotlar, xususan. paxtachilikka
munosabatning erkinlashtirilish darajasiga bog’lik. Bunda ikkita yo’l mavjud, yani
paxtachilik to’lik davlat ximoyasiga olinishi kerak yoxud ekinlar tanlovida
erkinlikni oshirish lozim.
Demak, tadbirkorlik doimo iqtisodiy nochor qolish yoki foydaning
kamayishi xavfi bilan bog’lik bo’ladi. Bu faoliyat ko’p duch kelinadigan
tavakkalchilik xolatlari bo’yicha qarorlar qabul qilishda xaddan ziyod ehtiyotkor
bo’lgan tadbirkorlar korxonalarini turg’unlikka va raqobatbardoshligi yuqotilishiga
duchor qiladilar. Ular eng katta foydani aynan yuqori tavakkalchilikka bog’lik
amallar keltirishini yoddan chiqarmasliklari lozim.
Viloyatda mehnat resurslari soni, dastlabki ma’lumotlarga ko’ra, 2015 yil
yanvar-dekabr oylaridagiga nisbatan 1,2 foizga ko’payib, 2023,8 ming kishini
tashkil qildi. Eslatib o’tish joizki. shu davrda bandlikka ko’maklashuvchi
markazlarga ishga joylashtirishda yordam berishni so’rab, 72721 nafar fuqaro
murojaat qildi.
53
Fikrimizcha mintaqa infra tuzilmasida kichik biznes subyektlari
faoliyatining yaxshi tashkil etilishi ish bilan bandlik muammosi yumshatilishini,
aholi real daromadlari ortishini, soliq tushumlari ko’payishini. mahalliy byudjet
daromadlari o’sishini. iqtisodiyotda sog’lom raqobat muhiti yaratilishini hamda
turli sektorlar orasidagi o’zaro aloqalar mustahkamlanishini ta’minlaydi.
Xulosa qilib aytganda, tadbirkorlikni rag’batlantirish va qo’llab-quvvatlash
bo’yicha ko’rilgan choralar uning rivojlanish jarayonida. mamlakat yalpi ichki
mahsulotidagi ulushi ortishida va mazkur sektordagi bandlik darajasida o’z aksini
topmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: