Ўзбекистон Республикаси Марказий банки

25 
сентябридан Марказий банк қайта молиялаш ставкасини йиллик 
14 фоиздан 16 фоизгача оширди. 
Қайта молиялаш ставкасининг оширилиши, биринчи навбатда, 
ушбу инфляцион кутилмалар ва ташқи инфляцион омилларнинг 
кучайиши билан боғлиқ хатарларни минималлаштиришга қаратилди. 
Хусусан, мазкур ўзгариш депозитлар бўйича ижобий реал фоиз 
ставкаларини 
таъминлаш 
орқали 
сўмдаги 
жамғармаларнинг 
жозибадорлигини ҳамда истеъмол ҳажмининг мувозанатли ўсишини 
қўллаб-қувватлади ва шу орқали банк тизимидан пул ресурслари 
чиқиб кетиши хатарини пасайтирди. 
Банкларда жалб қилинган депозитлар ҳажмининг ўсиши, ўз 
навбатида, узоқ муддатли ресурс базасининг кенгайишига замин 
яратади ва мос равишда иқтисодиётни барқарор инвестицион 
ресурслар билан таъминлашга хизмат қилади. 
Муомаладаги 
нақд 
пуллар 
миқдори 
ўзгаришининг 
ликвидлиликка таъсири 
2018 йилда муомаладаги нақд пулга бўлган талабнинг ўзгариши 
мавсумий омиллар билан изоҳланади. 
Мамлакатимизга халқаро пул ўтказмалари ҳажмларининг асосан 
йилнинг иккинчи ва учинчи чоракларида йил бошига нисбатан кўпроқ 
бўлиши ва, натижада, аҳоли томонидан тижорат банкларига хорижий 
валютани сотиш ҳажмларининг ошиши мос равишда нақд пулга 
бўлган талабнинг ортишига олиб келди.
Аҳоли томонидан чет эл валютасини миллий валютага 
айирбошлашга бўлган талабнинг ошишини миллий валюта курсининг 
жорий йил бошидан августга қадар мустаҳкамланиб бориши билан 
ҳам изоҳлаш мумкин.
Хусусан, 2018 йил май-июнь ойларида қарийб 3,6 трлн. сўм 
нақд пул муомалага чиқарилди (2.4.6-расм).

---

51 
2.4.6-
расм 
Банк кассалари орқали амалга оширилган
нақд пул айланмалари ҳажми 
млрд. сўм 
 
Манба: Марказий банк.
2018 йилнинг май ойида мавсумий омиллар таъсирида 
иқтисодиётда нақд пулларга талаб кескин ошган даврда Марказий 
банк томонидан эмиссиянинг етарли миқдорда амалга оширилиши 
кейинги ойларда нуқд пул муомаласи мувозанатлашишига имкон 
яратди. 
2018 йилнинг январь-октябрь ойларида нақд пулнинг банк 
кассалари орқали ўртача ойлик айланмаси ҳажми 13 трлн. сўмни 
ташкил этиб, 2017 йилнинг мос даврига нисбатан (6,6 трлн. сўм)