Ўзбекистон республикаси аxборот теxнологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги

Маркетингнинг келиб чикиши 
 
Маркетинг элементларининг пайдо бўлиши XVII асрнинг урталарига 
бориб такалади. Бу давргача товарларни натурал айирбошлашнинг турли 
шакллари пайдо булади, кейинчалик маркетинг фаолиятини биринчи 
элементлари, яъни реклама, нарх, сотиш кабиларни ривожланиши кузатилди. 
 
1902 йилдан бошлаб АКШнинг Мичиган, Калифорния ва Иллинойс 
университетларида маркетинг фани киритилиб, бу муаммолар буйича 
маърузалар укитила бошлади.
Маркетинг 
(ингл. marketing — сотиш, бозорда савдо қилиш) — бу харидорлар 
учун қийматликларни яратиш, тақдим қилиш ва етказиш жараёнлари 
йиғиндиси ҳамда ташкилий функцияси, шунингдек улар билан корхона учун 
фойдали ўзаро алоқаларни бошқариш. 
Маркетингни асосий вазифалари 
 
Фирмани қизиқтирган соҳаларда маҳсулотни ҳақиқий ва потенциал 
истеъмолчиларининг эҳтиёжларини тадқиқ қилиш, таҳлил қилиш ва 
баҳолаш.
 
Фирмани янги товарлари ва хизматларининг маркетинг таъминотини 
ишлаб чиқиш.
 
Фирма таянаётган ёки таянадиган бозорлар ҳолати ва ривожланишини 
таҳлил қилиш, баҳолаш ва прогноз қилиш, шу жумладан рақобатчилар 
фаолиятини тадқиқ қилиш.
 
Фирманинг ассортимент сиёсатини шакллантириш.
 
Фирманинг нарҳ сиёсатини ишлаб чиқиш.

---

52 
 
Фирмани бозордаги иштирокининг стратегияси ва тактикасини 
шакллантиришда иштирок этиш.
 
Фирма маҳсулотлари ва хизматларини сотиш.
 
Маркетинг коммуникациялари.
 
Сервис хизмат кўрсатиш. 
Маркетинг мухити 
Маркетинг омиллари 
Назорат қилинмайдиган омиллар  
1. Истеъмолчилар
2. Рақобатчилар
3. Ҳукумат
4. Иқтисодиёт
5. Технология 
6. Мустақил оммавий ахборот воситалари ва б. 

---

53 

---

54 
Корхонада маркетинг-менежмент истеъмолчиларни жалб қилиш ва 
харидорларнинг содиқлигини узоқ давр сақлаб қолишга йўналтирилади