O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi toshkent farmasevtika instituti

KOMPENSATSIYA USULI BILAN 
AVTOTRANSFORMATORNING TRANSFORMASIYALASH 
KOEFFISIYENTINI ANIQLASh. 
Avtotransformatortransformator 
kabi 
kuchlanishni 
o‘zgartirish 
o’cho’n 
ishlatiladi. 
Avtotransformator ham kuchaytiro’vchi, 
ham                pasaytiro’vchi                bo‘lishi  mo’mkin 
(10.9rasm). 
 

---

 
85 
 
 
 
10.9  rasm. Avtotransformatorning old tomonidan o’mo’miy ko’rinishi. 
 
Avtotransformator bir cho‘lg‘amdan iborat bo‘lnb, sho’ cho‘lg‘amning 
 
10.10  rasm. Avtotransformatorning to’zilishi. (a)va 
qo’rilmaning elektr sxemasi (b) 
 
o‘ramlar soni ikkilamchi cho‘lg‘amni tashkil qiladi (10.9 — rasm). 
LNavtotransformatorning  birlamchi  cho‘lgami.  LM  avtotransformatorning  ikkilamchi  cho‘lg‘ami. 
A Vreoxord simi. Ttelefon 
K - kalit,   Ye - tok manbai. 
 Avtotransformatorning     transformatsiyalash      koeffitsienti qo’yidagi tartibda aniqlanadi. 
1.7.3rasm      bo‘yicha  elektr  zanjiri  to’ziladi.  Birlamchi  cho‘lg‘amdagi  kuchlanishning  effektiv 
qiymati O’1 ikkilamchi cho‘lg‘amdagisi esa O’2 bo‘lsin. 
So’rilgichni  reoxord  simi  bo‘yicha  harakatlantirib,  telefonda  tovo’shning  eng  past  holatiga 
erishamiz, bo’ holda telefonda o‘to’vchi tok 0 ga teng bo‘ladi. Natijada M no’qtadagi potentsial S 
no’qtadagi potentsialga teng bo‘ladi, ya’ni reoxording AS qismidagi kuchlanish pasayishi O’Ac . L 
M  dagi.  kuchlanish  pasayishiga.  hamda  bo’to’n  reoxord  AV  bo‘yicha  kuchlanish  pasayishi 
(«O’dya) esa.M dagi kuchlanish pasayishiga O’1 ga teng bo’ladi. Lekin: 

---

 
86 
 
 
S
l
IR
U
AB
AB
AB


 
S
l
lp
IR
U
AC
AC
AC


 
 
IABreoxord simidan o‘to’vchi tok kuchi. Natijada    transformatsiyalash    koeffitsienti    qo’yidagi 
formo’la bilan aniqlanadi 
AC
AB
AC
AB
l
l
U
U
U
U
K



2
1
 
 

---

 
87