X. E. Rustamova, M. D. Maxsumov, U. A. Tuymachev fuqaro muhofazasi va fuqaro muhofazasi tibbiyot xizmati

10-rasm.  Shlem-niqobni  tan- 
lashda  boshni  vertikal  aylana 
bo‘ylab o‘lchash usuli.
Gazniqob  GP-7  ning  ikki  xil 
turi  bor  va  ular  bir-biridan  yuz 
qismi  bilan  ajralib  turadi:  GP-7 
va  GP-7V.  Gazniqob  GP-7  yuz 
qismida  so‘zlashish  moslamasi 
bor  va  suv  ichish  moslamasi 
yo‘q. MGP bilan komplektlanadi. 
Gazniqob  GP-7V  yuza  qismi 
MGP-V so‘zlashish moslamali va harbiy suvdon (flyaga 750 ml) suv 
ichish moslamasi bilan komplektlanadi. Bu zarariangan hududda ham 
suv iste’mol qilishga imkoniyat yaratadi.
Gazniqob  GP-7  va GP-7V  da yuz  qismi  o‘lchamini  olish  uchun 
yuzning vertikal va gorizontal o‘lchami olinadi.
Gorhontal  o ‘lchami  uchun  santimetrli  lenta  oldindan  -   qosh 
ustidan,  yondan  -  quloq chig‘anog‘idan (suprasidan) 2-3  sm yuqori 
va  nihoyat orqadan -  boshning eng ko‘p chiqqan nuqtasidan o'tadi. 
Vertikal o‘lcham-lenta iyakning quyi nuqtasi orqali yonoqlar (supra) 
bo‘yicha quloq chig‘anog‘i oldidan o‘tib, boshning tepasida tutashgan
85

---

chiziq  bo‘yicha  o‘lchanadi.  Ikki  o‘lcham  yig‘indisiga  asoslanib 
shlem-niqob razmeri aniqlanadi. Agar yig‘indi  118,5-121  sm bo‘lsa
1-razmer;  121,5-126 sm bo‘Isa 2-razmer;  126,5  sm va undan  ortiq 
bo‘lsa 3- razmer bo‘ladi.
GP-7 tarkibiga kiradi: yuz qismi, filtrlovchi-yutuvchi quti, proti- 
vogaz solinadigan xalta, birka, polietilen qop, terlamaydigan plyonka, 
issiq  tutadigan  manjetlar  (qish  vaqtida  beriladi),  suvdon  uchun 
maxsus qopqoq. Yuz qismi itch razmerli bo‘ladi. Protivogaz og‘irligi 
900  gr.  Atroficha  xaltasiz  (filtrlovchi  qismi  250  gr,  yuz  qismi  600 
gr). Havoning doimiy oqim tezligi  30  1/min bo‘lganda nafas olishga 
qarshiligi  16  mm  suv  ustunligidan  oshmaydi,  250  1/min  bo'lganda 
200 mm suv ustunligidan oshmaydi.
GP-5,  GP-7  himoya  ta’sir  prinsipi  o'xshash  -   absorbsiya, 
xemosorbsiya va kataliz hisobiga amalga oshiriladi.
Shu bilan bir vaqtda GP-7 (ekspluatatsiya) foydalanish va fiziologik 
ko‘rsatkich  bo‘yicha  sezilarli  yutuqqa  ega,  Masalan:  filtr-yutuvchi 
qutida  qarshilik  kamaytirilgan  -   bu  nafas  olishni  yengillashtiradi. 
Yana  erkin  yoqasimon  abturator  ishonchli  zichlikni  ta’minlaydi, 
shu Vaqtning o‘zida inson boshiga bosimni kamaytiradi.  Shu sababli 
GP-7  dan  60  yoshdan  oshganlar  hamda  o‘pka  va  yurak-tomir 
xastaligi  bor  bemorlar  foydalanishlari  mumkin.  Maxsus  moslama 
aloqa  vositalaridan  foydalanishni  ancha  yengillashtiradi.  GP-7  da 
filtrlovchi-yutuvchi quti yonboshidan, GP-5 da esa ostidan ulanadi.
86

---