Oliy matematika asoslari


- §. Элем ентар ф ункцияларнинг х,осилалари



Download 6,39 Mb.
Pdf ko'rish
bet173/214
Sana22.02.2022
Hajmi6,39 Mb.
#100359
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   214
Bog'liq
Oliy matematika asoslari 1 qism

3- §. Элем ентар ф ункцияларнинг х,осилалари
Ушб у 
п а р а г р а ф д а
ф у н к ц и я
х о с ил а с и 
т а ъ р и ф и д а н
х а м д а
1 9 - боб 5 - § д а к е л т и р ил г а н л и м и т л а р д а н ф о й д а л а н и б э л е м е н т а р
ф у н к ц и я л а р н и н г х о с и л а л а р и н и т оп а ми з .
1°. y = x ,L( x > 0 )  
д а р а ж а л и ф ун кц и ян инг хосиласи. 
Б у ф у н к ц и я
о р т т и р мас и 
А у = (х + Ах)^ 
—  х й = х |1 
J"( v 

Vx 
— 
1 j =
= лгц[ ( 1 + ~ У ~  1 ] булиб, -L

( i + — У - i
— > й - 1. У 
х )
л 
х
А у
А х
Ах
= х 1 1 ------------------------------------------------------------------------------------------------- — --------- б у л а д и . Ке йинг и т е н г ли к д а Дх->-0 д а л им ит г а
X
утиб т оп а ми з :
ьу
( i + — Y - i
( ■ + — У - |
= I i m v
—------^—L-------— vt* ~ • I i m _J:____ x
l i m ~ = l i mx^ 
------  
-------=j c' *_ l l i m ——
—------- = n x '1~ ' .
Дх— О 
A X
A x — 0 
h x
Д х — 0

x 
Д е м а к , y = x
д а р а ж а л и ф у н к ц и я н и н г х осил ас и:
у ' = [
1
Хп ~ 1.
Хусусан, ( i = — 1 б у л г а н д а у = х ^ { = ~  були б, унинг хосил ас и 
у ' = — х ~ ' ~ ' = ---- б ул а ди .
л:
2 °. 
у = а х ( а > О, а ф 1 )
к у р с а тк и ч л и ф ун кц и ян и н г хосиласи. 
Бу
ф у нк ц и я н и н г ор т ти р м а с и А у = а х + Ах— а х= а х( а Ах— 1) були б,
=
Д 
х
ах ( а * х -
1) 
„ .
.
= —
— -
б у л а д и .
Кеиинги т е н г ли к д а
Дх->-0 
д а
лим итга
утиб т оп а ми з :
..
А у  
,. 
а х { а Ах~  1) 
х1. 
а Ах —
х,
l i m—
l i m—
------- = а lim— = а In а.
Д х - 0
& Х
Л х — о 
Л х
А х
Д е м а к , у = а х к у р с а т к и ч л и ф у нк ц и я н и н г хосил аси
у ' — а хIn а.
Хусусан, а = е б у л г а н д а у = ех були б, унинг х осил аси
у ' = ехIn е = ех
б ул а ди .
3 °. 
y = \ o g ax ( а > 0 , а ф 1 ,
х > 0 )
логари ф м и к ф ун кц и ян инг
хосиласи. 
Бу ф у нк ц и я н и н г орт т и рмас и
A y = \ o g a( x + Ax )  — l o g ^ = l o g / ± - A(= l o g „ ( l + ■— )
бу ли б ,
.
23 9
Г.
'www.Orbita.Uz kutubxonasi


'Ч -
± Ы
>
+
f )=- М 1+-г)
X
б у ла д и . Ке йинг и т е н г л ик д а Дх->-0 д а л и м и т г а ут иб т о п а ми з :
l i m - ^ - = l i m - U o g Y l + ~ )
= 7 log J M n i f r + - у - ) '
= - - | o f ? ^ -
Ах -'О 


X
/
X |_Д*-<Л 
X
/
J
X
Д е м а к , j/ = l o g ax л о г а р и ф м и к ф у н к ц и я н и н г хосил ас и:
У' = “ logo6 •
Хусуса н, а = е б у л г а н д а у = \ п х  б у ли б , уни нг хо с ил а с и
1 1 
1
и —  — In е =

и 

X
б ул а ди .
4 °. Т ригон ом етрик ф ун кц и ял ар н и н г х оси лалари. 
y = s \ n x  функ 
ц и я н инг о рт т и р м ас и
A(/ = s i n ( x + Ax) — sin х = 2 s i n 4 ^-cos ( * + ^ т г )
булиб,
. . 
Ах
/
А х \
Ах
2 s i n — - c o s l х -\— — ) 
s i n - — -
A y  
 

\
2 / __ ______ 2 
Ах
А х
Ах
~~2~
C O S
( * + - ¥ ■ )
Кейинг и т е н г ли к д а Ах->-0 д а л им ит г а ут иб т оп а ми з :
А*
( * + * ) -
s i n - „
Ау 
,. 
2
l i m - — = lim— ------ cos
л*—о  
дх-»о 
Ал:
2
Ал: 
sin —
= lim— ------ lim cos \ x -\— — )== 1 - cos x .
4
л—О 
AX 
Дх_*о
2
('+*)■
Д е м а к , y =  sin x ф у н к ц и я н и н г х ос ил а с и:
у ' = cos x.
у  = cos ф у нк ц и я н и н г хос и л а с и
у ’ =  — sin х
б у л и ш и худди шу н г а у х ш а ш к у рс а т и л а д и .
Энди у =  t g х ф у нк ц и я с ин и н г хоси л а с и н и т оп а ми з . Б у ф у н к ц и я
нинг ор т ти р м а с и
>240 
.! 
1)1


булиб,
A y = t g ( x + A x )  

=
s
cos (x-|- Ax) 
c o s *
sin ( x-\ - A x ) - c o s * — c o s ( x - \ - A x ) - s i n x
 
si n Ax
c o s ( x - f A x ) - c o s
x
 
c o s ( x - f A x ) - c o s x
A y  

sin A x  
sin Ax
Ax 
Ax
c o s ( x + A x ) - c o s
x
 
Ax
c o s ( x + A x ) - c o s
x
Кейинг и т е н г л и к д а Дх—>-0 д а л и м и т г а ут иб т о п а м и з :
,• 
А у  
I- 
sin Ах 
1
д
х_^0 Ах 
Ах—о 
c o s ( x + Ах) - c o s X
,. 
sin Ах 
.. 
I I
=
l i m —
--------- l i m -
Дх
- 0  
Ах  
дх—о c o s ( x + A x ) - c o s х
c o s 2x '
Д е м а к , y = t g x  ф у н к ц и я н и н г хо с ил а с и
COS X
Худди шу нг а у х ш а ш y = : c t g x ф у н к ц и я н и н г х о с и л а с и
у '
= —
Л -
sin X
б у л и ш и к у р с а т и л а д и .
5 °. Т ескар и тригоном етрик ф ун кц и ял ар н и н г хоси лалар и . 
А в в а л о
берилган 
ф у н к ц и я г а н и с б а т а н т е ск а р и ф у н к ц и я н и н г х о с ил а с ин и
а н и к л а й д и г а н т а с д и к н и исб отсиз к е л т и р а м и з .
А й т а й л и к , y = f ( x )  ф у н к ц и я (а, Ь) д а а н и к л а н г а н б у л и б , у 19- боб
4 - § д а к е л т и р и л г а н т е ск а р и ф у н к ц и я н и н г м а в ж у д л и г и х а к и д а г и
т е о р е м а н и н г б а р ч а ш а р т л а р и н и к а н о а т л а н т и р с и н . А г а р y = f ( x )  
ф у н к ц и я х н у к т а д а ( х 6 (а, b ) ) f ' ( х) =/= 0 х о с и л а г а эга б у л с а , бу 
ф у н к ц и я г а т е ск а р и x = f ' ( y )  ф у н к ц и я у  н у к т а д а (y = f ( x ) ) х о с и л а г а
э г а були б,

Download 6,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   214




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish