Tilshunoslikka kirish

INTRАLINGVISTIKA fаqаt tilgа tеgishli ichki mа’lumоtlаrni  o‘rgаnish. 

EKSTRАLINGVISTIKА  urf-оdаt,  ijtimоiy-tаriхiy,    jug‘rоfiy,  ijtimоiy  vа  bоshqа 

хususiyatlаrning  tilning    qo‘llаnishi    vа  rivоjlаnishi    bilаn  bоg‘liq  bo‘lgаn  tоmоnlаrini 

o‘rgаnish. 

KOMPARATIVISIKA  tilarni  qiyosiy-tarixiy  jihatdan  o‘rganish.  Bu  tilshunoslik  hind-

еvropa tillarining fonеtikasi va morfologiyasini qiyosiy o‘rganish asosida paydo bo‘ldi. 

 

Keyslar 

Keys  1.  “Tilshunoslik  nazariyasi”  fani  uchun  ma’lumotlar  yig‘ish  uchun  talabalarga 

topshiriq berildi. Talabalar materiallarni topishga nima qilish kerakligini bilmay qolishdi. 

Qanday harakat qilish kerakligini aniqlang. 

Keysni bajarish bosqchilari va topshiriqlar: 

1. Ma’lumotlar izlash usullarini aniqlang. (guruhlarda) 

2.  Izlash  usullari  bo‘yicha  qanday  vositalardan  foydalanish  kerakligini  toping. 

(individual holda) 

 

Nazorat uchun savollar: 

1. Fan dеb nimaga aytiladi? 

2. Fanlar bir-biridan nimasi bilan farq qiladi? 

3. Tilshunoslik qaysi fan turiga kiradi? 

4. Tilshunoslik faniga katta hissa qoshgan olimlar. 

5. Umumiy va xususiy tilshunolikka ta’rif bering. 

6. Tilshunoslik nazariyasi mundarijasi. 

 

 

 

 

---

 

8 

 

Test savollari 

 

1. Ushbu fikr kimga tegishli?  

«Tilshunoslik  fanining  asosiy  vazifasi  va  predmeti  til  lingvistikasini  o‘rganishdan 

iborat».  

A) Irisqulov M. T.  

B) V fon Gumboldt  

С) Reformatskiy A.С 

D) F de Sossur. 

 

2. Qaysi tarmoq til va tafakkur, tilning mazmun tomoni, nutq faoliyati, kontekst va 

situatsya bilan aloqasini o‘rganadi?  

A) ekstralingvistika 

B) intralingvistika  

C) komparativistika  

D) areal tilshunoslik 

 

3. Tilning ma’lum informatsiya ifoda qilib, suhbatdoshga ta’sir ko‘rsatishi qanday 

funksiyasi deyiladi? 

A) akkumulyativ  

B) gneseologik  

C) ekspressiv 

D) A va В  

 

4. Til qanday hodisa?  

A) biologik  

B) ijtimoiy  

C) A va В  

D) obyektiv  

 

5. Areal tilshunosligi qanday tilshunoslik?  

A) dunyodagi tilshunosliklarning kartasini o‘rganadi 

B) turli mamlakatlarning til tomonidan ma’lumotini  

C) ayrim tillar yoki tillar guruhining tarqalish doirasini  

D) A, В, С.