Parmanov h 2020y 1-variant

                                   3-variant

1.  Energetik almashinuv bosqichlari va ular o‘rtasidagi muvofiqlikni

aniqlang.

 

a) glikoliz; b) tayyorgarlik bosqichi; c) kislorodli parchalanish

 

1) mitoxondriyalarda sodir bo‘ladi; 2) amilaza, pepsin, lipaza

fermentlari ishtirokida kechadi; 3) ajralgan energiyaning 100% i

issiqlik tarzida tarqaladi; 4) sut kislota hosil bo‘ladi; 5) H

2

O va CO

2

hosil bo‘ladi;

 

6)hujayradan tashqarida sodir bo‘ladi; 7) ATF ga to‘planadigan

energiya miqdori 80 kJ; 8) sitoplazmada sodir bo‘ladi; 9) anerob

sharoitda sodir bo‘ladi;

 

10) sintezlanadigan ATF miqdori 36 ta.

 

A) a - 7, 9; b - 2, 6; c - 1, 4

B) a - 4, 9; b - 3, 8; c - 5, 10

 

C) a - 4, 8; b - 3, 6; c - 2, 5

D) a - 7, 8; b - 2, 6; c - 1, 5

2.  Plazmatik membrana tarkibida mavjud moddalar to'g'ri ko'rsatilgan

javobni aniqlang.

 

1) xolesterin; 2) yarim integral oqsil; 3) glikolipid;

 

4) glikogen; 5) fosfolipid; 6) glitseraldegid; 7) periferik oqsil; 8)

glikoprotein

 

A) 1, 3, 5, 8   B) 2, 4, 5, 7    C) 2, 3, 6, 7     D) 1, 2, 4, 8

3.  Xloroplastlarning stroma qismida amalga oshadigan reaksiyani

aniqlang.

A) 12H

2

O + 24NADF + 18ADF + 18H

3

PO

4

= 6O

2

 + 24NADF·H +

18ATF

B) 12H

2

O = 6O

2

 + 24H + 24 ē

C) 6CO

2

 + 24NADF·H + 18ATF = C

6

H

12

O

6

 + 24NADF + 18ADF

+18H

3

PO

4

 + 6H

2

O

D) 18ADF + H

3

PO

4

 = 18ATF

4.  Hujayra hayotning hamma xossalariga ega bo‘lgan eng kichik

morfologik element ekanligi va hujayraning asosiy struktura

elementi protoplazmasi bilan yadrosi ekanligini isbot qilib bergan

olimni aniqlang.

  A) Mattias Shleyden  B) Rudolf Virxov

  C) Karl Ber

D) Teodor Shvann

5.  Quyida keltirilgan tushunchalarning ma'nolari to'g'ri ko'rsatilgan

javobni aniqlang.

 

a) metabolizm; b) energetik almashinuv; c) plastik almashinuv

 

1) hujayraning tuzilishi hamda tarkibining yangilanib turishini

ta’minlaydigan biosintetik reaksiyalar yig‘indisi;

 

2) hujayra hayot faoliyatining doimiyligini saqlashni ta’minlovchi

plastik va energetik almashinuv reaksiyalari yig‘indisi; 3) hujayrani

energiya bilan ta’minlab beradigan reaksiyalar yig‘indisi; 4)

hujayrada kechadigan energetik almashinuv jarayoni.

 

A) a - 2; b - 1; c - 3

B) a - 4; b - 2; c - 1

 

C) a - 2; b - 3; c - 1

D) a - 4; b - 1; c - 3

6.  Fotosintez yorug‘lik bosqichining oxirgi mahsulotlarini aniqlang.

 

a) ADF; b) NADF·H; c) suv; d) O

2

; e) ATF

 

A) b, c, e   B) a, c, d    C) b, d, eD) a, b, d

7.  Qoqshol qo'zg'atuvchisining qaysi tuzilmalarida ATF sintezi amalga

oshadi.

 

a) sitoplazma; b) mitoxondriya; c) mezosoma;

  d) 

xloroplast.

  A) a, c   B) a, b    C) faqat a    D) c, d

8.  Sut kislotasining parchalanishi (a) va hosil bo'lishi (b) bilan bog'liq

to'g'ri ma'lumotlarni aniqlang.

  1) 

CO

2

 va H

2

O hosil bo'ladi; 2) sitoplazmada sodir bo‘ladi;

 

3) aerob sharoitda sodir bo‘ladi; 4) glukozaning parchalanishi

hisobiga boradi; 5) a4jralgan energiyaning 100 % i issiqlik tarzida

tarqaladi; 6) mitoxondriyalarda sodir bo‘ladi; 7) anerob sharoitda

sodir bo‘ladi; 8) ATFga to‘planadigan energiya miqdori 0 kJ

 

A) a - 1, 6; b - 2, 5

B) a - 3, 6; b - 4, 8

 

C) a - 2, 3; b - 4, 7

D) a - 1, 3; b - 2, 7

9.  Xloroplastning tarkibiy qismlari to'g'ri ko'rsatilgan javobni aniqlang.

 

1) ichki membrana; 2) DNK; 3) polifosfat; 4) stroma;

 

5) ribosoma; 6) t-RNK; 7) tashqi membrana; 8) tilakoid;

 

9) grana; 10) glikogen

 

A) 2, 4, 5, 8, 9   B) 1, 3, 4, 7, 8   C) 2, 5, 6, 8, 10   D) 1, 2, 3, 7, 8

10. Polisaxaridlarning parchalanish bosqichlari to'g'ri ko'rsatilgan

javobni aniqlang.

  A) 

kraxmal Ò glukoza Ò fruktoza Ò sut kislota

  B) 

glikogenÒ sut kislota Ò glukoza Ò CO

2

, H

2

O

  C) 

kraxmal Ò fruktoza Ò glukoza Ò sut kislota

  D) 

glikogenÒ glukoza Ò sut kislota Ò CO

2

, H

2

O

11. Fotosintezning yorug'lik bosqich reaksiyasi to'g'ri ko'rsatilmagan

javobni aniqlang.

A) 12H

2

O + 24NADF + 18ADF + 18H

3

PO

4

= 6O

2

 + 24NADF·H +

18ATF

B) 12H

2

O = 6O

2

 + 24H + 24 ē

C) 6CO

2

 + 24NADF·H + 18ATF = C

6

H

12

O

6

 + 24NADF + 18ADF

+18H

3

PO

4

 + 6H

2

O

D) 18ADF + H

3

PO

4

 = 18ATF

12. Aerosomalar ega organizmlar to'g'ri ko'rsatilgan javobni aniqlang.

 

1) nozema; 2) nitella; 3) ko'k yo'tal qo'zg'atuvchisi;

 

4) sil qo'zg'atuvchisi; 5) sipirogira 6) amyoba; 7) pichan tayoqcha

bakteriyasi; 8) plaun; 9) achitqi; 10) qo'ziqorin

  A) 1, 6

B) 3, 4, 7       C) 3, 5, 6, 7  D) 9, 10

13. Quyida keltirilgan reaksiya qanday jarayonlarda sodir bo'ladi?

  ADF + H

2

PO

4

 + 40 kJ = ATF + H

2

O

1) faol transport; 2) lipidlar glitserin va yog‘ kislotalariga parchalanganda;

3) glukozadan sut kislotalar hosil bo'lganda;

 

4) mitoz; 5) endositoz; 6) oqsillar aminokislotalarga parchalanganda; 7)

sut kislota CO

2

 va H

2

O ga parchalanganda; 8) achitqi zamburug‘larida

glukoza molekulasi kislorodsiz sharoitda etil spirti va karbonat

angidridgacha parchalanganda.

 

A) 2, 3, 7   B) 1, 6, 8   C) 3, 7, 8    D) 1, 4, 5

14. Fotosintezning qorong‘ilik (a) va yorug'lik bosqichlari (b)

xloroplastlarning qaysi qismida amalga oshadi?

 

A) a - ichki membrana; b - stroma

 

B) a - stroma; b - tilokoid

 

C) a - tashqi membrana; b - ichki membrana

 

D) a - tilokoid; b - stroma

15. Organizmlar anorganik moddalardan organik moddalarni

sintezlashda, anorganik moddalarning oksidlanish reaksiyalarida

hosil bo‘lgan energiyadan foydalanishini qaysi olim aniqlagan?

 

A) S. N. Vinogradskiy  B) Rudolf Virxov

  C) Karl Ber

D) B.L. Astauruv

16. Usneyadagi qaysi xususiyatlar achitqi zamburug'ida uchramaydi?

 

1) avtotrof oziqlanish; 2) geterotrof oziqlanish; 3) hujayrasi yadroga

ega; 4) hujayrasi xitin qobiqli; 5) saprofit organizm; 6) ko‘p

hujayraliorganizm

 

A) 2, 5    В) 2,4 С) 1, 6B) 3,6

17. Nitrifikator bakteriyalar (a) va oltingugurt bakteriyalari (b) qaysi

reaksiyalardan ajralgan energiyadan foydalanadi?

  1) 

2NHO

2

 + O

2

 = 2HNO

3

 + energiya;

  2) 

4FeCO

3

 + O

2

+ 6H

2

O = 4Fe(OH)

3

+ 4CO

2

 + energiya;

 

3) 2S + 3O

2

 + 2H

2

O = 2H

2

SO

4

 + energiya;

  4) 

2H

2

S + O

2

 → 2H

2

O + 2S + energiya;

  5) 

2H

2

 + O

2

= 2H

2

O + energiya;

  6) 

2NH

3

 + 3O

2

 = 2HNO

2

 + 2H

2

O + energiya

 

A) a - 3, 4; b - 6

B) a - 1, 6; b - 3, 4

---

Parmanov H       __2020y

 

C) a - 2; b - 5

D) a - 6; b - 5

18. Anorganik moddalarning oksidlanish reaksiyalarida hosil bo'lgan

energiya hisobiga organik moddalar sintezlaydigan organizmlarni

aniqlang.

 

1) nitrifikator bakteriyalar; 2) oltingugurt bakteriyalari;

 

3) temir bakteriyalari; 4) chirituvchi bakteriyalar;

 

5) sianobakteriyalar; 6) sil tayoqchasi

 

A) 1, 2, 5 B) 3, 4, 6 С) 1, 2, 3D) 2, 3, 4

19. Fotosintez qorong‘ilik bosqichidagi boshlang‘ich (a) va oxirgi (b)

mahsulotlarnianiqlang.

 

1) ADF; 2) NADF·H; 3) H

2

O; 4) O

2

; 5) ATF; 6) C

6

H

12

O

6

;

  7) 

CO

2

; 8) NADF; 9) H

3

PO

4

 

A) a - 2, 5, 7; b - 1, 3, 6 B) a - 1, 3, 7; b - 1, 2, 6

 

C) a - 2, 4, 7; b - 3, 5, 9 D) a - 1, 5, 7; b - 2, 3, 6

20. Achitqilarning spirtli achishi jarayonida ishtirok etuvchi moddalarni

aniqlang.

 

1) aseton; 2) ADF; 3) fosfat kislota; 4) AMF; 5) kislorod;

 

6) sut kislota; 7) ferment; 8) kraxmal

 

A) 4, 6, 8 B) 3, 5, 7 C) 2, 3, 7D) 1, 4, 5

21. Irsiy axboroti yadroda xromosomalarda, mitoxondriyalarda,

plastidalarda joylashgan organizmlarni aniqlang.

 

1) nozema; 2) suv yong'og'i; 3) ko'k yo'tal qo'zg'atuvchisi;

 

4) sil qo'zg'atuvchisi; 5) sipirogira 6) amyoba; 7) pichan tayoqcha

bakteriyasi; 8) plaun; 9) nostok; 10) xrokokk

  A) 1, 6

B) 3, 4, 7       C) 2, 8

D) 5, 9, 10

22. Energetik almashinuv bosqichlari ketma-ketligini aniqlang.

 

1) sut kislotaning hosil bo‘lishi; 2) kraxmalning disaxaridgacha

parchalanishi; 3) CO

2

 va H

2

O hosil bo‘lishi; 4) glyukozaning hosil

bo'lishi; 5) sut kislotaning oksidlanishi

 

A) 4, 2, 5, 3, 1 B) 2, 1, 5, 3, 4 C) 2, 4, 1, 5, 3

D) 4, 2, 5, 1, 3

23. Irsiy axborot sitoplazmada nukleoid va plazmidalarda joylashgan

organizmlarni aniqlang.

 

1) evglena; 2) suv yong'og'i; 3) ko'k yo'tal qo'zg'atuvchisi;

 

4) sil qo'zg'atuvchisi; 5) sipirogira 6) amyoba; 7) pichan tayoqcha

bakteriyasi; 8) plaun; 9) nostok; 10) xrokokk

  A) 1, 6

B) 3, 4, 7       

C) 2, 8       D) 5, 9, 10

24. Dissimilyatsiya bosqichlari to'g‘ri ketma ketlikda ko'rsatilgan

javobni aniqlang.

 

1) glikoliz; 2) polisaxaridlarning parchalanishi; 3) 36 molekula

ATFning hosil bo‘lishi; 4) jami energiyaning issiqlik energiyasi

sifatida tarqalishi; 5) kislorodli parchalanish; 6) 2 molekula

ATFning sintezlanishi

 

A) 2, 4, 5, 3, 6, 1

B) 2, 4, 1, 6, 5, 3

 

C) 4, 2, 1, 6, 5, 3

D) 2, 4, 5, 3, 1, 6

25. Qalin hujayra qobig‘i bo‘lmaydigan organizmlarni aniqlang.

 

1) nozema; 2) nitella; 3) ko'k yo'tal qo'zg'atuvchisi;

 

4) sil qo'zg'atuvchisi; 5) sipirogira 6) amyoba; 7) pichan tayoqcha

bakteriyasi; 8) plaun; 9) achitqi; 10) qo'ziqorin

  A) 9, 10

B) 3, 4, 7       C) 3, 5, 6, 7  D) 1, 6

26. Oziq tarkibidagi qaysi moddalar o'zgarmasdan qonga so‘riladi?

 

1) albumin; 2) glikogen; 3) kraxmal; 4) alanin; 5) suv;

 

6) globulin; 7) lizin; 8) valin

 

A) 2, 5, 6 B) 4, 7, 8С) 1, 2, 8 D) 3, 5, 7

27. Moddalar almashinuvi bosqichlari va ularga xos jarayonlar

o‘rtasidagi muvofiqlikni aniqlang.

 

1) fotosintezning yorug'lik bosqichi; 2) energiya almashinuvining

tayyorgarlik bosqichi; 3) NADF·H molekulasining hosil bo'lishi;

 

a) ATF sintezi; b) fotosintezning qorong'ilik bosqichi;

 

c) polimerlarning monomerlarga parchalanishi;

 

d) fotosintezning yorug'lik bosqichi

 

A) 1 - c; 2 - a: 3 - d

В) 1 - a: 2 - c; 3 - b

 

C) 1 - c; 2 - a; 3 - b

D) 1 - a; 2 - c; 3 - d

28. Avtotrof oziqlanuvchi eukariod (a) va prokariot (b) organizmlani

aniqlang.

 

1) shumg'iya; 2) pichan bakteriyasi; 3) olingugurt bakteriyasi; 4)

sigirquyruq; 5) zarpechak; 6) nitella;

 

7) baliqko'z; 8) xrokokk.

 

A) a-4, 7; b-2, 3

B) a-5, 6, 7; b-6, 8

 

C) a-1, 4; b-2, 3

D) a-6, 7; b-3, 8

29. Fotosintez qilish xususiyatiga ega bo'lmagan avtotrof prokariot

organizmlarni aniqlang

 

1) achituvchi bakteriyalar; 2) yashil evglena

 

3) sianobakteriyalar; 4) oltingugurt bakteriyalari; 5) temir

bakteriyalari; 6) nitrifikator bakteriyalar; 7) tugunak bakteriyalar; 8)

volvoks

 

A) 4, 5, 7   B) 1, 4, 6    C) 2, 3, 7, 8   D) 1, 3, 4, 5

30. Sigirquyruq hujayrasining qaysi tuzilmalarida dissimilyatsiya

jarayoni ro'y beradi?

 

1) mitaxondriya; 2) xloroplast; 3) leykoplast; 4) silliq endoplazmatik

to'r; 5) sitoplazma; 6) ribasoma

 

A) 1, 2, 6   B) 4, 6    C) 1, 2, 5    D) 1, 2, 3

---

Parmanov H       __2020y