П1нинен лекция топламы Н5кис -w00u Тема q. Экология 81м оны4 3ыс3аша тарийхы. Экологиялы3 маш3алалар 81м оларды шеш №орша2ан орталы3ты 3ор2а7ды4 8у3у3ый тийкарлары

Тема r. %ндиристе 81м табиатты 3ор2а7да дисперс системаларды4 роли.
q. Кириси7
w. Аэрозолларды4 5ндиристеги роли.
e. %ндирис карханаларында 8а7аны тазала7ды4 теориялы3 тийкарлары
r. *а7аны патас затлардан тазала7
т.с. ` табиат, дисперс система, аэрозоль, 5ндирис патасланы7, чаз, метод.
q. Кириси7.
Табиятты 3ор2а7 м1селесинде 81мде санаат карханаларында дисперс системаларында тут3ан орны айоы3ша болады.
Себеби, 5ндирис объектлери менен байланыслы сситемаларда (8а7а орталы2ы 81м а2ын су7) ж1не де микрогетероген, ультра макрогетерон, коллоид-дисперс 81м молекуляр еритпелерин ушыратамыз. Сондай-а3 барлы3 5ндирис тара7дарында аэрозоллар 18мийетке ийе. Аэрозоллар космоста кем тар3ал2ан. М1селен, кометалар аэрозоллардан ибарат (клетка-газ-ша4-булт, кометада2ы б5лекшелер 3уяш нуры т6си7и менен жа3ты болып к5ринеди).
Табиатта2ы барлы3 объектлерде де 3атты-3атты, суйы3-газ, суйы3-3атты, газ-3атты т6ринлеги дисперс системалар бар.
Демек, диспаерс системаларды4 ролин били7 81м оларды бас3ары7 м1селеси 5ндиристе ашырасату2ын конкрет м1селелерди шеши7де 81м табиатты 3ор2а7да 18мийетке ийе.
w. Аэрозолларды4 5ндиристеги роли.
Санаат тара7ыны4 барлы3 т6рлеринде де аэрозоллар пайда болады. М1селен, руда 81м бас3а затларды алы7да, руданы байыты7да 8.т.б. усындай жумысларда аэрозоллар пайда болады. К5мир, торф 81м бас3ада жаныл2ы затлардан пайдалан2анда да аэрозоллар пайда болады. А7ыр жумысларды4 механизацияланы7ы менен ша4-тоза4ларды4 к5плеп пайда болы7ы м6мкин.
Соны4 ушын ша4ды болдырма7 м1селеси 6лкен 18мийетке ийе. Себеби 81р 3ыйлы а7ыры7ларды келтирип шы2арады. М1селен, к5мир 5ндирисинде ша4ны4 му2дары r00-e000 мг/м^e2а жетеди. Ал, к5мир 3азы7дан алдын су7 жиберилсе, 8а7ада ша4ны4 кенцентарциясы w00-e00 мг/м^e 2а дейин азаяды.
К5мир тахталарында 3олланылату2ын вентиляцион 3урылмаларда q минута qw00 м^e ша4 8а7ада шы2арылады. Шахта ишиндеги ша4 му2дары e0-r0 мг/м^e -3а келеди, бира3та атмосфера 8а7асы белгили д1режеде патасланады.
Сондай-а3 цемент заводынан пайда бол2ан шанс завод д5герегине (w-e км аралы3та) тар3алады. Жо3арыда келтирилген мысаллардан белгили, демек 5ндиристе аэрозоллар 81рекети бас3ары7 6лкен 18мийетке ийе.
Аэрозоллар 81рекети бас3ары7 6лкен 18мийетке ийе. Аэрозолларды услап 3алы7да адсорбент 81м 3олланы7 3убылысларынан пайдаланады.