P islomov toshkent 2017 O‘quv qo‘llanma


Ma’lumotlar bazalarini boshqarish tizimi



Download 6,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet94/107
Sana27.06.2022
Hajmi6,64 Mb.
#707856
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   107
Bog'liq
2 5197618281720060714

Ma’lumotlar bazalarini boshqarish tizimi
, MBBT (data base 
management system, DBMS) – ma’lumotlar bazalarini yaratish, yuritish va 
foydalanish uchun mo’ljallangan dasturiy va til vositalari tizimi. MBBTlar 
odatda ma’lumotlarning eng keng tarqalgan relyastion (relational data 


190 
model), ierarxik (hierarchical data model) yoki tarmoq (network data 
model) kabi uchta modellaridan (sxemalaridan) bittasi bilan ishlaydi. 
Zamonaviy tijoriy MBBTlarning ko’pchiligi relyastion tipga tegishli. Video, 
tovushni o’z ichiga oluvchi murakkab ma’lumotlarni saqlash zarurati 
ob’yektli-relyastion 
MBBTlarning 
paydo 
bo’lishiga 
olib 
keldi. 
Ko’pfoydalanuvchili, 
ko’pmasalali 
operastion 
tizimlarda 
MBBTlar 
ma’lumotlardan birgalikda foydalanishni ta’minlaydi. MBBTlarning tilga 
oid yoki boshqa vositalari ma’lumotlar bilan, jumladan kiritish, saqlash, 
manipulyastiya qilish, so’rovlarga ishlov berish, ma’lumotlarni qidirish, 
tanlab olish, sortirovkalash, yangilash, butligini saqlash va sankstiyasiz 
kirishdan yoki yo’qolishdan saqlash kabi turli operatsiyalarni amalga 
oshira oladi. GAT fazoviy ma’lumotlarining atributiv qismini boshqarish 
vositasi sifatida qo’llaniladi; odatda bu tijoriy relyastion MBBTlardir 
(relational DBMS, RDBMS), ularda foydalanuvchi ma’lumotlarni jadval 
tariqasida qabul qiladi (shuning uchun relyastion ma’lumotlar bazalari 
jadvallari, yoki unchalik to’g`ri bo’lmagan – “relyastion jadvallar”, atributiv 
ma’lumotlar jadvallari deyiladi). GATlar dasturiy vositalarining ko’pchiligi 
eng keng tarqalgan MBBTlardan, jumladan dBASE, Foxbase, Informix, 
Ingres, Oracle, Sybase va boshqalardan ma’lumotlarni miport qilish 
mexanizmlariga ega. 
Skaner
(scanner) – sin. skanirlash qurilmasi – 1. tasvirni EHMga 
rastrli formatda avtomatlashtirilgan tarzda yuqori imkoniy aniqlikda 
(odatda 300-600 dpi va undan ortiq) aks etadigan yoki o’tadigan 
yorug`likda tegishli ravishda noshaffof va shaffof originaldan (rangli 
va/yoki monoxrom yarimtonli va shtrixli) skanirlash yo’li bilan kiritish 
uchun uni analog-raqamli o’zgartirish qurilmasi. 

Download 6,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   107




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish