P islomov toshkent 2017 O‘quv qo‘llanma

TO`PLASH
 
ISHLOV BERISH VA TAHLIL 
QILISH
 
AKS ETTIRISH
 
Geografik 
axborot 
ma’lumotlar 
bazasi 
Atributiv 
axborot 
ma’lumotlar 
bazasi 
Fazoviy 
ma’lumotlarga 
ishlov berish tizimi 
Ma’lumotlar 
bazasini boshqarish 
tizimi 
CHIQADIGAN 
KARTALAR
Yasama kartalar 
proeksion kartalar 
interpratatsion 
kartalar ko`p 
qatlamli kartalar 
maydoni 
Masofalar 
Umumiy 
ma’lumotlar 
bazasi 
JADVALLI VA 
STATISTIK 
AXBOROT
Raqamli 
kartalar 
Kiradigan 
fazoviy 
ma’lumotlar 
Kiradigan 
atributiv 
ma’lumotlar 
Raqamli foto 
va video 
tasvirlar 

---

49 
Ta’kidlash lozimki, GATlarda ob’yektlarni ifodalashning bir nechta 
shakllari ajratiladi: 

nuqtalarning nomuntazam to’ri ko’rinishida; 

nuqtalarning muntazam to’ri ko’rinishida; 

izoliniyalar ko’rinishida. 
Nuqtalarning nomuntazam to’ri
ko’rinishida ifodalash – bu erkin 
tarzda joylashgan nuqtali ob’yektlardir, ular atributlar sifatida maydonning 
ushbu nuqtasida qandaydir qiymatga ega bo’ladi. Ma’lumotlarni 
ifodalashning bunday shakliga misol 2.3-rasmda ko’rsatilgan. 
2.3-rasm. Ob’yektlarni nuqtalarning nomuntazam to’ri ko’rinishida 
ifodalash shakli misoli. 
Nuqtalarning muntazam to’ri
ko’rinishida ifodalash – bu etarli 
zichlikdagi nuqtalarning fazoda bir tekisda joylashuvidir. Nuqtalarning 
muntazam to’rini nomuntazam to’rlarni interpolyastiya qilish bilan yoki 
muntazam to’r bo’yicha o’lchovlar o’tkazish yo’li bilan olish mumkin. 
Ifodalashning kartografiyada eng keng tarqalgan shakli 
izoliniyalar
bilan ifodalashdir. Ushbu ifodalashning kamchiligi shundaki, odatda 
izoliniyalar orasida bo’lgan ob’yektlarning xossalari to’g`risida hech 
qanday axborot bo’lmaydi. Ifodalashning ushbu usuli tahlil qilish uchun 
eng qulaylaridan emas. 2.4-rasmda ifodalashning ushbu shakliga misol 
keltirilgan. 

---

50 
2.4-rasm. Ob’yektlarni izoliniyalar ko’rinishida ifodalash shakli misoli.