P. Gulyamov, R. QuRbonniyozov, m avEzov, n. SaiDova

Tayanch so‘z va tushunchalar
 
Tektonik ko‘llar  
  o‘zan ko‘l    
buloq
To‘g‘on ko‘llar    
  oqar ko‘l    
oqmas ko‘l 
Suv ombori    
  artezian suv 
51­rasm.  Grunt 
suvi. Buloq hosil 
bo‘lishi.
 
Artezian 
qudug‘i.
Suv o‘tkazmaydigan qatlam (gil)
                   
      Suv       o‘tkazadigan qatlam 
                   
      buloq        
                   
http://eduportal.uz

---

71
Ye
r
ni
ng 
 suv
  qob
ig‘
i —
  g
idr
osfe
r
a
muzlik, aysberg  
 
Qor chizig‘i 
yer osti suvlari  
 
Grunt suvlari 
mineral suvlar  
 
artezian quduq 
1. 
Ko‘l deb nimaga aytiladi? 
2.
 Ko‘llarning qanday turlarini bilasiz?
3. 
Muzliklar qayerda va qanday hosil bo‘ladi? 
4.
 Yer osti suvlari qanday turlarga bo‘linadi? Mineral suv -
    lar nima maqsadda ishlatiladi?
5. 
Quyidagi jadvalda berilgan ko‘llarni guruhlarga ajratish -  
    ni davom ettiring.
Ko‘llarning 
nomi
Suv rejimiga ko‘ra turi
Ko‘l o‘rnining hosil bo‘lishiga 
ko‘ra turi
Oqar
Oqmas
Tektonik
To‘g‘on
   Baykal
   Orol
+
+
   Balxash 
   Sarez
   Kaspiy
   Viktoriya
      
20­§.
  
umumlaShTiRuvchi TakRoRlaSh
Topshiriqlar. i.
 Quyidagi savollarga javob bering:
1) Eratosfen va Ptolemey tuzgan dunyo xaritalarida qaysi hududlar 
aks ettirilgan? Xorazmiy va Beruniy xaritalarida-chi?
2) Quyosh sistemasiga kiruvchi sayyoralarning nomlarini ayting va 
Quyoshdan uzoqlashib borish tartibida daftaringizga yozing;
3) geografik xaritalarning globuslardan qanday farqi bor? Globus va 
xaritalardan joyning geografik koordinatasi qanday aniqlanadi?
4) Yerning ichki tuzilishi qanday? 
5)  Dunyo  okeani  deganda  nimani  tushunasiz?  Eng  katta  okean 
qaysi?
http://eduportal.uz

---

72
Ye
r
ni
ng 
 suv
  qob
ig‘
i —
  g
idr
osfe
ra
ii.
  O‘tilgan  mavzular  yuzasidan  15  ta  test  savoli  tuzing  va  uni 
yeching. Javoblarni do‘stlaringiz bilan muhokama qiling.
iii.
  Quyida  berilgan  rasmda  qizil,  sariq  va  qora  strelkalar  bilan 
qaysi  sayyohlarning  sayohat  yo‘llari  tasvirlanganligini  darslikdan 
foydalanib aniqlang. Bu sayohatlar nimalarni isbotladi?
iv.
 Quyida rasmlari berilgan sayyoralarning nomlarini topib, Yerga 
yaqin-uzoqligiga qarab ketma-ketlikda joylashtiring.           
Shimoliy
Amerika 
Janubiy
Amerika 
Afrika 
Yevrosiyo
Avstraliya 
Hind 
okeani
Tinch 
okean
T
inch 
okean
Shimoliy Muz okeani
At
lan
tik
a o
kea
ni
Yerga nisbatan tutgan o‘rni
1 
2 
3
4
Belgilanishi
k
n
e
n
a)
b)
d)
c)
http://eduportal.uz

---

73
Ye
r
ni
ng 
 ha
vo 
 qob
ig‘
i  
—
  a
tmosfe
r
a