P. G‘ulomov, O‘zbekiston Xalq o‘qituvchisi X. Inog‘omov

http://eduportal.uz

---

61
№
Mintaqalar
Chorvachilikning ixtisoslashgan tarmoqlari
1
Yevropa
2
Osiyo
3
Afrika
4
Shimoliy Amerika
5
Janubiy Amerika
6
Avstraliya va Okeaniya
3. Quyidagi davlatlar orasidan qo‘ychilik rivojlangan davlatlarni ajratib ko‘rsating:
a) Hindiston; b) AQSH; c) Avstraliya; d) Xitoy; e) Braziliya; f) Rossiya.
21-§. Jahon transporti
geografiyasi
Transport, quruqlik transporti, avtomobil transporti, quvur transporti, 
temiryo‘l transporti, havo transporti, dengiz transporti, daryo transporti.
Ma’lumki, transport iqtisodiyotning muhim tarmog‘i bo‘lib, ishlab chi-
qarish va aholining yuklarga ehtiyojlarini o‘z vaqtida muttasil ta’minlab 
turadi. Shu bilan birga u davlatlararo mahsulot va xizmatlar almashinuvini 
ta’minlab, xalqaro iqtisodiy aloqalarning amalga oshirilishida asos bo‘lib 
xizmat qiladi. Transport tizimini haqli ravishda jahon iqtisodiyotining «qon 
tomiri» deb ham nomlashadi. FTI transportning yanada rivojlanishiga, 
uning yangi turlari paydo bo‘lishiga sababchi bo‘ldi. Transport tarmoqlari 
rivojlanishi davlatlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanganlik darajasi, may-
doni, hududining o‘zlashtirilganligi kabi omillar bilan bog‘liq. 
Tez rivojlanib borayotgan jahon transporti murakkab va o‘ziga xos 
tarmoqlar tizimini tashkil etadi. Ular quruqlik (temiryo‘l, avtomobil va qu-
vur), suv (dengiz va daryo) hamda havo transporti tarmoqlariga bo‘linadi.
Avtomobil transporti keng tarqalgan transport turi hisoblanib, u XX asr-
da keng rivojlandi. Mazkur transport turida «eshikdan-eshikkacha» olib 
borib qo‘yish imkoniyatining mavjudligi uning eng ommabop transport 
turiga aylanishiga sababchi bo‘ldi. Avtomobil yo‘llarning jahon bo‘yicha 
umumiy uzunligi 28 mln. km dan ortiq bo‘lib, mazkur ko‘rsatkichga 
ko‘ra AQSH, Hindiston, Xitoy, Braziliya, Rossiya kabi davlatlar yetak chi -
lik qiladi. Ma’lumotlarga ko‘ra, jahon davlatlaridagi avtomobillarning