П. Даромадлар ва тузатувчи казм алар п мавзу. Даромадлар ва тузатувчи утказмалар



Download 10,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet97/177
Sana24.02.2022
Hajmi10,8 Mb.
#190902
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   177
Bog'liq
fin uchot

2 0 0 1
йил 
3 1 
декабр - Молиявий натижалари тугрисидаги хисобот:
Фоизлар куринишдаги харажатлар 
300
Бухгалтерия балансида акс эттирилиши:
Жорий мажбуриятлар:
Туланадиган вексел: 
11,200
Минус амортизация цилинмаган чегирма 
(900)
10,300
106


Тулаганда килинадиган ёзувлар:
2002 йил 30 сентябр - Х,исобланган фоиз буйича тузатиш ёзуви:
Фоизлар куринигидаги харажатлар (1, 200) х (9/12) 
900
Цисца муддатли туланадиган вексел буйича чегирма 
900
2002 йил 30 сентябр - Вексел номинал суммасининг туланиши:
Туланадиган вексел, цисца муддатли 
11,200
Пул маблаглари 
11,200
Дивидендлар
Дивидендлар - бу акциядорлар орасида таксимланишга мулжалланган фойданинг кисми. Директорлар 
кенгаши томонидан эълон килингандан кейин, пул маблаглари ва мулк шаклидаги дивидендлар, агар 
улар келгуси йил ёки операцион цикл давомидан кайси бири узунрок булишига боглик холда, жорий 
мажбурият деб акс эттирилиши керак. Пул маблаглари ва мулк шаклидаги дивидендлар хукукий 
асосда эълон килинган санадан туланиш санасигача мажбурият деб акс эттирилади. Директорлар 
кенгаши томонидан расман эълон килинмаган имтиёзли акциялар буйича дивидендлар ва бошка хар 
кандай дивидендлар буйича мажбуриятлар тан олинмайди. Кумулятив имтиёзли акциялар буйича 
мажбуриятларда дивидендлар молиявий хисоботларнииг тушунтириш хатларида ёритилиши керак:
Дт Тацсимланмаган фойда
Кт Туланадиган дивидендлар
Хисобга олинган м аж буриятлар
Хисобга олинган мажбуриятлар уз ичига таътил туловлари, мукофотлар ва кредиторларга бериладиган, 
лекин хали туланмаган фоизларни олади. Хисобланган мажбуриятлар хисобот даври охирида тузатиш 
ёзувларини киритиш оркали акс эттирилиши мумкин. Масалан, хар кандай хали акс эттирилмаган ва 
туланмаган такдирлашларни хисобот даврининг охирида такдирлашлар буйича харажатларни дебета 
буйича ва хисобланган такдирлашлар хисобваракларни кредити буйича акс эттириш зарур:
Дт Алоца хизматлари буйича харажатлар
К -rn Алоца хизматлари буйича туланадиган %исобварацлар
Б унаклар ва к ай тар и л ад и ган депозитлар
Компания мижозлардан ва ходимларидан депозитлар олганда махсус мажбурият вужудга келади. 
Депозитларни келгусида келиб чикиши мумкин булган мажбуриятларни тулаш ёки битимни бажариш 
ёки хизматлар курсатиш кафолати сифатида мижозлардан олиш мумкин. Масалан, буюртма олинганда, 
компания буюртмани бекор килиш холатида келиб чикиши мумкин булган зарарларни коплаш учун бунак 
тулашни талаб килиши мумкин. Пул маблагларини олаётган компанияда бундай бунаклар 
натижасида хужалик муомаласининг якунланиш пайтигача мажбуриятлар келиб чикдди. Бунаклар пул 
маблагларни дебетлаш ва мажбурият ёки мижоз депозитлари каби хисобваракни кредитлаш оркали акс 
эттирилади:
Д-т Пул маблаглари
К-т Олинган бунаклар
Купинча депозитларни мажбуриятларни туланмаслик холатларда ёки мижозга берилган мулкка 
етказиши мумкин булган зиённи коплаш кафолати сифатида мижозлардан олиш мумкин. Масалан, 
мижозлардан газ, сув, электр куввати ва бошка коммунал хизматлар учун талаб килинадиган 
депозитлар бундай компанияларни мижозлар олдидаги мажбуриятлари хисобланади. Шунингдек, 
ходимлар ёпиладиган жавонлардан фойдаланганлиги учун калитларни ёки компанияни бошка 
мулкини кайтариб беришни ёки клубда аъзоликни кафолатлайдиган кайтариладиган депозитларни 
киритиши мумкин. Депозитлар олинган кунидан бошлаб узаро муносабатлар тугатилиши 
кутил адйг&н кунгача булган вакт чегарасига караб жорий ва узок муддатли мажбуриятлар сифатида 
акс эттирилади. Агар бунак ва депозитлар фоизли булса, унда фоиз буйича харажатларни хисоблаш 
ва у билан боглик мажбуриятларни купайтириш учун тузатадиган ёзув бериш талаб этилади.
Келгуси давр хараж атлари (муддати узайтирилган даромадлар)
Хизмат курсатиш буйича олдиндан тулов сифатида пул маблагларини олишда (юкларни етказиб 
бериш, чипталарни олдиндан сотиш, ижара хаки, журналларга обуна) ушбу пул маблаглари уша 
захоти даромад деб тан олинмайди, ва алохида хисобварак сифатида акс эттирилади.
Юкни етказиб бериш ёки хизмат курсатишдан аввал бунак тарикасида олинган пул маблаглари буйича 
мажбурият келиб чикади. Даромадни солиштириш тамойилига асосан, бу маблаглар даромад деб тан 
олиниши мумкин эмас. Бунак тарикасида олинган даромадларга: коллежда укиш учун тулов, ижара тулови, 
чипталарнинг сотилиши ва журналларга обуна булиш учун туловлар мисол була олади. Бундай хужалик 
муомалалар пул маблагларнинг дебети ва тегишли жорий мажбуриятлар хисобваракдари кредита буйича 
акс эттирилади. Купинча «келгуси давр даромади» деб аталадиган бу хисобварак, аникловчи сузга эга 
булиши мумкин, масалан обуна учун туловни олганда у обунадан олинган келгуси давр даромади булиши 
мумкин. Бу хисобварак бошка номларга хам эга булиши мумкин, масалан: «олдиндан туланган обунадан 
даромад» ёки «бунак тарикасида олинган обунадан даромад». Ушбу хисобвараклар номида баъзида 
муддати узайтирилган даромад деган ибора учраса хам, бу хисобваракни аник таърифламайди.
107


Кейинчалик, махсулот етказилган ёки хизматлар курсатилган, ва даромад хам хакикатдан ишлаб 
олингандан кейин, келгуси давр даромадлари хисобвараги камаяди, даромаднинг тегишли 
хисобвараги эса кредитланади. Бу охирги ёзув одатда йил охиридаги тузатиш ёзувларидан бири 
хисобланади.
Мисол: 2001 йил 1 ноябрда "Зорекс" компанияси келгуси олти ой учун 6,000 суммада ижара 
туловини олди. Хисобот даври 31 декабрда тугайди. Ёзувлар куйидагича булади:
2001 йил 1 ноябр - Бунак тарикасида олинган ижара тулови:

Download 10,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   177




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish