Яширин стреслар қандай пайдо бўлади?
И лм ий та д ҳ и ҳ о т л ар ва иж ти м ои й сў р о в л ар н а ти -
ж а с и д а м а ъ л у м б ўлад ики, асли да, одамнинг овҳатга
р у ж у қўйи ш и га ҳам , к а м -к ў ст си з ва б ах тл и я ш а ё т -
ган аёл л ар н и н г ю зидан нур, к ў зи д ан ў т сўниб бори-
ш ига ҳам су р у н к ал и ички ст р есл ар сабаб б ў л ар экан.
Ч у н к и стресд а я ш а ё тг ан одам ҳалби билан яш а м а й
ҳўяди . Я ъ н и стресс ҳ о л ат л ар и д ан чиҳиб к ета олм ай
ҳолган одам ў зи д а к у ч тў п л аш га ури н ад и , бундай
кучни овҳат ва у й ҳ у д ан олмоҳчи бўлади. Ш у т ар и ҳ а
и ш таҳ аси очилиб кетиб, бора-бора тўйган ин и ҳам
сезм ай д и ган бўлиб ҳолади. Ҳ ар ҳан ча к ў п у й ҳ у ҳам
унга к ам д ек т у ю л а вер ад и , бош ини ёсти ҳдан к ў т а р -
гиси кел м ай ҳўяди. Энг ёмони, б а ъ за н киш ининг ў зи
бу ж ар а ён н и , ҳ атто ў зи д а стресс ҳ о л ати ҳукм рон
экан лигин и ҳам кўп и н ч а ан глай олм аслиги мумкин.
Ч у н к и бу п ай тд а ун д а яш и р и н стресс ҳ о л ати к еч а-
ётган бўлади. Зер о , стресс дегани ҳ ам и ш а ҳ ам очиҳ
намоён бў л авер м ай д и , б алки ў з иш ига к ў н ги л си з-
лик, о р зу л ар н и н г у ш ал м аётган и , к и м л ар гад и р о р ҳ а-
в о р атд ан ҳасад ҳи ли ш ҳам си рли ст р есл ар н и ҳўзғаб,
ай ё р л и к билан р уҳ н и синдириб боради. Б у ҳ олатни
туш ун и ш , уни енгиш уч у н к у ч и зл а ё тга н одам да я н -
ги -янги к а л о р и я л и о вҳ атл ар га и ш ти ёҳ пайдо бўлади.
Аммо у л а р барибир стреснинг ним адан к ел аётган и н и
ту ш у н а олиш майди. Ч у н к и тан а ҳеч ҳ ан д ай таш ҳи
стрессни ҳис этм айди. Ф а ҳ а т онг билангина бунинг
м оҳиятига етиш мумкин. Аммо кўпи нча ту р м у ш т а р -
зи д авом ида ш ак л л ан ган ш и о р л ар т а ъ с и р и д а ҳолган
онг ҳам х и р а л а ш а д и ва ички стресс таъ си р и н и анг-
л а й олм ай ҳолади.
31
Х ўш , яш и рин стр есл ар қан дай пайдо бўлади? К е-
линг, бу саволга ж авобни ҳ аётд ан и злаб кўрайлик.
Қ ўлим изда бунинг учун тай ёр мисол бор - эсингиз-
да бўлса, бир йигитни севдириб, сўнг ю зидаги нури
т е з сўниб борган чиройли ҳиз ҳ аҳ и да сў зл аган эдик.
Б изга м аъ лу м бўлиш ича, у я х ш и ж ойга келин бўлиб
туш ганди. Б о й -б ад авл ат, обрўли оиланинг бекаси эди.
Б уни ота-онаси ҳам, атр о ф д аги л а р ҳам таъ к и д л аб
айтиш арди. Ш у боис унга ки м л ар д и р ҳавас, к и м л ар -
дир ҳ асад ҳам ҳилди. Б унд ан келиннинг ў зи ҳ ам бах-
тиёр эди ва «бахтли ҳаёт» унинг ш иорига айланганди.
Аммо ваҳт ўтиш и билан к ел и н чак айрим салбий ҳо-
л атл ар га ҳам дуч к ел а бош лади. Ж у м л ад ан , у яхш и
н и ятл ар билан олий даргоҳда ўҳиган б ўлса-д а, янги
оилада иш лаш и учун ру х сат берилмади. Б ир ҳ ар аш д а
бу келинга ҳеч ҳан дай муаммо туғдиргани йўҳ, лекин
ш у баҳона унинг руҳига яш и рин стресс ў з ҳуж у м и н и
бош лаганди.
А слида, келиннинг иш лаш га ваҳти ҳам йўҳ - бу
оиланинг кети узилм ай ди ган м еҳм онларини кутиб
олиш , дастурхон безаш , куни билан ош хонада п а зан -
д ал и к сан ъати н и кў р сати ш билан банд. Бунинг усти -
га кенггина ҳовлининг тозалиги, су п ур-сидири , к а т -
та оиланинг кир л ар и н и ю виш ҳам унинг зиммасида.
Ш унга ҳарам ай, аввали га бу иш унга завҳ бағиш лади.
Я хш и келин си ф ати д а ў зи н и намоён ҳила олаётгани-
дан севиниб юрди. Аммо буларнинг бари ҳ у вв ат талаб
ҳилар, ундан ҳ ай таётган ж авоб эса сар ф л ан аётган и
билан баробар эмасди. Б у ном утаносибликни тў л д и -
риш учун ях ш и дам, янги-янги ҳувончлар, к ай ф и я тн и
кў тар у вч и ом иллар к е р ак эди. Аммо бунаҳа бўлмади.
Н ати ж ад а келин ў зи д а ж исм оний ва м аъ н ави й ч ар -
чоҳ сеза бош лади. Б у ҳ аҳ д а ту р м у ш ўртоғига ав а й -
лабгина ш икоят ҳилиш га ҳам ўтди. Б ироҳ бу иш дан
ф ойда чикмади. Яна кўнгли совиди. Ш у ал п озд а яна
янги яш и рин стр есл ар ў з иш ини бошлади.
/
32
К елин ф а р за н д кўрди. Б у унинг ички ҳувватини
бир м ар та янгилагандай, ю клари енгиллаш гандай
бўлди. Аммо бу ҳ у вват ҳам ваҳти нчалик бўлиб, то-
лиҳҳан ж исм ва руҳни аввалги ҳолига ҳай тар а олм а-
ди. А ксинча, иш ян а кўпайди, бола тарбияси ҳўш илиб,
энди бўш ваҳти д ея р л и ҳолмади. Ш у тар и ҳ а гў зал
ҳ аёт ҳаҳи даги ш ирин о р зу л а р ҳам у нути ла бошлади.
К елин да энди ў зига оро бериш га на ваҳт, на хоҳиш
бор эди. Ф аҳ ат тў й -ҳ аш ам л а р га бориш га тўғри к ел -
ганида, бирон иттт билан кўчага чиҳаётганидагина сал -
пал ўзига ҳараган бўлар, ш унда ҳам асосий ҳиладиган
иш и чиройлироҳ кийим танлаб кийиш ва енгил-елпи
ат и р -у п а суриб олиш бўларди. Б у ях ш и ли к к а эм асли-
гини келин билар, аммо уни енгиш га ҳуввати йўҳ эди.
ТТТу боис бу ҳ аҳд а энди ота-онаси, яҳинлари га ҳам
ш икоят ҳилиш га ўтди. Аммо уларнинг ҳам м аси д е я р -
ли бир хил ж авоб билан келиннинг оғзини ёпиб ҳ ў -
йиш ди: «Еганинг олдингда, емаганинг ортингда бўлса,
эринг ичм айдиган-чекм айдиган, рисоладагидек йигит
бўлса, кам -кўстин г йўҳ, сенга нима етм аяп ти ўзи?»
К елин чак нои лаж ян а бўйсунди. Л екин ҳ ар бир кў -
никиш янги стресни пайдо ҳилаверди. Н иҳоят, унинг
ҳалби йиғлай бош лади. Б у унинг солиҳ ҳовоҳларида,
нам ланган к ў зл а р и д а акс эта борди.
Ҳ а, бу аёлн инг ҳалбин и ҳ еч ким эш итм айди. У ў з
ҳ а ёт и билан эм ас, б ош ҳаларни нг эҳ ти ёж и н и ҳонди-
ри ш уч ун я ш а й д и гўё. К ел и н ч ак ў зи н и бу н а р с а -
л ар га кўн и к к ан д ек ҳи со б л ас а-д а, ст р е сл ар уни ич-
дан ем ириб бораверади . Б о р а-б о р а ним ага к а й ф и я т и
ҳ еч к ўтар и л м аётган и н и , нега ў зи н и ёмон с е за ё т г а -
нини ан гл аёл м ай ҳолади. Ч у н к и тан ан и ўр аб олган
ч ал к аш ти р у в ч и , ёлғон к у ч л а р онгни х и р ал аш ти р и б
ю боради. У лар н и ан гл аш уч у н эса ян а эн ер ги я т а -
лаб ҳи л и н ад и ва о вҳатга р у ж у ҳўйилади. М аъ н ави й
о зу ҳ а б уту н л ай ун ути лади . К иш и ф а ҳ а т тан а эҳ ти -
ёж и н и ҳондириш билан я ш а й бош лаганида ички
33
ҳ у в в а т сўна боради. О ҳибатда таш ҳ и ҳусн ҳ ам к ета
бош лайди. Ю здаги ну р х и р ал аш ад и . Ч аҳн аб тур ган
к ў з л а р сўнади. О ш ик йигит к ў зи ўнгида х у н у к л а ш а -
ётган бечора гў зал кел и н ан а ш у ж а р а ён н и бош идан
к еч и р аётган эди.
Ана сизга яш и рин стресларн ин г оҳибати!
Do'stlaringiz bilan baham: |