O‘zmu xabarlari Вестник нууз acta nuuz


Keywords: space and time, chronotope, legend, myth, perception, dream, lifelonger.  Кириш



Download 2,76 Mb.
Pdf ko'rish
bet107/210
Sana23.12.2022
Hajmi2,76 Mb.
#895261
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   210
Bog'liq
Uzmu-15-2022(3-bolim)

Keywords:
space and time, chronotope, legend, myth, perception, dream, lifelonger. 
Кириш.
Адабий муҳитда намоѐн боʻлувчи реал-
тарихий замон, макон ҳамда инсонни идрок этиш жараѐни 
секинлик билан, мураккаб кечмоқда. Бу икки воқеликни 
англашда инсон тафаккури алоҳида бир хусусият касб 
этиб, макон ва замоннинг ўзига хосликларини, хусусият 
ўзгаришлари, 
намоѐн 
бўлиш 
қурилмалари 
ва 
воситаларини шунингдек, 
даврлараро ривожланиш 
поғоналарини идрок этиш айни мавзуйимизнинг асосий 
қисмини ташкил қилади. Адабий-бадиий хронотопда 
макон ва замон аломатларини бир бутун ҳолда ва аниқ 
идрок этиш мумкин. Бу ерда вақт қуюқлашади, 
тигʻизлашади, бадиий нигоҳга айланади; макон эса вақт, 
сюжет ва тарих ҳаракати доирасида жадаллашади ҳамда 
кенгаяди. Замон аломатлари маконда намоѐн боʻлса, 
макон замонда оʻлчанади ва англанади. Бадиий хронотоп 
табиати мана шундай қоришиқ аломатлар оқимида намоѐн 
боʻлади. Демак, макон ва замонда вақт фазалари ўзгариб, 
ѐзувчи айни вақтда ўтмиш воқеаларига саѐҳат қилади. 
Ушбу ҳолатга мисол тариқасида Розмари Бордернинг 
―Пианиночи‖ ҳикоясининг қаҳрамони Калли Хиллни 
келтириш мумкин: 
-Йўқ, йўқ, азизим. Мен оиламдан чиққан илк 
пианиночиман ва биринчи марта пианино чалганимда ўн 
тўрт яшар эдим. – У менинг ҳайронлигимни кўриб, деди: - 
контсертгача оз қолди, лекин мен унгача сизга 
ўтмишимни гапириб бераман[1]...
Ушбу мисолда ѐзувчи қаҳрамон тилидан ўзининг 
ўтмишига қисқа саѐҳат қилиб, ѐшлик даврлари яъни 
пианинони чалишни илк бошлаган даври 14 ѐшлигини 
эслаб оиласи ҳақида ҳам фикр билдириб ўтди. Яъни ушбу 
ҳолатда макон ва замон қуюқлашиб, ҳозирги замон бир 
неча сонияларда ўтмишга айланди ва неча ўн йилликлар 
ортга қайтиб гўѐ ўша даврлар кўз остига гавдаланди. 
Бунда адиб тарихий инверсияни қаҳрамон тилидан 
ишлатиб, ўтмиш воқеалари эслаб ўтилди. 

Download 2,76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   210




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish