O‘zmu jizzax filiali “Psixologiya” fakulteti “Oila psixologiyasi” yo‘nalishi 211-20 guruh talabasi Sarmanov Aliyorning “Tizimli oilaviy terapiyada urf-odat va aqidalarni qo‘llash” mavzusida yozgan kurs ishiga ilmiy rahbar xulosasi

O‘zMU Jizzax filiali “Psixologiya” fakulteti “Oila psixologiyasi” yo‘nalishi 211-20 - guruh talabasi Sarmanov Aliyorning “Tizimli oilaviy terapiyada urf-odat va aqidalarni qo‘llash” mavzusida yozgan kurs ishiga ilmiy rahbar
XULOSASI
Tizimli oilaviy terapiyada urf-odat va aqidalarni qo‘llash ushbu mavzuning dolzarbligi shundan iboratki: jamiyatning bir bo‘lagi bo‘lgan oilaning tinchligini ta’minlashga yordam beradi.
Oilaviy terapiyaning kamida to‘rtta ta’rifi mavjud. Birinchidan, oilaviy psixoterapiya - bu ma’lum bir oilaning muammolariga (analitik oilaviy psixoterapiya, xulq -atvor va boshqalar) nisbatan psixoterapiyaning asosiy usulini o‘tkazish shakli.
Ikkinchidan: oilaviy psixoterapiya - bu mijozning oiladagi psixologik, ijtimoiy va biologik holatini oilaning yordami bilan tuzatishga qaratilgan psixoterapiya usullari va usullari majmui. Bu ta’rifga ko‘ra, oila sanogen va patogen salohiyatga ega.
Uchinchidan: oilaviy psixoterapiya - muayyan nazariyalarga (tizimlar, kibernetika, aloqa kanallari va boshqalar) asoslangan mustaqil yo‘nalish doirasidagi psixoterapiya usullari.
To‘rtinchidan: oilaviy tizimli psixoterapiya - bu har birining faoliyatini optimallashtirish maqsadida ikkita tirik ochiq tizim - oila va psixoterapevt o‘rtasidagi psixologik o‘zaro ta’sirlar tizimi Psixoterapiya nevrasteniya va boshqa shunga oʻxshash holatlarda, jumladan, jinsiy ojizliqsa (impotensiya), miyadan ketmaydigan holatlar nevrozida, isteriya nevro-zida, psixopatiyalarda, alkogolizm va narkomaniyalarda keng qoʻllanadi.
Kurs ishining kirish qismida mavzuning bugungi kundagi dolzarbligi, maqsadi, vazifalari yoritib berilgan.
Ishning birinchi bobida tizimli oilaviy terapiya va tizimli oilaviy psixoterapiya va uning metodologik asoslari ahamiyati haqida ma’lumotlar berilgan.
Kurs ishining ikkinchi bobida tizimli oilaviy terapiyada urf-odat va aqidalarni qo‘llash haqida va oilaga psixologik yordam ko‘rsatish amaliyoti yoritilgan va tahlil qilingan.
Sarmanov Aliyor tomonidan bajarilgan kurs ishi ham nazariy, ham amaliy ahamiyatga ega. Mavzu juda dolzarb bo‘lib mazmun jihatidan yoritilgan. Yuqoridagi fikirlarni inobatga olib kurs ishini himoya qilishga tavsiya etaman.

Milliy Universitetining Jizzax filiali Oila Psixologiya kafedrasi o‘qituvchisi:

L.Shovxiyev

Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy Universitetining Jizzax filiali “Psixologiya” fakulteti “Oila psixologiyasi” yo‘nalishi 211-20 - guruh talabasi Sarmanov Aliyorning “Tizimli oilaviy terapiyada urf-odat va aqidalarni qo‘llash” mavzusida yozgan kurs ishiga
Taqriz
Psixologiyada bugungi eng muhim va dolzarb muammolardan biri — Oila va uning tuzilishidagi xatoliklar, ajrimlar, oila a’zolarining bir-birlarini tushunmasliklari,oilada kelib chiqadigan nizo, janjallar va ularni ko‘rib o‘sib kelayotgan yosh farzandlarning psixologik holatlarining buzilishidirR.Levant tasnifiga ko‘ra tajribaga asoslangan psixoterapiya modeli gestalt terapiyasi (Kempler), tajribaga asoslangan psixoterapiya (K.Uitaker) va mijozga yo‘naltirilgan (K.Rojers) oilaviy psixoterapiyada qo‘llaniladi. Virjiniya Satirning ishi ham ushbu modelga asoslanadi. Ushbu psixoterapevtik yondashuvlarning barchasi tizimni o‘zgartirishga urinishdan ko‘ra, alohida oila a’zolarining shaxsiy o‘sishini tezlashtirishga qaratilgan. Psixoterapiya jarayonida o‘z-o‘zini amalga oshirishga erishish uchun affektiv tajriba qo‘llaniladi.
Tizimli oilaviy psixoterapiyaning uslubiy tamoyillari psixoterapevt va oila o‘rtasidagi oddiy, to‘g‘ridan -to‘g‘ri muloqotni rad etadi. Psixoterapevtik muloqotning maqsadlaridan biri tizimli gipotezani sinab ko‘rishdir. Aytishim kerakki, ushbu yondashuvning barcha uslubiy tamoyillari psixoterapevtni oilaviy mijozlar tizimining ta’siridan himoya qilishga mo‘ljallangan. Har bir ochiq oilaviy tizim o‘z "orbitasida" bo‘lgan har qanday elementni o‘ziga singdirishga, "o‘ziga singdirishga" intiladi. Faqat ochiq oilaviy tizimlar qabul qilinishi aniq. Shunday qilib, mijozning oilaviy tizimi terapevtni o‘ziga singdiradi. Oxir -oqibat, bu shuni ko‘rsatadiki, oila o‘z qoidalarini terapevt bilan aloqa o‘rnatishga, u bilan koalitsiya tuzishga, uning afsonasini tan olishga va boshqalarga intiladi. Ya’ni, oilaviy transfer deb ataladigan jarayon bor. Agar terapevt bu ta’sirga tushib qolsa va yangi boshlovchi oilaviy terapevtning unga ataylab tushib qolishi deyarli imkonsizdir, chunki odatda odamlar tizimli ta’sirlardan xabardor bo‘lmasa, u o‘z muammolarini, oilaviy hayot tajribasini bemalol loyihalashtirishni boshlaydi. oila va darhol samaradorligini yo‘qotadi. Tizimli yondashuvning uslubiy tamoyillari terapevtni oilaviy tizim ta’siridan himoya qiladi.
Ishning birinchi bobida tizimli oilaviy terapiya va tizimli oilaviy psixoterapiya va uning metodologik asoslari ahamiyati haqida ma’lumotlar berilgan.
Kurs ishining ikkinchi bobida tizimli oilaviy terapiyada urf-odat va aqidalarni qo‘llash haqida va oilaga psixologik yordam ko‘rsatish amaliyoti yoritilgan va tahlil qilingan.
Sarmanov Aliyorning ushbu oila psixoterapiyasi nazariyalari fanidan tayyorlagan “Tizimli oilaviy terapiyada urf-odat va aqidalarni qo‘llash” mavzusidagi kurs ishida tizimli nazariya, tizimli nazariyaning oilaviy terapiyada qo‘llanilishi haqida boʻlib, ushbu kurs ishini himoya qilishga tavsiya etaman.

Taqrizchi: Mirzo Ulugʻbek nomidagi O‘zbekiston Milliy Universitetining Jizzax filiali «Oila Psixologiyasi» kafedrasi o‘qituvchisi

R.Otamuratov