Ҳозирги ўзбек адабий тили фанидан тест саволлари

Uning nurlarida qishning poyonsiz oq ko‘rpasi mayda oltin uchqunlatib, hammayoqni chuqur jimjitlik bilan o‘rab yotardi. Ushbu gapda nechta o‘rinda aniqlovchi qo‘llangan?

A. 6 ta B. 5 ta S. 4 ta D. 7 ta

72. 
    Qaysi qatorda so‘z birikmasi berilgan ?
    

Toshdan qattiq, vatan farzandlari

Qilichdan o‘tkir, juda muhim

Vatan farzandlari, bodom qovoq

Hammaga manzur, bilim yurti

73. 
    Bog‘langan qo‘shma gap berilgan qatorni toping.
    

Goh kechalari shamol bo‘riday uvillab chiqar, goh sharros yomg‘ir quyib qolardi.

Sen borsan, ko‘nglim to‘q.

Qatorda noring bo‘lsa, yuking yerda qolmaydi, deydilar.

Quyosh va tog‘da qushlarning xush navosi boshlandi.

74. 
    Bog‘langan qo‘shma gap berilgan qatorni toping.
    

Mana sen ketding-u, bo‘ldim xayolkash.

Guli yo‘q bo‘stondan yaproq yaxshi, foydasi yo‘q yo‘ldoshdan tayoq yaxshi.

Shu mashina haydashni o‘rganib olsang juda soz bo‘lardi.

Shogirdlar qancha ko‘p bo‘lsa, ko‘ngil qafasi shuncha ravshanroq bo‘ladi.

75. 
    Qaysi bog‘lovchilar qo‘shma gap qismlarini bog‘lash bilan birga ularda ifodalangan voqea-hodisalarning galma-gal ro‘y berishini yoki ularning faqat bittasining yuzaga chiqishini ta’kidlaydi?
    

ayiruv bog‘lovchilari

zidlov bog‘lovchilari

biriktiruv bog‘lovchilari

bog‘lovchi vazifasidagi yuklamalar

76. 
    Tarkibida ayiruv bog‘lovchisi mavjud bo’lmagan gapni toping.
    

D) Ba’zan o‘qishdan charchagan kezlarimda, qishloqqa – ota-onam huzuriga borib turaman.

Ba’zan qurbaqalarning qurillashi quloqqa chalinib, kishiga rohat beradi, ba’zan itlarning vovillashi bu ovozlarni bosib ketadi.

Polvonlar epchillikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. C) Yo urug‘ aynigan, yo agrotexnika qoidalari buzilgan.

77. 
    Bog‘langan qo‘shma gap qismlarini bog‘lashda ishtirok etuvchi bo‘lsa, esa so‘zlarining gapda joylashish o‘rnini ko‘rsating.
    

qiyoslanuvchi bo‘lakdan so‘ng keladi

gap boshida keladi

qiyoslanuvchi bo‘lakdan oldin keladi

bo‘lsa, esa so‘zlarining ishlatilish o‘rni erkin

78. 
    Bog‘lovchisiz qo‘shma gaplarda bir gap boshqa bir gapning mazmunini to‘ldirsa yoki izohlasa ular orasiga qanday tinish belgisi qo‘yiladi?
    

ikki nuqta

nuqtali vergul

tire

vergul

79. 
    Bog‘lovchisiz qo‘shma gaplarda bir gap ikkinchi bir gapdan anglashilgan ish-harakatning natijasini ko‘rsatsa ular orasiga qanday tinish belgisi qo‘yiladi?
    

ikki nuqta

nuqtali vergul

tire

vergul

80. 
    Murakkab qo‘shma gap berilgan qatorni toping.
    

Aqling bo‘lsa biron narsani o‘rgan, chunki o‘quvsiz aql ko‘ylaksiz tan, yoyinki beqiyofa odamdir, axir, ilmni aqlning yuzi, deyishadi-ku!

Kelgusi taraqqiyot zamini shu - hamma kompyuterni ishlata bilishi va undan foydalana olishi shart.

Tun qop-qorong‘i, lekin iliq: mayin qor ularni oppoq qilib yasantirgan.

Avvalbekning otasi holdan ketib, qonsirab, yiqilib-surilib bo‘lsa ham, granatani uloqtirish uchun qulochini baralla yozdi

81. 
    Qaysi grammatik vositalar so‘z birikmasidagi so‘zlarni o‘zaro biriktirishga xizmat qiladi? 1)bog‘lovchilar; 2) ko‘makchilar; 3) kelishik qo‘shimchalari; 4) shaxs-son qo‘shimchalari; 5) egalik qo‘shimchalari; 6) bog‘lovchi vazifasidagi yuklamalar.
    

A) 2, 3, 5 V) 1, 2, 3, 6 S) 1, 3, 4, 6 D) 2, 3, 4, 5, 6

82. 
    Qaysi gapda ot + sifat tarzidagi boshqaruvli birikma mavjud?
    

AMehmon otangdan ulug‘ligini unutma.

V) Alifdek tik qomati asir qildi.

S) Inson tarixni yaratuvchi eng oliy xilqatdir.

D) Berilgan barcha gaplarda.

83. 
    Qaysi qatorda ot kesimli gap berilgan?
    

A. Bu qarorni amalga oshirishdagi birinchi qadam – o‘qish, o‘qiganda ham a’lo o‘qish edi.

V) Po‘lat xatni kecha yuborgan.

S) Mo‘tabar eshikni sekin yopib chiqib ketdi.

D) U shanba kuni boradigan bo‘ldi.

84. 
    Qaysi qatorda ega taqlid so‘z bilan ifodalangan?
    

A.Temirchilarning taqir-tuquri quloqni qomatga keltirdi.

V) Qo‘shni xonada qizlarning qahqahasi eshitildi.

S) Yalqov bilan anqov – dushman uchun katta ov.

D) Kamtarlik kishiga zeb-u ziynatdir.

85. 
    Qaysi qatordagi gapda to‘ldiruvchi kengaygan birikma bilan ifodalangan?
    

A.Vodiylarni, tog‘larni oshib, Dalalarda yolg‘iz adashib, kelib qoldi yurtingga Omon.

V) Dilshod maktubni xolasiga berib, ko‘chaga chiqib ketdi.

S) O’qituvchining pedagogik mahorati u tarbiyalagan shogirdlarning bilimdonligi bilan o‘lchanadi.

D) Taqir-tuquringni yig‘ishtir

86. 
    Qaysi qatordagi gapda faqat qaratqich aniqlovchi uyushib kelgan?
    

A.Sa’dulla va Jo‘rabeklarning katta, yorug‘ xonasiga kirdik.

V) A’lo o‘qish – bizning va sizning asosiy va sharafli vazifamiz.

S) Tog‘ etaklaridan nafis gullarning, xushbo‘y giyohlarning hidlari anqiydi.

D) Daraxtdagi barcha sayroqi qushlar: sa’va, bulbul, mayna va boshqalar unga jo‘r bo‘ldi.

87. 
    Qaysi qatordagi gapda vositasiz to‘ldiruvchi uyushib kelgan?
    

Jannatxon musiqani, ashulani juda sevar edi.

Hulkar eshik oldida bir otasiga, bir Avazga, bir onasiga qarab qo‘yardi.

V) Men onam, otam va opam bilan xayrlashib, yo‘lga tushdim.

D) Shu masalada sizni Moskvaga, Leningradga safarga yubordik.

88. 
    Qaysi qatordagi gapda kiritma ot turkumi bilan ifodalangan?
    

Lekin o‘rinsiz haq so‘zdan, nazarimda, sukut yoki bezarar yolg‘on yaxshiroq.

Yolg‘on gapirish, albatta, gunohdir.

Nahotki, daryolar oqar teskari, nahotki, odamlar kezar darbadar.

Yaxshi hamki, yomg‘ir yog‘madi.

89. 
    Qaysi qatodagi gapda aniqlovchi to‘ldiruvchiga bog‘lanib kelgan?
    

Ilg‘or ishchilarga mukofotlar topshirildi.

Soyning tagidan ko‘m-ko‘k suv oqib turardi.

V) Bir kishi ariq qaziydi, ming kishi suv ichadi.

D) Mehnat faxriylari bilan yangi bog‘da uchrashdik.

90. 
    Qo‘shma gap bo‘yicha ilmiy tadqiqotlar o‘tkazgan tilshunoslar nomi qayd etilgan qatorni aniqlang.
    

A. N.Mahmudov, A.Berdialiyev

V. M.Asqarova, Sh.Rahmatullayev

C. Sayfullayeva, U.Tursunov

D. A.Ahmedov, A.Nurmonov

91. 
    Tenglanish aloqasi... Mantiqan to‘g‘ri javob qayd etilgan qatorni aniqlang.
    

Grammatik jihatdan teng huquqli qismlar aloqasidir.

Hokim-tobe munosabatdagi qismlar orasidagi aloqadir.

C. Faqat teng huquqli gaplar orasidagi aloqadir.

D. Faqat uyushiq bo‘laklar orasidagi aloqadir.

92. 
    Shartlanganlik munosabatini ifodalovchi qo‘shma gaplar qatorini aniqlang.
    

Sabab, to‘siqsiz, maqsad, natija ergash gapli qo‘shma gaplar

Shart, natija, o‘rin, maqsad ergash gapli qo‘shma gaplar

Shart, natija, chog‘ishtirish, ergash gapli qo‘shma gaplar

O‘lchov-daraja,o‘xshatish, shart ergash gapli qo‘shma gaplar

93. 
    Ikki havola bo‘lak qatnashgan gapni aniqlang.
    

Nimani eksang, shuni o‘rasan.

V. U shuni biladiki, nemislar yaqin orada izg‘ib yuribdi.

C.Bilamanki, o‘z og‘zi bilan hech narsani aytmaydi.

D. Yaxshi bilasizki, yerlarimiz Qizilqum bilan chegaradosh.

94.