O’zbtkiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Mavzu bo‘yicha nazorat savollari:

1. 
   Birinchi tempdagi hujumdan foydalanib hujum qilishning taktik tizimiga tavsif bering.
   
2. 
   Bog‘lovchi o‘yinchining individual taktik harakatlari qaysilar.
   
3. 
   Hujum zarbalarini qabul qilishning jamoaviy taktikasi nimalardan iborat bo‘ladi.
   
4. 
   Hujum zarbalarini qabul qilishning individual taktikasini izohlang.
   
5. 
   O‘yinga kiritilgan to‘pni qabul qilishning guruhli taktikasiga qanday bo‘ladi.
   
6. 
   Hujumchilarni himoyalashning indivividual taktikasi nimalarda ko‘rinadi.
   
7. 
   Hujumchilarni himoyalashning guruhli taktikasiga tavsif bering.
   
8. 
   O‘yinchilarning takroriy taktik harakatlarini izohlang.
   

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   Goncharova O.V., Qipchoqov B.B., Boltayev Z.B. Voleybol. –T.: “lider Press”, 2008.
   
2. 
   Boltayev Z.B. Voleybol sport turlari nazariyasi va uslubiyati fanidan maruza matni. –T., 2017.
   
3. 
   Хулио Веласко (Аргентина), Даг Бил (США), Филип Блен (Франция), Джузеппе Азарра (Италия). Современный волейбол.
   

//Тренировка. Управление. Тенденции.– М.: “ВФВ”, 2008.

4. 
   Шнайдер В.Ю. Методика обучения игре в волейбол. // Пособие для ст-в фак-в физ-ры.– М.: “Олимпия”, 2008.
   
5. 
   Глейзер М.М. Волейбол теория и практика.Учебник для высших учебных завведений физической культурь и спорта // Учебник. –Москва.: “Спорт”, 2016.
   

2. BO‘LIM. IX BOB. SPORT MASHG‘ULOTINING NAZARIY ASOSLARI

Sport mashg‘uloti deganda sportning bir turi bo‘yicha mutaxassislikka erishishga qaratilgan hamda sport bo‘yicha yuksak natijalar rejalashtirilgan ixtisoslik tayyorgarlik mashg‘ulotlari tushuniladi. Sport trenirovkasi sportchilarni tayyorlashning asosiy shakli hisoblanadi. U sport tayyorgarligining barcha turlarini o‘z ichiga oladi. Sport trenirovkasi faqatgina malakali sportchi tayyorlash emas, balki sog‘lomlashtirish jismoniy rivojlantirish vazifalarini hal etadi.

Sport amaliyotida “sport trenirovkasi” atamasi “sport tayyorgarligi” atamasi bilan mantiqan yaqin bo‘lsada, ular bir-biridan tubdan farq qiladi. “Sport tayyorgarligi” tushunchasi keng qamrovli ma’noga ega bo‘lib, sportchini jamiyki faoliyatini: uyqu, trenirovka, ovqatlanish, tibbiy profilaktika va hokazo musoba-qaga tayyorlashga qaratilgan jarayondir. “Sport trenirovkasi” esa bir maqsadga yo‘naltirilgan jarayondir va nisbatan torroq ma’noni anglatadi. Muntazam sport trenirovkasi natijasida insonning harakat faoliyati shakllanib boradi, yangi harakat shakllari vujudga keladi, hayotiy zarur harakat malakalari (chopish, sakrash, yurish va boshqa), ko‘nikmalari takomillashadi, psixik sifatlar (fikrlash, ong, iroda, diqqat, hissiyot va boshqalar) sayqal topadi. Muayyan sport turiga xos harakat malakalari mukammallashadi.
Voleybol – sport turi sifatida insonni har tomonlama jismoniy jihatdan rivojlanishiga olib keladi. Ma’lumki, zamonaviy voleybol o‘z xususiyati, mohiyati, mazmuni bilan kishi organizmiga katta talablar qo‘yadi. Voleybol bo‘yicha muntazam trenirovka qilish barcha jismoniy, texnik, taktik, psixo-funksional sifatlarni takomillashtiradi. Voleybolga xos turli yo‘nalishda va tezlikda uzoq vaqt davomida 1,5–2 soatgacha ijro etiladigan texnik va taktik malakalar shug‘ullanuvchini umumiy va maxsus chidamkorligini shakllantirib boradi. O‘yinda ijro etiladigan yakka, guruh va jamoa harakatlari o‘zaro qo‘llab-quvvatlash, o‘zaro yordam, hamjihatlik xislatlarini namoyon qiladi.
Sport musobaqalari sportchilarni texnik, taktik va jismoniy tayyorgarlik darajasini aniqlash va sportda yuksak natijalar ko‘rsatishni nazorat qiladi. Sport amaliyotida musobaqalar xilma-xil turlarga va shakllarga bo‘linadi. Shaxsiy sport musobaqalarida birinchilik, g‘oliblik uchun kurash yorqin ifodalangan bo‘lib, u absolyut va nisbiy birinchilikda aniqlanadi. Nazorat musobaqalari sportchilarning jismoniy
texnik va taktik tayyorgarlik bo‘yicha sinash hisoblanib, sportchilarga sport malakasi darajalari beriladi.
Tayyorlov musobaqalari ko‘p holatda terma jamoaga saralash, sportchilarni takomillashish darajasini aniqlash, yoshlarni sport turiga jalb etish va qiziqtirish maqsadida o‘tkaziladi. Sport musobaqalari sportchini umumiy va maxsus tayyorgarlik darajasini aniqlash bilan birga uning har tomonlama jismoniy barkamollikka erishganligini hamda sportda yuksak natijalar olishga tayyorlik darajasini aniqlaydi.

1.