O`zbekstan respublikasi joqari ha`m orta arnawli bilimlendiriw ministrligi qaraqalpaqstan respublikasi kásiplik bilimlendiriwdi rawajlandiriwha`m muwapiqlastiriw basqarmasi qanlikol rayoni kásip-óner mektebi

Gaz bo`listiriwshi mexanizm - gaz bo`listiriw mexanizmi belgili waqıt ishinde tsilindrlerdi hawa yamasa janar may aralaspa menen toltıradı ha`m de olardan isletilgen gazlerdi o`z waqtında shıg`arıp jiberedi, (6-su`wret).

Gaz bo`listiriwshi mexanizm to`mendegishe isleydi; bo`listiriw hamlı 27, tirsekli hamldan tisli shesternyalı uzatpa arqalı ha`reketlenedi. Bo`lis-tiriw hamlı aylang`anda onın` kulachogı, tu`rtkish u`stine shıg`ıp, onı joqarıg`a jılıstıradı. Tu`rtkish. shtanga 2 arqalı koromıslonın` 8 kelte iynin regulirovkalaw vinti arqalı ha`reketti uzatadı. Koromıslo hamlikte 11 tawlanıp, uzın iyini menen klapan sterjenin qısadı ha`m prujinalar ku`shin jen`ip klapandı ashadı. Klapan sterjeni bag`ıtlawshı vtulkada 16 ha`reketlenedi. Klapan prujinalar 14 ta`sirinen jawıladı. To`rt taktli dizeldin` bir ma`rte jumıs islew tsikili dawamında kirgiziw ha`m shıg`arıw klapanları bir ma`rteden ashıladı. Aspa klapanlı gaz bo`listiriw mexanizminen paydalanıw joqarı qısıw da`rejesine erisiw imkaniyatın` beredi ha`m tsilindrlerdin` janılg`ı aralaspası menen tolıq tolıwın ta`miyinleydi. Klapannın`, kolen haml aylang`anda gradusta berilgen, ashılıw waqtınan jabılıw wıqtına shekem bolg`an da`wirleri gaz bo`listiriw fazaları dep ataladı.

Bo`listiriw hamlının` tayaanıw moyınları 25 (6-su`wretke qaran`), klapanlar ha`reketin basqarıwshı kulachoklarden 26 ha`m 28 ibarat. Haml kulachoklarının` forması ha`m o`z-ara jaylasıwı gaz bo`listiriw fazalarına baylanıslı. Uzatıw detallarına tu`rtkishler 1,shtangalar 2, regulirovkalawshı vintleri 3 bar koromislolar 8, koromislolar hamlikleri 11, koromislolar hamligi stoykası 9 ha`m koromislolardın` keriw prujinaları 10 kiredi.

Bull mexanizmlerden basqa dvigateller suwıtıw, maylaw, azıqlandırıw ha`m jag`ıw sistemaları detallarınan turadı.

6-suwret. D-240 dizel dvigatelinin` gaz bo`listiriw mexanizmi 1-turtkish; 2-shtanga; 3-regulirovkalawshı vint; 4-may kelti-riwshi trubkasının` bolt-shtutseri; 5-koromıslo hamligi tıg`ını; 6-shayba; 7-regulirovkalawshı vinttin` kontragay-kası; 8-koromıslo; 9-koromıslo hamliginin` stoykası; 10-koromıslonın` hamligi prujinası; 11-koromıslo hamligi; 12-prujinalar tayanıch shaybası; 13-suxarik; 14-klapannın` sırtqı ha`m ishki ha`m sırtqı prujinası; 15-klapan pruji-nasının` to`mengi tayanıw shaybası; 16-klapannın` bag`ıtlawshı vtulkası; 17-klapan; 18-klapan tarelkası; 19-motosaat schetchigi berlisi boltı; 20-zamoklı shayba; 21-tirewshi shayba; 22-bo`listiriw hamlının` shestrnyası; 23-flanets; 24-tirewshi koltsa; 25-bo`listiriw hamlının` tayanıw iyni; 26-shıg`arıw klapanının` kulachogi, 27-bo`listiriw hamlı, 28-kirgiziw klapanı kulachogi.