O`zbekstan respublikasi joqari ha`m orta arnawli bilimlendiriw ministrligi qaraqalpaqstan respublikasi kásiplik bilimlendiriwdi rawajlandiriwha`m muwapiqlastiriw basqarmasi qanlikol rayoni kásip-óner mektebi

Lektsiya jobası:

1. Ishten janıw dvigatellerinin` klassifikatsiyası

2. 1 tsilindirli 4 taktli korbyurator ha`m dizel dvigatellerinin` islew printsipi.

3. 1 tsilindirli 2 taktli korbyurator dvigatellerinin` islew printsipi.

4. Ko`p tsilindirli dvigatellerdin` islew printsipi.

5.Dvigateller mexanizmleri ha`m sistemaları

1. Ishten janıw dvigatellerinin` klassifikatsiyası

Ma`mleketimizde islep shıg`arılg`an traktorlarg`a porshenli ıssılıq dvigatelleri ornatılg`an bolıp, olardın` ishinde janılg`ı janadı ha`m ajıralıp shıg`atug`ın ıssılıqtın` bir bo`limi mexanik jumısqa aylanadı. Sol sebepli olar ishten janıw dvigatelleri dep ataladı.

Janıwshı aralaspanı (janılg`ının` hawa menen belgili qatnaslı aralaspası) jag`ıw usılına qarap porshenli ishten janıw dvigatelleri basım na`tiyjesinde jana-tug`ın dvigatellerge (dizelge) ha`m elektr ushınan ma`jbul`riy janatug`ın dvigatellerge ( kar-byuratorlı ha`m gaz benen isleytug`ın) klassifikatsiyalanadı.

Aralaspanı tayarlaw usılınaqarap dvigateller aralaspanı sırtta tayarlaytug`ın dvigateller (karbyuratorlı ha`m gaz benen isleytug`ın) ha`m aralaspanı ishte tayar-laytug`ın (dizel) dvigateller bolıp bo`linedi.

Jumıs protsessinin` orınlanıw usılına qarap to`rt taktli ha`m eki taktli bolıp bo`linedi.

Tsilindrler sanı ha`m jaylasıwına qarap dvigateller bir, eki, u`sh, to`rt, altı, segiz ha`m on eki tsilindrli ha`m tsilindrlerinin` jaylasıwı boyınsha bir qatarlı ha`mde eki qatarlı (V ta`rizli) bolıp keledi.

Isletiletug`ın janılg`ı tu`rine qarap suyıq (benzin, dizel janılg`ısı) ha`m gaz benen isleytug`ın dvigateller bolıp bo`linedi.

Traktorlarg`a to`rt taktli dvigatel ornatılg`an. Olardan en` ko`p tarqalg`an D-240, D-144, A-41 dizelleri, olardın` tsilindrleri to`rtew ha`m qatar jaylasqan. SMD-62, YaMZ-240B dizellerinde tsilindirleri V- ta`rizli jaylasqan bolıp, tsilindirlerinin` sanı altı ha`m on eki bolıp keledi. Bulnnan basqa MTZ-80L, DT-75MV, T-150K traktorlarına ha`mde olardın` modifikatsiyalarına dizeldi ju`rgizip jiberiwshge mo`lsherlengen ja`rdemshi korbyuratorlı dvigateller ornatılg`an.