Өзбекстан республикасы халық билимлендириў министрлиги əжинияз атындағы Нөкис мəмлекетлик педагогикалық институты

Изертлеўдиң объекти ҳəм предмети:

Питкериў қəнигелик жумысының тийкарғы изертлеў обекти жазыўшы Т.Қайыпбергенов шығармаларының тили болып, оның предмети шығарма тилиндеги синонимниң мəнилик түрлериниң қолланылыўы болып табылады.

Жумыстың мақсети ҳəм ўазыйпасы:

Питкериў қəнигелик жумысының алдына қойған мақсети Т.Қайыпбергенов шығармаларында лексикалық синонимлерди, синонимлер-

диң мəнилик түрлериниң қолланылыўын анықлаў мəселесин ортаға қояды. Атап айтқанда:

• 
  Жазыўшының прозалық шығармаларында көп мəнилилиги тийкарында синонимлердиң қолланылыўы;
  
• 
  Аўыспалы мəнидеги синонимлердиң жумсалыўы;
  

• 
  Араб, парсы, түркий, монгол тилинен өзлескен сөзлердиң шығарма тилинде синонимлик хызметте жумсалыўы;
  
• 
  Диалектлик сөзлердин синонимлер болып келиўин анықлаў;
  

• 
  Эвфемизмлик мəнидеги синонимлерди табыў.
  

• 
  Кокофемиз синонимлерди анықлаў;
  

• 
  Турақлы сөз дизбеклериниң синонимлик қатар дүзип келиўн анықлаў жумысымыздың алдына қойған тийкарғы мақсет ҳам ўазыйпаларын белгилеп көрсетеди.
  

Изертлеў методлары ҳəм усыллары:

Питкериў қəнигелик жумысының изертлеў методлары сыпатында синхронлық бақлаў, салыстырмалы сыпатлама методларынан пайдаланылды.

Изертлеў нəтийжелериниң теориялық ҳəм əмелий əҳмийети:

Питкериў қəнигелик жумысы теориялық ҳəм əмелий əҳмийетке ийе. Себеби Т.Қайыпбергеновтың шығармалары тилиниң лексикалық өзгешелигин үйрениўде зəрүрли материал болып есапланады.

Изертлеў жумыстың илимий жаңалығы:

Қарақалпақ тилинде бир қатар илимий теориялық əдебиятларда

тилши илимпазлардың айырым мақалаларында лексикалық синонимлер,

көркем шығарма қурамында синонимлердиң мəнилик түрлериниң қолланылыўы мəселеси бүгинги күнге шекем тил билиминде арнаўлы түрде изертленбеди.
Қəнигелик жумысымызда тиккелей усы мəселелер итибарға алынып, Т.Қайыпбергенов шығармаларында синонимлердиң мəнилик түрлериниң қолланылыўы арнаўлы түрде изертленди, лексикалық синонимлер бойынша кеспе қағазлар жыйналды ҳəм бул бойынша лингвистикалық таллаў исленди.