O‗zbekistonrespublikasi oliyvao‗rtamaxsusta‘limvazirligi

Avtоmatik rоstlash tizimi (ART) – avtоmatik bоshqarish tizimining 
bir  kurinishi  xisоblanib,  berilgan  bir  parametrni  belgilangan  qiymatda 
ushlab turish yoki uni bоshqa parametrga bоgliq xоlda o‗zgartirish uchun 
qo‗llaniladi. 
Loyiha  –  so‗zini  ―O‗zbek  tilining  ikki  tomlik  izoxli  lo‗g‗ati‖da 
―chiziq‖  deb  atalgan.  Loyiha  so‗ziga  tizimli  yondashilsa  uni  ma‘nosi 
―reja‖ deyilsa ilmiy asoslangan bo‗ladi. 
Texnologiya  –  yunonchaso‗zlardan  tashkil  topgan  bo‗lib,  texne  – 
san‘at, mahorat, logos - o‗qitish, fan degan manolarni bildiradi. Umuman 
olganda,  Texnologiya  –  bu  san‘atkorona,  mahorat  bilan  ishning  bajarish 
tartiblarini (usullarini) majmuidir. 
Tizim  –  bu  aniq  maqsadga  ega  bo‗lgan,  ma‘lum  elementlardan 
tashkil  topgan  va  bu  elementlar  orasida  munosabatlar  o‗rnatilib,  biror 
davir faoliyat ko‗rsatadigan yaxlitlikka aytiladi. 
 
T={M; E; N; t}                         (1.1) 

---

22 
 
Bu  erda:    T  –  tizim,  M  –  maqsad,  E  –  tizimning  elementlari,  N  – 
elementlar o‗rtasidagi o‗zaro munosabatlar, t – tizimni faoliyat ko‗rsatish 
vaqti. 
Ilmiy asoslash – o‗rganilayotgan ob‘ektni tarixini ob‘ektiv qonunlar 
asosida,  tizimli  yondoshib  tadqiqqilish  va  uning  strukturasini 
takomillashtirish  bo‗icha  asoslangan  xulosadan  iboratdir.  Zamonaviy 
muhandis  har  bir  loyihani  tayorlashda  unga  ilmiy  prinsip  asosida 
yondoshishi zarur. 
I={T;O;S;C;t}                (1.2) 
Bu erda: I – ilmiy asoslash,  T – tarixiylik, O – ob‘ektiv qonuniyatlar, S – 
sistema, C – ob‘ektni strukturasi, t – tizimni faoliyat ko‗rsatish vaqti.