Ozbekistonning

- beshinchidan, 
yoshlarning oliy ta’lim muassasalariga qam- 
rab olinish darajasi pastligi, yetakchi xorijiy oliy ta’lim muas­
sasalari bilan o‘zaro hamkorlik yetarlicha yo‘lga qo‘yilmagan- 
ligi malakali kadrlarning yetishmasligiga va olib borilayotgan 
islohotlardan ko‘zlangan maqsadga to‘liq erishilmasligiga sabab 
bo‘lmoqda;
- oltinchidan, 
sohada qonun buzilishi holatlarining saqlanib 
qolayotganligi, sfru jum ladan, yoshlarni qo'llab-quvvatlashga ajra- 
tilayotgan mablag‘larnmg maqsadli sarflanishida nazoratning ye-
152

---

tarli darajada emasligi tizimli muammolarni yuzaga chiqarmoq- 
da1.
Bugungidek globallashuv davrida bu taxlit omillar shunga olib 
kelishi mumkinki, ushbu yo‘nalishda muayyan mafkuraviy im- 
munitetga ega bo‘lmagan yosh inson yagona maqsad va umu­
miy ideallariga erishish mo‘ljallarini yo‘qotib qo‘yishi mumkin. 
Bu masalada faqat shaxs darajasidagi oddiy omillarnigina qayd 
etishning o‘zi yetmaydi, balki bunday holda tarbiyaviy faoliyatni 
tashkil qilish va uni boshqarishning turli shakllari ham hisobga 
olinishi lozim bo‘ladi. Bu sohadagi qonuniyat shundayki, bir mil- 
latga mansub aksariyat shaxslarga tegishli steriotiplar saqlanishi 
yoki siyqalanishi oqibatida yoshlar orasida ushbu sohadagi qadri- 
yatlarning qadrsizlanishi va uning darz ketishi jarayoni ro‘y be- 
rishidan dalolat beradi.
Ushbu masalada Z.Rasulovaning « 0 ‘zbeklarda oila-nikoh 
an’analarining ijtimoiy va etnik psixologiyasi» mavzuidagi tad- 
qiqotlariga murojaat qilsak, bu masalada ham eski steriotiplar 
saqlanib qolayotgani, yangi avlodning ham ulardan xalos bo‘la 
olmayotgani yaqqol namoyon bo‘ladi. Bu jabhada nikoh to‘yi bi­
lan bog‘liq ba’zi marosimlar, hatto unutilib ketgan ba’zi odatlarni 
(sinov udumlari, maslahat oshi, ko‘rpa qavish marosimini baja- 
rish, qiz oshi, sabzi to‘g‘rar, bayt aytish, challar kabilarni) ham 
o‘tkazish shart, deb hisoblaydiganlarning bugungi kunda ham o‘z 
o‘rniga ega ekanligi ham ana shundan dalolat beradi.
Albatta, biz ushbu odatlar va rasm-rusumlarni butunlay sal- 
biy xususiyatlar sifatida qoralash fikridan yiroqmiz, ammo ular­
ning ayrimlari o‘zbek xalqining m a’naviy yuksalishida qanchalik 
ijobiy rol o'ynamasin, ularni o‘tkazish bilan bog'liq ba’zi ortiq-