3.Qoraqalpog‘iston Respublikasi oliy ta’lim tizimi va undagi islohotlar. Oliy ta’lim mamlakat taraqqiyotini belgilab beruvchi, jamiyat hayotining barcha jabhasini isloh etishda va shu bilan birgalikda hal qiluvchi vazifani bajaruvchi tizim hisoblanadi.
Bugungi kunda oliy ta’lim tizimida malakali va raqobatbardosh kadrlarni tayyorlash dolzarb ijtimoiy-iqtisodiy masala bo‘lib, oliy ta’lim tizimida mutaxassislarni tayyorlash jarayoniga o‘quv-tarbiya faoliyatini tashkil etishning yangicha yondashuvlarini joriy etish, kadrlar tayyorlash va uzluksiz ta’lim tizimi davlat va nodavlat ta’lim muassasalarining rivojlanish dinamikasi va tarkibiy o‘zgarishlarini davlat tomonidan tartibga solinishi amalga oshirilmoqda.
Ajiniyoz nomidagi Nukus davlat pedagogika instituti O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1990 yil 20 avgustidagi “Nukus shahrida davlat pedagogika institutini tashkil etish to‘g‘risida” gi 297-sonli Qarori va Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashining 1990 yil 14 sentabrdagi “Nukus davlat pedagogika institutini Nukus davlat universiteti bazasida tashkil etish to‘g‘risida” gi 227/9-sonli qarori asosida tashkil qilindi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 26 sentabrdagi “Pedagog kadrlarni qayta tayyorlash, xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-3289-sonli Qarori bilan Ajiniyoz nomidagi Nukus davlat pedagogika instituti Xalq ta’limi vazirligi tasarrufidan chiqarilib, O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining tashkiliy tuzilmasiga kiritilgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 9 avgustdagi PQ-3183-son «Oliy ta’lim muassasalarida pedagog yo‘nalishida maxsus sirtqi bo‘limlarni tashkil etish to‘g‘risida» qarori hamda O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining 2017 yil 9 avgustdagi 07/1-1926-son topshiriqlarini ijrosini ta’minlash maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’limi vazirining 2017 yil 12 avgustdagi 559-sonli buyrug‘i asosida Ajiniyoz nomidagi Nukus davlat pedagogika institutida pedagogika yo‘nalishida maxsus sirtqi bo‘lim tashkil etildi.
Mustaqillik yillarida Xalq ta’limi vazirligi tasarrufidagi Nukus davlat pedagogika instituti, Navoiy davlat pedagogika instituti, Jizzax davlat pedagogika instituti, Qo‘qon davlat pedagogika instituti va Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika institutini O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tasarrufiga berildi va shu bilan bir qatorda Xalq ta’limi vazirligi tasarrufidagi Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institutlarini tegishli hududdagi oliy ta’lim muassasalari tasarrufiga berish hamda ular negizida Xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazlarini tashkil etildi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 2017 yil 15 dekabr kuni Qoraqalpog‘iston Respublikasiga tashrif buyurdi.
Tashrifdan asosiy maqsad avval berilgan vazifalar ijrosini ko‘rish, tahlil qilish va kelgusi ikki yilda amalga oshirilishi zarur bo‘lgan ustuvor yo‘nalishlarni belgilab olishdan iborat bo‘ldi.
Prezidentimiz Toshkent davlat agrar universiteti Nukus filialining Chimboy tumanidagi akademik litseyiga tashrif buyurdi.
Shu yerda farmatsevtika sanoatini yanada rivojlantirish, dori-darmon vositalari hamda tibbiyot buyumlari ishlab chiqaruvchilarni qo‘llab-quvvatlash, ichki bozorni mamlakatimizda ishlab chiqarilgan yuqori sifatli preparatlar bilan to‘ldirish borasida amalga oshiriladigan istiqbolli loyihalar taqdim etildi.
Davlatimiz rahbari mazkur soha istiqbolini yuqori baholab, bu borada mutaxassislar tayyorlash tizimini takomillashtirish zarurligini ta’kidladi.
Jumladan, maktab o‘qituvchilariga navbatdan tashqari attestatsiyada ishtirok etish imkoni berildi.
Avvalgi tartib bo‘yicha pedagog qanchalik malakali, o‘z bilimi va salohiyatiga ishonsa-da, har besh yilda attestatsiyaga jalb etilgani sababli mutaxassislikdan oliy toifali o‘qituvchilikka qadar 13 yil vaqt kutish lozim edi. Yangi tartibga ko‘ra, endilikda o‘z bilimi va tajribasiga ishongan pedagog besh yillik muddatni kutmasdan arizasiga binoan navbatdan tashqari attestatsiyada ishtirok etishi mumkin.
2019 yilda muddatidan ilgari attestatsiyadan o‘tishni so‘rab 35 ming 208 pedagog ariza bilan murojaat qilgan. Talabgorlarning 3036 nafari oliy malaka toifasiga, 13 ming 151 nafari birinchi malaka toifasiga ega bo‘lgan.
Ta’lim tashkilotlarini attestatsiya va davlat akkreditatsiyasidan o‘tkazish tartibi ham ilg‘or xorijiy tajribalarni o‘rgangan holda takomillashtirildi. Muassasalarga o‘z faoliyatini baholash hamda aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish imkoniyati berildi. Yangi tartiblar asosida 2020-2025 yillarda 8187, shu jumladan, 2020 yilda 1911 maktabgacha ta’lim muassasasi yangicha tartibda attestatsiyadan o‘tkazilishi rejalashtirilgan.
2019 yil so‘nggida 357 ixtisoslashtirilgan davlat umumta’lim maktabi va maktab-internati o‘quvchilarining bilim darajasi o‘rganilganda ularning bilim va o‘zlashtirish darajasi belgilangan davlat ta’lim standartlariga mos kelmasligi aniqlandi. Nazorat ishida qatnashgan 12 ming 790 o‘quvchining 7 ming 387 nafari qoniqarsiz baholangan.
