O’zbekistonda arxeologiya. Madrimov Sh

 
Arxeolog-numizmat olim, akademik Edvard Vasilevich Rtveladze 
O’zbekiston Fanlar akademiyasining haqiqiy a’zosi, Markaziy Osiyo va uning 
atroflari xalqlari tarixi, arxeologiyasi, numizmatikasi, madaniyati, san’ati bo’yicha 
yirik olim. 
U 1942-yilda Gruziyaning Borjomi shahrida tug’ildi. Toshkent Davlat 
universitetining 
arxeologiya 
kafedrasini 
tugallagandan 
keyin 
M.E.Masson 
rahbarligida «Shimoliy Kavkazning shahar madaniyati tarixi va uni O’rta Osiyo 

---

69 
bilan aloqalari» mavzuida nomzodlik dissertatsiyasini, 1989-yilda esa, «Qadimgi 
Baqtriya-Toxariston. Tarixiy-madaniy rivojlanishning dinamikasi» mavzuidagi 
doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi. 
1980-yillardan shimoliy Baqtriyaning Kampirtepa yodgorligida boshlangan 
qazishma ishlarini davom ettirib, 1990-yildan E.V.Rtveladze Toxariston arxeologik 
ekspeditsiyasini tashkil etadi. Bu yodgorlikni O’rta Osiyo arxeologik yodgorliklarini 
o’rganish tarixida birinchi marta qadimgi obidaning yuqori qatlamini to’liq ochishga 
muvaffaq 
bo’ldi. 
E.V.Rtveladze 
o’zining 
ustozlari 
M.E.Masson 
va 
G.A.Pugachenkova an’analarini davom ettirib, yoshlar ichidagi iqtidorlilarini 
tanlab, ularni kelgusidagi ishlariga ustozlik qilmoqda. Uning shogirdlari orasida 
faqat bizning vatanimiz xududidagina emas, balki jahonning Gretsiya, 
Đ
sroil, 
AQSh, Frantsiya, Kanada, Rossiya kabi mamlakatlarida ijod qilib kelmoqdalar. U shu 
kunga qadar 20 dan ortiq monografiya, 600 dan ortiq ilmiy maqolalari tarix, 
arxeologiya, 
numizmatika, 
madaniyat 
tarixi, 
tovar-pul 
munosabatlariga 
bag’ishlangan bo’lib, bu ishlarning juda ko’pchiligi AQSh, Frantsiya, Yaponiya, 
Rossiya kabi mamlakatlarida chop etilgan. Uning juda ko’plab O’rta Osiyo tarixi va 
madaniyatining turli sohalariga bag’ishlangan maruzalari jahonning ko’plab ilmiy 
muassasalari va universitetlari auditoriyalarida tinglangan. U juda katta ilmiy faoliyat 
olib bormoqda - Oliy attestatsiya komissiyasi Prezidiumining a’zosi, ko’plab ilmiy 
jurnallar - Fan va turmush, O’zbekistonda ijtimoiy fanlar, O’zbekiston tarixi, San’at 
kabi jurnallar hayat kengashining a’zosi, juda ko’plab ilmiy kitoblarga redaktorlik 
qilgan, ko’plab dissertatsiyalar himoya kengashlarining a’zosi. 
E.V.Rtveladzening xizmatlari davlat mukofotlari bilan qadrlangan. 1985-yilda 
Abu Rayxon Beruniy nomidagi Davlat mukofotining sovrindori, 2001-yilda «Buyuk 
xizmatlari uchun» ordenining sohibi, Gruziya Respublikasining «Girdebis ordeni» 
soh’ibi, 1999-yilda Badiiy Akademiyaning oltin medali sohibi, 2001-yilda 
E.V.Rtveladzening «Velikiy Shelkovqy 
put» 
kitobi O’zbekiston 
Fanlar 
akademiyasining «
Đ
jtimoiy fanlar ichidagi yilning eng yaxshi asari» degan diplomga 
sazavor bo’lgan. 
E.V.Rtveladze hozirgi payitda ham aqliy, ham ma’lumot jihatdan etilgan payti. 
Uni mamlakatimiz xalqlari tarixi va madaniyatiga doir juda ko’plab monografiyalar, 
darsliklar, o’quv qo’llanmalarini yozish, ko’plar shogirdlarni tarbiyalab berishiga 

---

70 
aminimiz komil.