O‘zbekiston zamini /2019 Tahrir hayʼati

Tadqiqot 
ob’ekti 
va 
uslublari.
Tadqiqotning ob’ekti sifatida Samarqand viloyati 
Kattaqo‘rg‘on tumani Payshanba shaharchasi 
hududidagi yer fondi toifalari va kichik toifalari 
turlari bo‘yicha o‘tkazilgan xatlov natijasi yilning 
yakuniy holati bo‘yicha olingan.
Tadqiqotning predmeti bo‘lib hududdagi 
har bir yer uchastkasining toifasidagi, huquqiy va
xo‘jalik yuritish maqomidagi o‘zgarishlar asosida 
hudud bo‘yicha umumiy yer hisobi (balansi)ni 
yuritish ishlari tartibini ishlab chiqish hisoblanadi.
Tadqiqot jarayonida statistik tahlil, dala 
xatlovi, guruhlash, tizimlashtirish, natijalar 
ishonchliligini statistik qayta tekshirish usullaridan 
foydalanilgan.
Tadqiqot natijalari va ularning 
muhokamasi.
Yer hisobining yagona ob’ekti Davlat yer 
fondi bo‘lganligi sababli, Yer kimning ixtiyorida 
bo‘lishidan, ushbu yer maydonlari ma’lum 
maqsadlarda foydalanilayaptimi yoki yo‘qmi, 
bulardan qat’iy nazar, yer fondiga kiruvchi
barcha yer uchastkalari hisob qilinadi va aholi 
punktlari, tumanlar, viloyatlar, Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi va umuman O‘zbekiston Respublikasi 
bo‘yicha amalga oshiriladi [4, 5].
Hozirgi 
kunda 
Respublikamizda 
yuritilayotgan yer hisobi (balansi) yil davomida olib 
borilgan xo‘jaliklararo yer tuzish, xo‘jaliklarning 
ichki yer tuzish, kadastr yig‘majildini tayyorlashda 
o‘tkazilgan nazorat o‘lchovlari va yer fondidagi 
boshqa o‘zgarishlariga ta’luqli bo‘lgan ma’lumotlar 
asos qilib olinadi hamda tushuntirish xatlarida 
qayd qilinadi.
Bunda, yerlarni toifalarga taqsimlash, 
ularning xususiyatlarini hisobga olib, ham qishloq 
joylaridagi yerlar, ham aholi punktlarining yerlari 
uchun yagona tamoyil asosida, yer fondining 
quyidagi toifalari bo‘yicha yuritilmoqda [5]:
1. Qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yerlar.
2.Aholi 
punktlarining 
(shaharlar, 
posyolkalarning va qishloq aholi punktlarining) 
yerlari.
3. Sanoat, transport, aloqa, mudofaa yerlari 
va boshqa maqsadlarga mo‘ljallangan yerlar.
4.Tabiatni 
muhofaza 
qilish, 
sog‘lomlashtirish, rekreatsiya yerlari va tarixiy-
madaniy maqsadlarga mo‘ljallangan yerlar.
5. O‘rmon fondi yerlari.
6. Suv fondi yerlari.
7. Zahira va umumiy foydalanishdagi 
yerlar.
Shundan, milliy yer hisoboti(balansi)
da (1-jadval) aholi punktlarining (shaharlar, 
posyolkalarning va qishloq aholi punktlarining) 
yerlari ma’lumot tarzida keltiriladi [5].
Bunday yer hisobi(balansi), o‘z navbatida,