O‘zbekiston xalqaro reytinglarda ko’rsatkichini ko’tarishning tarixiy siyosiy ahamiyati

v) BMT Rivojlanish dasturining Inson rivojlanishi indeksi. 1990 yildan buyon belgilanadi (2013 yilgacha – Inson salohiyati rivojlanishi indeksi). Uning doirasida uchta asosiy ijtimoiy omil: kutilayotgan yashash davomiyligi, ta'lim va yalpi milliy daromad bo‘yicha ko‘rsatkichlar baholanadi.  

So‘nggi e'lon qilingan tadqiqotlarga ko‘ra (United Nations Development Programme: Human Development Index 2016) MDH mamlakatlari quyidagi ko‘rsatkichlarga ega:

IRIni oshirish bo‘yicha ish rejasida – aholini ro‘yxatga olishga tayyorgarlik (avvalgisi 1989 yilda o‘tkazilgan) va multi-indikator klaster tadqiqoti o‘tkazish bor. 

Yakun chiqaramiz

Ijobiy o‘zgarishlar o‘zini namoyon etmoqda. Amaldorlar so‘zlarini real xatti-harakatlar bilan tasdiqlab qolmay, balki ishlar miqyosini ham ancha kengaytirmoqdalar. Misol uchun, avvalgi loyihalardan birida ham faqatgina bitta xalqaro reyting doirasida ancha katta maqsadlar belgilangan edi. Hozir esa ularning soni to‘qqiztaga yetdi!

Biroq taqdim etilgan «yo‘l xaritasi» loyihasi biroz qo‘shimcha ishlov berishni taqozo etadi. Muallifning fikricha, mamlakatimiz har bir xalqaro reyting/indeks bo‘yicha qanday maqsadlarga erishmoqchi ekanligini aniq raqamlarda ko‘rsatgan ma'qul. Shunda ayrim xatti-harakatlarning amalda bajarilishi bilan emas, balki ayni prognoz parametrlari bilan bog‘langan muddatlarni ham ko‘rsatish mumkin bo‘ladi. Masalan: «dastlabki bosqichda O‘zbekistonning Iqtisodiy erkinligi indeksini 8,5 bandga oshirib, 2018–2019 yillar davomida o‘rtacha erkin iqtisodiyotga ega mamlakatlar guruhiga kirish» va h.k.

Bu, birinchidan, vazifalar va ularni ijro etish muddatlari haqida aniq tasavvurga ega bo‘lish, ikkinchidan esa, mazkur yo‘nalishda amalga oshirilayotgan ishni monitoring qilish samaradorligini yanada oshirish imkonini berar edi.