«O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati

UELning ruxsat etilgan uzunligi, km

110	70-240	30	25	80
220	240-400	135	100	400
330	2х240-2х400	360	130	700
500	3х300-3х500	900	280	1200
750	5х300-5х400	2100	300	2200
1150	8х300-8х500	5200	-	3000

EUL ning kesim yuzasi ruxsat etilgan tok yuklamasi va tokning iqtisodiy zichligiga qarab tanlanadi. Simlardagi eng kam isrof bo’ladigan xolatdagi tok zichligi tokning iqtisodiy zichligi deb ataladi(0,85 – 1,6 A/mm² oraliqda).

Tarmoq turi, shamol va muzlash og’irliklari, atrof muhitga nisbatan o’zini tutishiga qarab EULda quyidagi markadagi simlar ishlatilishi mumkin:
А- alyumin, 110 kV kuchlanishli tarmoqlarda kam ahamiyatli xo’jalik iste’molchilari ta’minotida ishlatiladi.
АС – temir – alyuminli ( o’zagi po’latdan bo’lib yuzasi alyumin bilan qoplangan simlar). Bunaqa tipdagi simlarni shamol va muzlash ko’p sodir bo’ladigan joylarda har qanday kuchlanishli liniyalarda qo’llash mumkin.
АЖ, АН –temir yoki nikel qotishmali , shamol va muzlash kam ahamiyatli bo’lgan tarmoqlarni montaj qilishda qo’llaniladi.
АЖКП, АНКП – temir yoki nikel aralashmali, tashqi ta’siri kuchli bo’lgan rayonlar uchun
АСК, АСКС, АСКП – po’lat aralashmali alyumin simlar, karroziyaga chidamli. Atmosferasi buzilgan sanoat rayonlari, cho’llar, sho’r suvli ko’llar va dengiz qirg’oqlari bo’ylab o’tuvchi EULni montaj qilishda ishlatiladi.
Simlarning belgilanishi quyidagi tuzilishda bo’ladi: sim turi – kesim yuzasi(mm²), masalan: АС-70, АСК-240 va h.k.
Energiya yetkazishda kuchlanishni tanlash iqtisodiy – texnikaviy asosida amalga oshiriladi. EUL bir kecha – kunduzdagi yuklamasi teng taqsimlanmaganligini bilgan holda, liniyaning yuklama koeffitsiyenti quyidagicha aniqlanadi:

Bu yerda S- EUL bo’yicha yuboriladigan to’la quvvat, S_N – EUL ga mos keluvchi nominal quvvat.
Yuklamali EULning parametrlari va rejimlarini hisoblashda aniqroq natijani EULning parametrlarini o’zida mujassamlashtirgan sxemadan foydalanish orqali olish mumkin. EULning bir fazasiga mos keluvchi sxema 1–rasmda ko’rsatilgan



1 – rasm
Bu yerda U1ф va I1 – mos ravishda EULning boshidagi kuchlanish va tok, U2ф va I2 – EULning oxiridagi kuchlanish va tok, Ro – fazaning solishtirma aktiv qarshiligi, Xo – fazaning solishtirma induktiv qarshiligi, Bo - fazaning solishtirma sig’im o’tkazuvchanligi, Z – yuklamaning to’la qarshiligi.
AC markali 110kv li EULning(100km uzunlikdagi) parametrlari 2 – jadval da keltirilgan
2 - jadval