O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

kiritildi.
Qabul qilingan Turkiston Konstitutsiyasi ham aniq ifodalangan sinfiy 
mazmunga ega bo'lib, unda o'lka xalqlari ijtimoiy-siyosiy va madaniy 
hayotining milliy o'ziga xosligl, huquqiy himoyasi o'z aksini mutlaqo 
topmagandi. Mazkur Konstitutsiya talabi bo'yicha, «mehnatsiz daro- 
mad» hisobiga yashaydigan shaxslar, din peshvolari, rohiblar, xususiy 
savdogarlar, tijoratchilar, tadbirkorlar va hokazolar saylash va saylanish 
huquqidan butunlay mahrum etildi. Shu tarzda qonun yo'li bilan Turkiston 
jamiyatining ko'pgina Ijtimoiy tabaqalari va guruhlari davlatni boshqa- 
rishda qatnashish huquqidan chetlatilgandi.
0 ‘lkada bolsheviklar hukmronliainina kuchavishi.
Turkiston kom- 
partiyasi va uning markaziy qo'mitasi tuzilganidan keyin, uning o'lka 
hayoti jabhalarida yuz berayotgan voqealar, o'zgarlshlarga ta’siri yanada 
kuchaydi. Boz ustiga, bu partiyaning RKP(b)ning ajralmas, tarkibiy qismi 
sifatida tuzilishi, uning barcha rahbariy ko'rsatmalari, farmoyishlariga 
bo'ysungan holda faoliyat yuritishi markaz yo'lboshchilariga Turkistonda- 
gi butun vaziyatni o'z nazoratiga olish imkonini tug'dirdi. Turkistonda 
faoliyat ko'rsatayotgan mahalliy sovet hukumati garchand ikki partiya 
vakillari - 
bolsheviklar 
va 
s o ‘l eserlardan 
tashkil topgan bo‘lsa-da, bi- 
roq mazkur tartib ham uzoq davom etmadi. 
1919-yil 
martoyi boshlariga 
kelib o'lka bolsheviklari siquvi ostida eserlar vakillarining mahalliy sovet 
hukumati tarkibidan mahrum etilgani buning aniq-ravshan isboti bo'ldi. 
Qolaversa, sovet hokimiyatiga xavf solayotgan turli xil «aksilinqilobiy» 
dushman kuchlar, oqimlar, yot unsurlarga qarshi kurash olib borish maq-