O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

o'z ortidan ergashtira oldilar. Turkistonda jadidlar faoliyati mahalliy aholini 
ma’rifatli qilishga, ularda milliy o'zlikni anglash kuchayishiga, ozodlik uchun 
kurashlaming ko'tarilishiga o'z tasirini ko'rsatdi. Jadidchilik harakati o'lka- 
da podsho hukumatining mustamlakachilik siyosatiga qarshi turuvchi aso- 
siy ma’naviy kuch sifatida ham namoyon bo'ldi.
1917-yil mart oyi boshlarida 
jadidlar tomonidan 
Toshkentda 
bar­
cha erkparvar tashkilotlarning umumiy dasturiga ega bo'lgan yagona

---

287
tashkilot - 
«Musulmon markaziy sh o ‘ros¡» 
tuzildi. Uning ta’sis syez- 
dida 
350 delegat 
qatnashgan. Ular oraslda 
ozarbayjonlar, tatarlar,
turkmanlar, boshqirdlar 
kabi boshqa musulmon xalqlarining vaklllari 
ham bolgan. Syezdda barcha delegatlar bo'lajak davlat 
Turkiston 
deb 
atalishi, uning tarklbiga 
Buxoro, Xiva 
va 
Turkiston general-guberna-
tcrligi 
kirishi kerak degan fikrni ma’qulladllar.
Biroq Turkistondagl 
1917-yildagi oktyabr 
voqealari va bolshe- 
viklarnlng hokimiyatni egallashi jadldlarning o'zmaqsadlarini oxlrigacha 
amalga oshirishlariga imkon bermadi. Shunga qaramay, ular markazi 
Qo'qonda 
bolgan, 
Turkiston Muxtoriyati 
deb atalgan mustaqil muxtor 
respubllka e’lon qildilar. 
72 kun 
yashagan bu muxtor respublika sovet 
hokimiyati tomonidan tor-mor etlldl. Natljada jadldlar ta’qibga uchradi, 
oxlr-oqibat 
1937 - 1938-yillarda