O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

yoshi 2000 yildan ortiqdir. Malumotlarda «Havoqand», «Xo'qand»

---

201
degan nomlar bilan qayd etilgan. «Havoqand» so'zi 
«go‘zal», «yoqim- 
li», «xushmanzara», «shamol shahri»
 degan ma’nonl anglatadi degan 
fikrlar ham mavjud. Mahalliy ahol i o‘z shahrini Ho'qandl latif yoki Qo'qon 
deb aytganlar. Qo'qon shahri XVIII - XIX asr 1-yarmida nafaqat xonlik- 
ning,ayni paytda, O'rta Osiyonlng yirik shaharlaridan biri edi.
Qo'qon mustahkam devor bilan o'ralgan. Shaharga 12 darvozadan 
kirilgan. Shaharning 12 darvozali bo'lishlga sabab uning ma’muriy ji- 
hatdan 12 dahaga bo‘linganligl edi. Bu davrda shaharda 30 000 aholi 
yashagan. XIX asr o‘rtalarida Qo'qondagi madrasalar ichida Madali- 
xon,Norbo‘tabek, Jome, Hojimoyim, Xoja dodxoh, Mingoyim mad- 
rasalarl alohida ajralib turadi. Ulaming har birida 38 dan 100 tagacha 
hujrasi bo'lgan.
Qo'qon shahri xonliknlng siyosiy, madaniy, iqtisodiy va diniy markazi 
edi.
Nlarg'ilon.
Marg'llon (Marg'inon) shahriga bundan 2000 yil avval 
asos solingan. Marg'ilondagl Sulton Murodbek saroyi Toshkent yoki 
Samarqandning badavlat xonadonidan uncha farq qilmasdi. Shahar 
devor bilan o'ralgandi. 
Marg'ilon Qo'qon xonligidagi pilla sotiladigan 
asosiy bozor markazi edi.
 Shaharda ko'plab pillakashlik va shoyi to'qish 
ustaxonalarl bor edi.
Andiion.
 Andiion Buyuk ipak yo'lida tashkil topgan. Ayrim manbalar- 
da shahar nomi «andi», «adoq» kabi urug' atamalari bilan bog'liqligi 
ko'rsatllgan. Arablar istilo qllgan davrda shahar «Andukon» deb atal- 
gan degan rivoyat ham bor. And ijon XV asrdan boshlab Farg'ona vodiy-