O‘zbekiston tarixi (XIX asrning ikkinchI yARmI – XX asr boshlari)

Tarix fanidagi 
yutuqlar
Ulug‘bek rasadxonasi
http://eduportal.uz

---

140
!
!
!
Bayoniy ham avlodlarga ikki yirik tarixiy asarini meros qoldirgan. Bular 
«Xorazm tarixi» va «Shajarai Xorazmshohiy» asarlaridir. 
Rus  tadqiqotchilari  ham  o‘lkadagi  tarix  fani  rivojiga  sezilarli  hissa 
qo‘shgan. Ulardan biri sharqshunos va arxeolog V. Vyatkin (1869–1932) 
bo‘lib,  u  Samarqandda  faoliyat  yuritdi.  V.  Vyatkin  mahalliy  tarixchilar 
bilan  birgalikda  ancha  vaqt  Ulug‘bek  rasadxonasi  o‘rnini  izladi.  1908-
yilda  rasad xona  binosi  qoldiqlarini  va  rasadxonaga  tegishli  asbob-
uskunalarning  bir  qismini  topishga  muvaffaq  bo‘ldi.  U  «Shohizinda», 
«Cho‘ponota»,  «Afrosiyob  qo‘rg‘oni»  asarlarini  yozdi.  Rus  va  o‘zbek 
tillarini o‘rganish bo‘yicha qator darsliklar muallifi bo‘ldi.
1895-yilda tashkil etilgan Arxeologiya havaskorlari to‘garagining qat-
nashchilari o‘lkadagi tarixiy yodgorliklarni o‘rganishga kirishdi. Garchi 
qidiruv va qazish ishlari kamdan kam o‘tkazilgan bo‘lsa-da, ular ayrim 
arxeologik  obyektlarni  izlab  topish  va  yodgorliklarni  tavsiflash  bilan 
shug‘ullanib, sohaga muayyan hissa qo‘shdilar.