O‘zbekiston tarixi

O‘zbekiston xududlaridagi eng qadimgi odamlarning manzilgoxlari qaysi makonlaridan topilgan?

Ibtidoiy jamoa tuzumining asosiy davrlari: 1. Paleolit (“palayos”-qadimgi, “litos”-tosh) davri; bundan taxminan 800 ming yil ilgari boshlanib, 15-12 ming yil ilgari tugaydi; a) ilk paleolit-Ashel davri, 800-100 ming yilni o‘z ichiga oladi; b) o‘rta paleolit-Muste davri, miloddan avvalgi 100-40 ming yilliklar; v) so‘nggi paleolit-miloddan avvalgi 40-12 ming yillik. 2. Mezolit (“mezos”-o‘rta, “litos”-tosh) miloddan avvalgi 12-7 ming yilliklar. 3. Neolit (“neos”-yangi, “litos”-tosh) miloddan avvalgi 6-4 ming yilliklar. 4.Eneolit (mis-tosh davri) miloddan avvalgi 4 ming yillikning oxiri-3 ming yillikning boshi. 5. Bronza asri-miloddan avvalgi 3-2 ming yilliklar. 6. Temir davri-miloddan avvalgi 1-ming yillikning boshlaridan.

O‘quv-vizual materiallar
O‘zbekiston xududlaridagi eng qadimgi odamlarning manzilgoxlariFarg‘ona vodiydagi Selung‘ur, Toshkent viloyatidagiKo‘lbuloq, Buxorodagi Uchtut makonlaridan topilgan. Ilk paleolit davri odamlari jismoniy jixatdan xam, aqliy jixatdan xam xozirgi odamlardan farq qilishgan. Tabiat oldida ojiz bo‘lib, unda tayyor bo‘lgan maxsulotlarni o‘zlashtirganlar. Ular na diniy tushunchani, na dexqonchilikni va na chorvachilikni bilganlar. O‘rta paleolit davri makonlari Toshkent voxasidagi Obiraxmat, Xo‘jakent, Samarqanddagi Omonqo‘ton, Boysun tog‘laridagi Teshiktosh makonlaridan topilgan. So‘ngi paleolit qadimgi tosh asrining so‘ngi bosqichidir. Bu davrga oid makonlar Ohongorondagi Ko‘lbuloq, Toshkentning g‘arbidagi Bo‘zsuv 1, hamda Samarqand shahridan topilgan. Mezolit davri yodgorliklari Surxondaryodagi Machoy g‘or - makonidan, Markaziy Farg‘onaning ko‘pgina yodgorliklaridan topib o‘rganilgan. Neolit davriga kelib qadimgi qabilalar xayotida katta - o‘zgarishlar sodir bo‘ladi. Bu davr odamlari aksariyat xollarda daryo sohillari va tarmoqlari yoqasida, ko‘llar bo‘ylarida yashab, tabiiy imkoniyatlardan kelib chiqib, baliqchilik va ovchilik yoki dehqonchilik va chorvachilik xamda qisman xunarmandchilik bilan shug‘ullanganlar. Neolit davri qabilalari xo‘jalik shakllariga qarab quyidagi madaniyatlarga bo‘linadi: Joytun madaniyati, Kaltaminor madaniyati, Hisor madaniyati. Eneolit - mis-tosh davrida odamlar dastlabki metal bilan tanishdilar. Bu davrga kelib mis qurollar ancha takomillashgan bo‘lsada, undan og‘ir mehnat qurollari yasashning imkoni yo‘q edi.