O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XV asr boshlarigacha)

ib etgan. 
Qo
‘
zg
‘
olon mag
‘
lubiyatga uchragach, o
‘
zini olov 
yonib turgan tandir ichiga tashlab, halok bo
‘
lgan. 
Hаmid Оlimjоn Muqanna jаsоrаtigа bаg
‘
ishlаngаn 
“Muqаnnа” drаmаsini, Sаdriddin Аyniy “Muqаnnа 
isyoni” tаriхiy-аdаbiy оchеrkini yozgаn.
769–783-yILLARDA "OQ KIyIMLILAR" QO‘ZG‘OLONI

---

37
Qo‘zg‘olon bostirilgan bo‘lsa-da, istilochilarga qarshi 
mahalliy xalq harakati uzil-kesil to‘xtab qolmadi. 
806-yil
da 
arab lashkarboshchisi 
Rofe ibn Lays 
boshchiligida xalifalikka 
qarshi yana qo‘zg‘olon ko‘tariladi. Qo‘zg‘olon Samarqanddan 
boshlanib 
Shosh, Farg‘ona, Buxoro, Naxshab 
va 
Xorazm 
viloyatlariga tarqalgan. Tez orada mazkur viloyatlar xalifalik 
qo‘lidan keta di. Xuroson noibi 
Ma’mun 
dehqonlardan bo‘lgan 
Somon xu dot
ning nabiralari: 
Nuh
, 
Ahmad 
va 
yahyo
lardan 
iltimos qilib, ulardan yordam so‘raydi. Ular 
Rofe ibn Lays
ni 
qo‘lga olib, uni xalifaga taslim bo‘lishga majbur qiladilar. Shu 
tariqa navbatdagi xalq harakati ham bostiriladi.
Mahalliy xalqlarning istilochilarga qarshi kurashlari behuda 
ketmadi. Asta-sekin xalifalikning hukmronligi zaiflasha bordi. 
Bu hol Movarounnahr aholisining ozodlikka erishuvini tez-
lash tirdi.
1.
Ayting-chi, nega Movarounnahr aholisi qo‘zg‘olonlar ko‘targan?
2.
Xuroson noiblari Movarounnahr aholisini tinchlantirishga 
nega harakat qilganlar va ular qanday siyosat yuritdilar?
3. 
G‘urak va Divashtich qayerdagi qo‘zg‘olonga boshchilik 
qilganlar? Ular haqida qo‘shimcha adabiyotlardan ma’lumotlar
to‘plang.