O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XV asr boshlarigacha)


Bag‘dod shahri Sharqning yirik ilm va madaniyat  markazi edi.  IX asr



Download 1,04 Mb.
Pdf ko'rish
bet99/175
Sana14.07.2022
Hajmi1,04 Mb.
#801108
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   175
Bog'liq
7-sinf O\'zbekiston tarixi 2017

Bag‘dod
shahri Sharqning yirik ilm va madaniyat 
markazi edi. 
IX asr
da bu shaharda 
“Bayt ul-hikma” 
tashkil 
etilgan edi. 
“Bayt ul-hikma”
da katta kutubxona, 
Bag‘dod
va 
Damashq
da astronomik kuzatishlar olib boriladigan 
rasad­
xonalar
mavjud edi. Bu ilm dargohiga jalb etilgan tolibi ilmlar 
tadqiqotlar bilan bir qatorda qadimgi yunon va hind olimlarining 
ilmiy merosini o‘rganish va asarlarini arab tiliga tarjima qilish 
bilan shug‘ullanardilar. 
Al-Xorazmiy, 
Ahmad al-Farg‘oniy, Ahmad al-Mar-
vaziy, al-Abbos Javhariy 
va 
yahyo 
bin Abu Mansur 
kabi Movarounnahr 
va xurosonlik olimlar ijod qilib, o‘rta asr 
ilm-u faniga katta hissa qo‘shadilar.
Muhammad ibn Muso al-Xorazmiy.
 
Mu 
hammad ibn Muso al-Xorazmiy 
 
(783–850) Xorazm diyorida tug‘ilib, voya -
ga yetadi. Dastlabki savod va turli soha-
Al-Xorazmiy


92
dagi bilimlarini u o‘z ona yurti Xo 
razm va Mova 
rounnahr 
shaharlarida ko‘p 
gina ustoz 
lardan oladi. So‘ngra u xa 
lifa 
Ma’mun
zamonida (813–833) “
Bayt ulhikma
”da mudir sifa-
tida fao 
liyat ko‘rsatadi. Zamonasining mash 
hur matematigi, 
astro n
omi va geografi sifatida fanga ulkan hissa qo‘shdi. 
Al-
Xoraz miy
20 dan ortiq asarlar yozdi. Ular dan faqat 10 tasigina 
bizgacha yetib kelgan. Asarlari ora sida, ayniqsa, matematikaga 
doir 
“Al-jabr val-muqobala” 
mashhur. 
Hatto, 
“algebra” 
atamasi ushbu kitob 
ning 
“al­jabr” 
deb 
yuritilgan qisqacha nomining aynan ifodasidir. 
Xorazmiy
nomi 
esa matematika fanida 
“algoritm” 
atamasi shaklida o‘z ifodasini 
topdi. Uning 
“Al­jabr” 
asari asrlar davomida avlodlar qo‘lida 
yer o‘lchash, ariq chiqarish, bino qurish, merosni taqsimlash va 
boshqa turli hisob va o‘lchov ish larida dasturilamal bo‘lib xiz mat 
qildi. 

Download 1,04 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   175




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish