O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XV asr boshlarigacha)

kasho-
varz
lar deb atalardi. Keyinchalik ularning ma’lum bir qismi 

---

8
yerlaridan mahrum bo‘lib, bora-bora 
kadivarlar
ga aylanib 
borganlar. Ayrim dehqonlar esa o‘z viloyatlarida hatto mustaqil 
hokim bo‘lib olganlar.
V asrning o‘rtalari
ga kelib, garchi ekin yerlarining ma’-
lum bir qismi mulkdor dehqonlar qo‘l ostidagi mulklardan 
iborat bo‘l sa ham, ammo ziroatkor vohalardagi sug‘oriladigan 
yerlarning aso siy qismi hali ham qishloq jamoalarining qara-
mog‘ida edi.
1. 
Nima deb o‘ylaysiz, nega ilk o‘rta asrlar davrida yuksalish bosh -
langan? Bu yuksalish oqibatida qanday o‘zgarishlar ro‘y berdi?
2. 
Ayting-chi, qishloqlar nufuzining ko‘tarilishiga nimalar sabab 
bo‘lgan?
3. 
Nega qo‘riq va bo‘z yerlarni o‘zlashtirishda mulkdor tabaqa 
vakillari, qishloq oqsoqollari hamda qabila boshliqlari faol 
qatnashadilar? 
4. 
Ilk o‘rta asrlarda qishloq jamaolari qanday tabaqalardan 
tashkil topgan edi?
5. 
O‘ylab ko‘ring-chi, nega ziroatkor vohalardagi sug‘orma 
yerlarning asosiy qismi qishloq jamoalarining qaramog‘ida 
bo‘lgan?
3-§. ILK O‘RTA ASRLARDA XORAZM, XIONIyLAR, 
KIDARIyLAR DAVLATLARI
Tayanch tushunchalar: afrig‘iylar, xioniylar, kidariylar. 
Xorazm davlatining tashkil topishi. 
Zaiflashib borayotgan 
Qang‘ davlatidan birinchi bo‘lib Xorazm ajralib chiqadi. Uni 
mahalliy afrig‘iylar sulolasiga mansub xorazmshohlar idora 
qila boshlaydi. 
III asr o‘rtalari
da Xorazm davlatining poytaxti 
hozirgi Qoraqalpog‘istonning ellikqal’a tumanida joy 
lashgan 
qadimgi 
Tuproqqal’a 
shahar xarobasining o‘rnida bo‘l gan.