“Oʻzbekiston tarixi” fanidan

O‘zbekiston Respub-
likasi bilan Turkmaniston Respublikasi o‘rtasida do‘stlik va hamkorlik to‘g‘risida shartnoma 
imzolandi.
Bu shartnoma ikki davlat o‘rtasidagi savdo-iqtisodiy, madaniy aloqalarga negiz bo‘lib 
xizmat qilmoqda. 
O‘zbekiston Prezidenti I.Karimov 1996-yil 16-yanvar kuni amaliy tashrif bilan 
Turkmanistonda bo‘ldi. Chorjo‘y shahrida S. Niyozov bilan 1. Karimov o‘rtasida va ikki 
mamlakat delegatsiyalari o‘rtasida muzokaralar bo‘ldi. Prezidentlar O‘zbekiston bilan Turkma-
niston o‘rtasida do‘stlik, hamkorlik va o‘zaro yordam to‘g‘risidagi shartnomani, O‘zbekiston 
bilan Turkmaniston o‘rtasida davlat chegarasini qo‘riqlashda hamkorlik qilish to‘g‘risidagi va 
suv xo‘jaligi masalalari bo‘yicha bitimlarni imzoladilar. 
Ikki mamlakat hukumatlari o‘rtasida sarmoyalarni rag‘batlantirish va o‘zaro himoyalash, 
havo yo‘li, bojxona ishlarida hamkorlik va o‘zaro yordam, uzoq muddatli savdo-iqtisodiy 
hamkorlikning asosiy yo‘nalishlari, daromad va mulkdan ikki yoqlama soliq olmaslik, mada-
niyat, ta’lim, sog‘liqni saqlash, sayyohlik va boshqa sohalarda hamkorlik qilish to‘g‘risida 20 
dan ziyod bitimlar imzolandi. 
O‘zbekiston Prezidenti Islom Karimovning 2007, 2010, 2012- yillardagi Turkmanistonga 
davlat tashrifi, Turkmaniston Pezidenti Gurbanguli Berdimuhammedovning 2008-yil mart 
oyidagi, 2013-yil noyabir oyidagi O‘zbekistonga davlat tashriflari ikki qardosh mamlakat 

---

o‘rtasida o‘zaro manfaatli aloqalarning yanada mustahkamlanishga xizmat qilmoqda. Ikki davlat 
o‘rtasida imzolangan iqtisodiy hamkorlik to‘g‘risidagi shartnoma, do‘stona munosabatlar va har 
tomonlama hamkorlikni yanada mustahkamlash to‘g‘risidagi shartnoma va bir qator bitimlar 
ikki qardosh mamlakat o‘rtasida hamkorlikni yangi bosqichga ko‘tardi. Ikki davlat o‘rtasida 
erkin savdo tartibi yo‘lga qoyildi. 
O‘zbekiston Prezidenti Islom Karimov o‘zbek qozoq, qirg‘iz qoraqalpoq, tojik, turkman 
va mintaqada yashovchi xalqlar o‘rtasida qadimiy do‘stlik aloqalarini yangi sharoitda 
mustahkamlashni nazarda tutib «Turkiston- umumiy uyimiz» degan g‘oyani ilgari surdi. Mintaqa 
jamoatchilik vakillarini, birinchi navbatda ijodkor ziyolilar e’tiborini Turkiston tuyg‘usini–
tarixiy birlik tuyg‘usini qaytadan tiklashga qaratdi.
Mintaqa ziyolilari, Turkiston zaminida yashovchi barcha xalqlarni yaqinlashtirish 
maqsadida yurgan sog‘lom kuchlar bu g‘oyani qo‘llab quvatladilar. «Turkiston- umumiy 
uyimiz», deb nomlangan jamoatchilik harakati tashkil topdi. 
1995-yil 21-noyabr kuni Toshkentda markaziy Osiyo ziyolilari ishtirokida «Qardosh 
xalqlar uchrashuvi» mavzusida xalqaro quriltoy bo‘lib o‘tdi. Quriltoyda «Turkiston-umumiy-
uyimiz» harakatini birinchilardan bo‘lib qo‘llab-quvvatlagan olamaro mashhur bo‘lgan qirg‘iz 
yozuvchisi Chingiz Aytmatov ma’ruza qildi. Ma’ruzachi va so‘zga chiqqan qardosh xalqlar 
vakillari mintaqada yashab o‘tgan ajdodlarimiz ruhi bilan olis istiqlolda tug‘ilajak avlodlar 
bog‘liqligi, mintaqa yaxlitligi, yagona Turkiston tuyg‘usining muqaddasligi haqida so‘zladilar. 
Qurultoyda «Turkiston xalqlari madaniyati Assambleyasi» tashkil etildi. Chingiz Aytmatov 
Assambleyi Prezidenti, Odil Yoqubov Assambleya vitse-prezidenti etib saylandi. 
Assambleyaning qarori Toshkentda, uning bo‘limlari Bishkek va Almatida tashkil etildi.
Assambleya xalqaro konferensiya, davra suhbatlari o‘tkazmoqda. 1997- yil oktabr oyidan 
boshlab 8 sahifalik «Markaziy Osiyo madaniyati» nomli gazeta o‘zbek, qozoq, qirg‘iz, tojik va 
rus tillarida chiqarilmoqda. Bu tadbirlar mintaqa xalqlari o‘rtasida do‘stlik va hamkorlik 
aloqalarni mustahkamlashga ko‘maklashmoqda. 
O‘zbekiston Respublikasi birinchi navbatda Yaqin va O‘rta Sharq hamda arab 
mamlakatlari bilan davlatlararo munosabatlar o‘rnatish va rivojlantirishga kirishdi. 
1991-yil 16-19-dekabr kunlari I.Karimov boshliq O‘zbekiston davlat delegatsiyasi 
mamlakatimiz mustaqilligini birinchi bo‘lib tan olgan mamlakat–Turkiyada bo‘ldi. Turkiya 
Prezidenti Turg‘ut O‘zol, Bosh Vazir Sulaymon Demirel va boshqa rahbarlar, ishbilarmonlar 
bilan amaliy uchrashuvlar, suhbatlar bo‘lib o‘tdi. Safar chog‘ida