“O’zbekiston tarixi” fanidan ma’ruzalar kursi

4.Mustaqillik Deklaratsiyasi va uning ahamiyati. 1991 yil avguts voqealari. 
SSSRning tanazzulga yuz tutishi 
Isloim Karimov rahbarligida qabul qilingan "Mustaqillik deklaratsiyasi" 
O’zbekistonda yangi davlat, yangi jamiyat qurish yo’lida nihoyatda qat’iy va 
sobitqadam faoliyat olib borilganini ko’rsatadi. Ittifoqda darz ketgan tuzum 
tanazzulga yuz tutgani sari, respublikamizda mustaqillikka erishi, uning 
asoslarini mustahkamlash jarayoni jadal davom etdi. 1991 yil 31 avgustda 

---

226 
O’zbekiston Oliy Kengashi “O’zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi 
to’g’risida qaror” hamda “O’zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi 
to’g’risida” qonun qabul qildi. Butun jahon xalqlariga, xalqaro tashkilotlarga 
yangi va mustaqil davlat vujudga kelganligini bildiradigan “Bayonot” ham 
qabul qilindi. Mustaqil O’zbekistonda vujudga kelayotgan yangi jamiyat va 
davlatning 
ijtimoiy-siyosiy 
asoslari 
mustahkamlana 
bordi, 
yurtimiz 
tsivilizatsiyasiga xos qadriyatlarga asoslanadigan yangi tizim shakllana 
boshladi.
O’zbekiston mustaqilligi va vujudga kelayotgan yangi jamiyatning 
ijtimoiy-siyosiy asoslari tadrijiylik asosida mustahkamlanib borildi O’zbekiston 
Respublikasi Oliy Kengashi 1991 yil 18 noyabrdagi qaroriga asoslangan, 1991 
yil 24 dekabr kuni bo’lib o’tgan O’zbekiston Respublikasi davlat mustaqilligi 
to’g’risidagi referendum va O’zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovlari 
buning yana bir isboti bo’ldi.
O’tgan o’n yilliklar tarixi sobiq ittifoqqa xos tanazzulning oqibatlari 
nihoyatda dahshatli bo’lishi mumkinligidan, ushbu jarayonda o’z yo’lini to’g’ri 
belgilab ololmagan davlatlarning ahvoli bugun ham o’nglanib 
ketmayotganidan, xalqi esa puch va’dalar, avantyuristik loyihalarga aldanib, 
abgor bo’lib qolayotganidan dalolat berib turibdi. Garchand oradan yigirma 
yildan ortiq vaqt o’tgan bo’lsada, agar dunyoga vaxshat solib turgan ulkan 
imperiyaning tanazzuli va nurab ketishining oqibatlari o’sha vaqtda aniq-tiniq 
anglab olinmasa, xalqimiz bu dahshatli bo’hrondan beshikast olib chiqib 
ketilmasa nima bo’lar edi, degan savol har qanday sog’lom fikrlovchi kishining 
yuragini zirqiratib yuborishi aniq.
Ammo o’sha paytdachi? O’sha paytda buni hammamiz ham bugungidek 
tushunarmidik? Hodisalar po’rtanasida qolib ketganimiz uchun voqealarning 
qanday ayanchli oqibatlarga olib kelishi mumkinligini anglarmidik? 
“O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida” kitobi bu masalada ham aniq-
tiniq javoblar beradi. vaziyat qanchalik tahlikali va murakkab bo’lishiga 
qaramasdan, o’sha daqiqalardayoq muammolarning birdan-bir to’g’ri 
yechimlari topib, voqealar jarayonini oldindan ko’rib faoliyat olib borgani, 
bugungi dorilamon kunlarga yetish oson bo’lmaganini yaqqol ko’rsatadi.