O'zbekiston ryespublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi


Материаллар ҳақида умумий маълумотлар



Download 6,1 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/408
Sana30.12.2021
Hajmi6,1 Mb.
#90276
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   408
Bog'liq
materialshunoslik

Материаллар ҳақида умумий маълумотлар. 
 
Фанни    ўрганишнинг  мақсади  ва  вазифалари.  Конструкцион  материалларнинг  халқ 
хўжалиги  ва  машинасозликда  қўлланилиши.  Металл  ва  қотишмаларнинг    атом  -кристалл 
тузилиши.  Реал  материаллардаги  бузилишлар,  кристалланиш,  полиморф  ўзгаришлар. 
Материалларнинг механик, физик, кимёвий  ва технологик хоссалари . 
Қотишмалар 
Қотишмалар  тузилиши  ва  турлари:  механик  аралашмалар,  қаттик  эритмалар,  кимёвий 
бирикмалар.  Икки  компонентли  қотишмаларнинг  холат  диаграммалари  .  Фазалар  қоидаси 
хақида тушунча . Темир-углерод қотишмалар, ҳамда темир-цементит ҳолат диаграммаси. Ҳолат 
диаграммасининг амалий ахамияти 
Углеродли пўлатлар  
Углеродли  пўлатлар  таснифи.  Маркаланиши  ва  ишлатилиши.  Легирланган  пўлатларнинг 
маркаланиши  ва ишлатилиши. Aсбобсозликда ишлатиладеган пўлатлар ва уларга қўйиладиган 
талаблар.  Зарб  бериш-штамплаш  ва  ўлчаш  асбоблари  учун  ишлатиладиган  пўлатлар.  Кесувчи 
асбоб учун ишлатиладиган пўлатлар. Тезкесар пўлатлар. 
Чўянлар 
Чўянларнинг таснифи. Қайта ишловчи чўянлар . Кулранг (қуймакорлик) чўянлар . Болғаланувчи 
чоянлар.  Жуда  пухта  чўянлар,  олиниши,  структураари,  хоссалари,  маркалари,  ишлатилиш 
сохалари.  
Kukunli materiallar 
 
 Kukunli  materillar    strukturasi  va  xossalari.  Qattiq  qotishmalarning    struktirasi,  xossalari, 
markali  va  ularning  ishlatilishi.  Mineralokeramik  materiallar.  Otashbardosh    merallokeramik 
materiallar.Govakli materiallar.  Elektrotexnikaviy  va antifriksion kukunli materillar.  
 
 
 
Metal va qotishmalarga termik va kimyoviy-termik ishlov berish 


 
 
 

 
 Sovutish  va  qizdirish  jarayonida  po‟latlarda  sodir  buluvchi    holat  o‟zgarishlar.    Uzluksiz 
sovitish  jarayonida  austenitning  parchalanish  diagrammasi  va  izotermik  o‟zgarishlar.  Toblangan 
po‟latning bo‟shatish jarayonida o‟zgarish. Legirlovchi elementlarning sovitish va qizdirish jarayonida  
po‟lat tarkibini  o‟zgarishiga ta‟siri. Kimyoviy tarkibi va talab qilinayotgan  xossasiga asosan, termik 
ishlov  berish  rejimlarini  belgilash.  Bushatish,  yumshatish,  normalash  va  toblash.  Termik  ishlashda 
qo‟llaniladigan  dastgoxlar va tekshirish o‟lchash asboblari. Metallarni sirtqi yuzalari bo‟yicha toblash. 
Kimyoviy-  termik    ishlov  berish.  Sementatsiyalash,  azotlash,  diffuziyalash  orqali  yuzalarga  metal 
qoplash.  Titanli,  mis,  asosli,  alyuminiy  qotishmalarini  termik  ishlash.  Vatanimiz  olimlarini  termik 
ishlash jarayonini rivojlantirishdagi  roli. Metallarga termokimyoviy usulda ishlov berish.  
 
Metal korroziyasi va unga qarshi kurash 
 
Korroziyani  oldini  olish  metodlari:  legirlash,  metal,  metalmas  materiallar  bilan  qoplash, 
protektorlar yordamida korroziyadan saqlash.  
 
Metallmas materiallar 
 
Yog‟och  materiallarning  fizik,  mexanik  xossalari.  Yog‟ochlardagi  nuqsonlar.  Yog‟och 
materiallarining    turlari  va  ularning  ishlatilishi.  Yog‟och  materiallardan  tayyorlangan  maxsulotlarni 
pardozlash.  Polimer materiallar xossalari, ishlatilishi. Plastik massalar tarkibi, tuzilishi va ishlatilishi. 
Termoreaktiv  va  termoplastik  massalar.  Plastmassalardan  mahsulot  olish  texnologiyasi.  Rezina 
materiallar.  Rezina  turlari,  tarkibi,  xossasi  va  ishlatilishi.  Rezinadan  detallar  olish  texnologiyasi. 
Elimlovchi  materiallarning  tarkibi,  ularning  klassifikatsiyasi,  ishlatilishi  va  ularni  qullash  metodlari. 
Shisha  materiallar.  Shisha  olish  uchun  xomashyo.  Shisha  pishirish  texnologiyasi.  Shishalardan 
mahsulot  olish.  Shishalarning  klassifikatsiyasi  va  ishlatilishi.  Shishadan  tayyorlangan  mahsulotlarga 
mexanik va termik ishlov berish 
 
 
 

Download 6,1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   408




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish