O'zbekiston ryespublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

2-Mavzu: Qotishmalar nazariyasi asoslari 
1. Qotishmalar va ularning tuzilishi 
 
Ikki yoki о‟ndan ortiq metallning suyuq holatdagi bir jinsli aralashmasi yeki bu aralashmaning 
qotishidan hosil bо‟lgan mahsulot Qotishma  deyiladi. Lekin ba„zi qotishmalarning tarkibiga nometall 
elementlar ham ma„lum miqdorda qо‟shilishi mumkin. Bunda qotishmaning asosiy metallik xossalari 
saqlanadi.  Sof  metallarni  ishlab  chiqarish    texnologiyasiga  nisbatan  qotishmalar  ishlab  chiqarish 
texnologiyasi  oddiy  hamda  arzondir.  Qotishmalarning  mexanik  va  texnologik  xossalari  sof 
metallarning shunday xossalaridan afzaldir. Shuning uchun ham qotishmalar mashina, hamda ularning 
mexanizmlari,  qurilmalar,  konstruktsiyalarning  detallarini  tayyorlashda  asosiy  zarur  material 
hisoblanadi. 
Qotishmalar  tarkibidagi  metall  atomlarining  о‟lchami,  kristall  panjaraning  xili,  suyuqlanish 
xarorati, umuman, metall atomlarining uzaro munosabatiga qarab quyidagi turlarga bо‟linadi: