O'zbekiston ryespublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

«Nima uchun?» sxemasi 
- muammoning dastlabki 
sababini aniqlash bo'yicha 
bir butun qator qarashlar. 
Tizimli, ijodiy, tahliliy 
mushohada qilish 
ko'nikmalarini rivojlantiradi 
 

---

 
 
 
241 
 
 
 
“Baliq skeleti” sxemasi 
 
 
 
 
 
 
13 -  laboratoriya ishi 
Duralyumin qotishmasini termik ishlash 
 
Ishdan  maqsad:  D  16  qotishmasini  toblash  va  uni  100
0
  C,  200 
0
C,  300 
0
С  haroratda  sun„iy 
eskirtirish va bu qotishma qattiqligining, eskirish haroratiga bog‟liqlik grafigini tuzishni o‟rganish. 
 
Nazariy ma„lumotlar 
 
Duralyuminiy  deb,  alyuminiy  asosida  mis,  magniy,  marganesdan  esa  oz  miqdorda  kremniy  va 
temirdan  tashkil  topgan  qotishmalarga  aytiladi.  Duralyuminiy  termik  ishlash  yo‟li  bilan  puxtalanadi, 
uning  yumshatilgan  holatigan  holatdagi  strukturasi 

  qattiq  eritma  va  harorat  oshganda  alyumininiyda 
eriydigan ikkinchi faza (

-faza CuAl
2
, S- faza CuMgAl
2
) lardan tashkil torgan; bu fazalar termik ishlov 
berishda puxtalalovchi fazalardir.  
Sxemani tuzish qoidalari bilan tanishadi. 
«Suyak»  ning  yuqori  qismiga  muammo  ichidagi 
muammo  yoziladi,  pastki  qismiga  esa  –  ushbu 
muammo  ichidagi  muammo  amalda  mavjud 
ekanini tasdiqlovchi faktlar yoziladi 
 
Natijalar taqdimoti 
 
Mini guruhlarga birlashadi, o'z sxemalarini 
taqqoslaydi va ularga qo'shimchalar kiritadi. 
Umumiy sxemaga jamlaydi