O‘zbekiston respulikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti



Download 5,44 Mb.
Pdf ko'rish
bet402/507
Sana22.01.2022
Hajmi5,44 Mb.
#400278
1   ...   398   399   400   401   402   403   404   405   ...   507
Bog'liq
Ozbekiston tarixi (2)

 

Muqanna qo‘zg‘oloni

 Vatanimiz xalqlarining arablar asorati- ga qarshi olib borgan kurashi 

tarixida alohida o‘rin tutadi. 

Tarixda «oq kiyimlilar»

 nomi bilan mashhur bo‘lgan bu qo‘zg‘olonga 

o‘z  zamonasining  har  tomonlama  yetuk  kishisi,  xalq  dardi,  qayg‘usi  va  maqsadlarini  chuqur 

tushungan,  asl  ismi 



Hoshim  ibn  Hokim,  ammo  Muqanna

  (ya’ni,  yuziga  niqob  kiygan  ma’noda) 

nomi  bilan  tanilgan  shaxs  rahnamo  bo‘ldi.  Muqanna  umaviylar  sulolasi  inqiroziga  kuchli  ta’sir 

ko‘rsatgan 



Abu  Muslim

  qo‘zg‘olonida  ham  faol  ishtirok  etgan.  Muqanna  hayotning  katta 

mashaqqatli  yo‘lini  bosib  o‘tgan,  oddiy  kir  yuvuvchidan  kichik  lashkarboshi,  keyin  vazirlik 

darajasiga  ko‘taril-  gan  (757—759).  759-yilda  Xuroson  Amiri  Abdujabborning  xalilaga  qarshi 

isyonida  qatnashgani  uchun  zindonga  tashlangan.  Zindon-  dan  qochib  769-yilda  Marvga  keladi  va 

xalq  harakatiga  boshchilik  qiladi.  U  ijtimoiy  tenglik,  erkin  hayot  va  adolat  g‘oyalarini  o‘ziga 

singdirgan taniqli siymo bo‘lgan. Shuning uchun ham uning yangi- dan xalq kurashiga bosh bo‘lishi 

bu  harakatning  keng  quloch  yozishi-  ga,  uzoq  muddat  davom  etishiga  (unga  tayyorgarlik  ko‘rish 

jarayon-  larini  ham  hisobga  olganda  14  yilni  o‘z  ichiga  oladi)  sabab  bo‘libgina  qolmay,  ayni 



chog‘da, arab hukmron doiralari uchun ham kutilma- gan oqibatlarni vujudga keltirib, ularga katta 

hayotiy  saboqlar  ber-  di.  Qo‘zg‘olon  776-yilda  Marvda  boshlangan  bo‘lsa-da,  u  tez  orada 

Movarounnahrning keng hududlariga yoyildi. Muqanna qo‘zg‘oloni davomida Samarqandu Buxoro, 

Naqshab-u Kesh hududlari aholisi ham faol harakatga keldi. Uni Iloq, Ohangaron, Shosh, Farg‘ona 

vodiysining ko‘p sonli aholisi ham quvvatlab chiqadi. Qo‘zg‘olon- ning bosh g‘oyasi — muqaddas 

yurtni  ajnabiy  hukmronlardan  ozod  qilish,  uning  mustaqilligini  kurashib  qo‘lga  kiritish  g‘oyasi 

bo‘lgan.  Mana  shu  yuksak  vatanparvarlik  tuyg‘usi  qo‘zg‘olonchilarga  ma’na-  viy  madad 

bag‘ishlagan, ularni uzoq vaqt davomida arablarning katta harbiy kuchlari bilan mardonavor kurash 

olib  borishiga  sabab  bo‘lgan.  «Oq  kiyiml  ilar»  qo‘zg‘oloni  yurtimizning  ozodlik  kurashi  tarixida 

katta dovrug‘ taratdi, arab bosqinchilarini larzaga soldi, ular- ga sezilari zarbalar berdi. 




Download 5,44 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   398   399   400   401   402   403   404   405   ...   507




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish