Tayanch
ibora va
tushunchalar
Yangi davr va psixologiya, sinergetik yondashuv, akmeologik
yondashuv, psixologiya fanining dolzarbligi, psixikaning zamonaviy va
klassik t
a‟riflari, psixik jarayonlar, psixologiyaning tarmoqlari, psixologik
tarmoqlar klassifikatsiyasi, psixologiya fanining metodlari, kuzatish
metodi, so‟rov metodi, psixologik testlar, psixologik eksperiment,
modellashtirish
1-
o‟quv topshiriq. Bilimni tekshirish uchun test savollari:
№
Savollar
A
B
V
G
1.
Psixikaning
namoyon
bo‘lish shakllari
qanday?
Bilish
jarayonlari
Psixik
jarayonlar,
psixik holatlar
Psixik jarayonlar,
psixik holatlar, shaxs
xususiyatlari
Psixik
jarayonlar,
psixik
xususiyatlar
2.
Qaysi javobda
shaxs
xususiyatlari
ketma-ketiligi
to‘g‘ri berilgan?
Emotsiya,
idrok, xayol,
nutq, diqqat,
xarakter,
intellekt, xulq-
atvor, ish
uslubi
Sezgi,
tafakkur,
temperement,
xarakter,
qobiliyatlar,
iqtidor,
intellekt
Yo‘nalishlar,
temperement,
xarakter, qobiliyatlar,
iqtidor, intellekt,
xulq-atvor, ish
uslubi, mas‘uliyat
Sezgi, idrok,
xotira,
tafakkur,
xayol, nutq,
diqqat
3.
Psixologiyaning
2 ta: ijtimoiy-
3 ta; ijtimoiy-
5 ta; ijtimoiy-
4 ta; ijtimoiy-
42
fanlaro
aloqasini necha
blokka bo‘lish
mumkin?
gumanitar va
iqtisodiyot
gumanitar;
tabiiy, aniq va
texnika;
iqtisodiyot
gumanitar; tabiiy;
aniq; texnika;
iqtisodiyot
gumanitar;
tabiiy; aniq va
texnika;
iqtisodiyot
4.
Umumiy
psixologiya
psixologiyaning
qanday
sohasini
o‘rganadi?
psixologiyaning
barcha
masalalarining
o‘ziga xos
jihatlarini
o‘rganadigan
maxsus sohasi
turli yoshdagi
odamlarning
tug‘ilgandan
to umrining
oxirigacha
psixik
rivojlanish
jarayonini,
shaxsning
shakllanishi
va o‘zaro
munosabatlari
qonuniyatlarini
o‘rganadi
avtomatlashtirilgan
boshqaruv
sistemalari
operatorning
faoliyatini, odam-
texnika o‘rtasida
funksiyalarni
taqsimlash va
muvofiqlashtirishning
xususiyatlarini
o‘rganadi
jamiyatda
tijorat-ning
psixologik
sharoitlari,
ehti-yojning
individual,
yoshga oid,
jinsga oid
xususiyatlari-
ni, xaridorga
xiz-mat
ko‘rsatishning
psixologik
omilla-rini
aniqlaydi, mo-
dalar
psixologiyasi
kabi
masalalarini
ko‘radi
M
ustaqil o‟rganish uchun mavzular
Barkamol avlod tarbiyasida psixologiyaning tutgan ahamiyati.
Psixologiyaning yoshlar ma‘naviyatining shakllanishidagi roli.
Inqirozga qarshi choralar davlat dasturida qo‘yilgan
vazifalarni amalga oshirishda amaliy psixologiya fanining
o‘rni va ahamiyati.
Mustaqil ishlash uchun topshiriq
R.Krechmer bo‘yicha shaxs tipologiyalariga tavsif
yozing:
ASTENIK.
ATLETIK.
PIKNIK.
43
2-MAVZU
PSIXOLOGIYADA SHAXS VA JAMIYAT MUAMMOSI
(ma‘ruza – 2 soat, amaliy mashg‘ulot – 2 soat)
2
.1. Ma‟ruzada ta‟lim texnologiyasi
O’quv soati: 4 soat
Talabalar soni:
O’quv mashg’ulotining shakli
Mutaxassis ishtirokidagi ma‘ruza. Ma‘lumotli
ko‘rgazmali ma‘ruza
Mavzu rejasi
1.Shaxs ijtimoiy ta‘sirlar mahsuli sifatida.
2. Ijtimoiy normalar sanksiyalar va shaxs
3.Shaxs ijtimoiylashuvining asosiy mezonlari.
4.
‘‘Men‘‘- obrazi va o‘z o‘zini baholash
Mashg’ulotning maqsadi: Talabalarga bilish jarayonlari: sezgi, idrok, tasavvur,
xotira, tafakkur, xayol, diqqat, nutq to‘g‘risida nazariy bilimlar berish, idrok qilish
jarayonlariga xos qonuniyatlarni, diqqatni jalb etishning universal qoidalarini
o‟zlashtirish hamda xotira qonunlariga tayanib xotirani rivojlantirish yo‘llari bo‘yicha
amaliy ko‟nikmalarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar:
1.
Shaxs
ijtimoiy
ta‘sirlar
mahsuli
sifatida.
Fanda
insonning aniq maqsadlar va
rejalar
asosida
faoliyat
ko‘rsatadigan dunyosi haqida
to‘liq tushuncha berish;
2.
Shaxsdagi sog‘lom e‘tiqod va
mafkuraviy
tasavvurlarning
shakllanishi. Shaxsning yaxlit
dunyoqarashi,
fikrlash
tarzi,
tafakkurid
a o‘z aksini topadigan
necha xil ta‘sirlar bosqichi
rejasini yoritish;
3. Shaxs
ijtimoiylashuvining
asosiy mezonlari Nativizm va
Empirizm
yo‘nalishlarining
tarafdorlarini fikri bir-biri bilan
qanday
farq
qilishi
haqida
ma‘lmuot berish;
4. Ijtimoiylashuv
jarayonida
shaxs
hayotiy
yo‘nalishining
shakllanishi.
Zamonaviy
adabiyotlarda shaxsga qanday
ta‘rif
berilganligi
haqida
tushuncha berish;
O’quv mashg’ulotining natijalari:
1.
―Shaxs‖ tushunchasi. ―Homo sapiens‖ – ―aqlli
zot‖ tushunchalari. Makro bosqichdagi ta‘sirlar.
mikro bosqichdagi ta‘sirlar. Nativizm. Empirizm.
G.Leybnis,
F.Galtonlarning
ilmiy
tadqiqotlari
haqida tushunchaga ega bo‘ladilar;
2.
Mustaqillik
g‘oyasining
tarkib
topish
bosqichlari. Milliy istiqlol g‘oyalarini shaxs ongiga
singdirish
–
psixologik
muammo
sifatida.
Mafkuraviy targ‘ibotning psixologik mexanizmlari.
Insonning tevarak-atrof voqyeyliklariga ishonish
mexanizmi. Insonning tevarak-atrof voqyeyliklariga
ishonish mexanizmi
to‘g‘risida tasavvurga ega
bo‘ladilar;
3. Ijtimoiylashuv yoki sosializasiya jarayoni.
Ijtimoiy institutlar. Oila-maktab-mahalla shaxs
ijtimoiylashuv-ining
maskanlari
to‘g‘risidagi
bilimlarga ega bo‘ladilar;
4.
Shaxs yo‘nalganligining eng muhim tarkibiy
qismlari. Mas‘uliyat. Maqsadlar va ideallar.
Qiziqishlar va e‘tiqod. Iymon. Dunyoqarash kabi
tushunchalarni farqlaydilar.
Ta’lim metodlari
Ma‘ruza, tezkor-so‘rov, «ekspert so‘rovi» metodi,
tahlil
, test. ―Blits so‘rov‖, ―Klaster‖ usullari.
Ta’lim vositalari
Ma‘ruza matni, kompyuter texnologiyalari, format
qog‘ozlari,
markerlar,
skotch,
chizmali
organayzerlar.
Ta’lim shakllari
Frontal, jamoaviy, guruhlarda ishlash.
44
O’qitish shart-sharoiti
Texnik vositalardan foydalanish va guruhlarda
ishlashga mo‘ljallangan auditoriya
Monitoring va baholash
Og‘zaki nazorat, savol-javob, reyting tizimi asosida
baholash.
Ma‟ruzaning texnologik xaritasi
Faoliyat
bosqichlari
Faoliyatning mazmuni
O‟qituvchining
talabaning
I. Kirish
bosqichi
(10 daqiqa)
1.1.Mavzuning nomi, maqsadi, o‘qitish
natijalarini, mavzuning rejasini e‘lon qiladi.
O‘quv mashg‘ulotining o‘tkazilish shakli va
tartibini tushuntiradi.
1.2.Taklif
etilgan
dars
metodlarini
tanishtiradi.
Tinglaydilar.
II. Asosiy
bosqich
(60 daqiqa)
2.1.Nazariya
va
amaliyotni
taqqoslash
asosida yangi materialni o‘rganishni tashkil
qiladi. Buning uchun shaxs tushunchasi
psixodiagnostik tajribaning nazariy asoslari
haqida ma‘lumot beradi. (mavzu rejasi
asosida). Rasm, jadvallarni namoyish etadi
va sharhlaydi (slayd).
2.2.M
a‘ruza
rejasi
bo‘yicha
ma‘lumot
berishini tashkil qiladi.
2.3.
O‘qituvchi mavzuga taalluqli savollar
berishni taklif qiladi.
2.4.Ekspert tomonidan mavzuning har bir
qismi
bo‘yicha
bergan
javoblarini
umumlashtiradi.
Tinglaydilar.
Savollar
beradilar.
Fikr almashadilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |