Oilada ta’lim va mustaqil ravishda ta’lim olish. Davlat oilada ta’lim olishga va mustaqil ravishda ta’lim olishga ko’maklashadi. Bolalarni oilada o’qitish va mustaqil ravishda ta’lim tegishli ta’lim muassasalarining dasturlari bo’yicha amalga oshiriladi. Ta’lim oluvchilarga vakolatli davlat muassasalari tomonidan uslubiy, maslahat va boshqa yo’sinda yordam ko’rsatiladi.
Bo’lajak bakalavr va magistr mutaxassislar O’zbekistonda ta’lim tizimi turlari va ularning ish mazmuni haqida ilmiy ma’lumotga ega bo’lishlari darkor. Chunki bo’lajak mutaxassislar har bir ta’lim turining tuzilishi, mazmuni, maqsad va vazifalarini aniq tasavvur etishlari shart. Bunday mas’uliyat egallayotgan ixtisosligi bo’yicha kasb ko’nikmalarini o’z vaqtida tarkib toptirishga yo’naltiradi. O’z ixtisosliklari yuzasidan chuqur ilmiy pedagog ma’lumot olishga da’vat etadi. Eng muhimi har bir ta’lim tizimi haqida ilmiy ma’lumotga ega bo’lmay shu sohadagi vazifalarni bajarish mumkin emasligini tushunib yetmoqlari lozim. Shuning uchun bo’lajak mutaxassislar ta’lim tizimi va uning ish mazmuni to’g’risida ham nazariy, ham amaliy bilimlar zahirasini o’zlarida shakllantirmog’i zarur bo’ladi
O’zbekiston Respublikasida quyidagi turdagi oliy ta’lim muassasalari faoliyat ko’rsatadi:
1.2.chizma
O’z-o’zini anglash tuyg’usiga ega bo’lish, ta’lim sohasidagi xizmatlardan to’laqonli, samarali foydalana olish, ilmiy va kasbiy bilimlarni puxta o’zlashtirishga erishish shaxsga yetuk mutaxassis bo’la olishi uchun poydevor yaratadi. Inson kamoloti, eng avvalo, uning o’ziga bog’liqdir. Shu bois milliy dasturda shaxs va uning kamolotini shakllantirishga alohida e’tibor qaratilgan.
«Ta’lim xizmatlarining iste’molchisi sifatida shaxsga davlat ta’lim olish va kasb-hunar tayyorgarligidan o’tish kafolatlanadi. Ta’lim olish jarayonida shaxs davlat ta’lim standartlarida ifoda etilgan talablarni bajarishi shart.
Ta’lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy prinsiplari. Zamonaviy sharoitda jahon ta’limi: muammolar, yechimlar. O’zbekiston Respublikasi “Ta’lim to’g’risida”gi qonunining birinchi bo`lim, 3 moddasi ta’lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy prinsiplariga bag`ishlangan va unda quyidagilar ta’kidlangan:
3-modda. Ta’lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy prinsiplari.
Ta’lim O’zbekiston Respublikasi ijtimoiy taraqqiyoti sohasida ustuvor deb e’lon qilinadi.
Ta’lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy prinsiplari quyidagilardan iborat:
•ta’lim va tarbiyaning insonparvar, demkoratik xarakterda ekanligi;
•ta’limning uzluksizligi va izchilligi;
•umumiy o’rta, shuningdek o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limining majburiyligi;
• o’rta maxsus, kasb-hunar ta’lymining yo’nalishini: akademik litseyda yoki kasb-hunar kollejida o’qishni tanlashning ixtiyoriyligi;
•ta’lim tizimining dunyoviy xarakterda ekanligi;
•davlat ta’lim standartlari doirasida ta’lim olishning hamma uchun ochiqligi;
•ta’lim dasturlarini tanlashga yagona va tabaqalashtirilgan yondashuv;
•bilimli bo’lishni va iste’dodni rag’batlantirish;
• ta’lim tizimida davlat va jamoat boshqaruvini uyg’unlashtirish.
Jeff Halsteadning fikricha “Maktub konsepsiyasining asosi bu talaba o`z o`qish joyini tanlashga imkon berish tushunchasidir- huddi xaridor o`zi xohlagan tovarni o`zi xohlagan joydan olgani kabi. Yani talabalar o`z xohishlariga ko`ra boshqa ta’lim muassasiga ko`chirilishi yoki o`qituvchini o`zlari tanlashi mumkin. O`zlarini qadrli xaridordek his qilgan talabalar boshqalardan ko`ra qattiqroq va chin dildan o`rganishadi. Boshqa talabalardan ko`ra do`stona muomalada bo`lishadi va ko`proq harakat qilib yaxshiroq natijalarga erishishadi.