O‘zbekiston respublikasining tabiiy xaritasi darsning maqsadi: ta’limiy maqsad

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING TABIIY XARITASI
Darsning maqsadi:

1. 
   ta’limiy maqsad: o‘quvchilarga O‘zbekistonning tabiiy xaritasi, O‘zbekiston joylashgan hudud, O‘zbekiston hududi yer yuzasining xaritalardagi tasviri,
   

FK4: O‘zbekistonga qo‘shni mamlakatlar, O‘zbekistonning siyosiy-ma’muriy xaritasi, shartli belgilar haqida umumiy ma’lumotlar berish;

2. 
   tarbiyaviy maqsad: o‘quvchilarni Vatanimiz hududining xaritalardagi tasviri, unga qo‘shni davlatlar, mamlakatimiz hududining ma’muriy tuzilishi;
   

TK5: davlat ramzlariga hurmat ruhida tarbiyalash;
d) rivojlantiruvchi maqsad: o‘quvchilarning xaritalar, o‘quv atlasi, amaliy ishlar daftari bilan ishlash malakalarini rivojlantirish.
TK6: xarita, globus bilan ishlashda hisoblashning qulay usullarini qo‘llay olish,
FK4: O‘zbekiston Respublikasining tabiiy xaritasidan asosiy tog‘lar, tekisliklar, suv havzalarini aniqlay oladi.
Darsning turi: yangi bilim beruvchi
Dars metodlari: suhbat-munozara, aqliy hujum, mustaqil ishlash, xarita bilan ishlash, “Kim chaqqon va zukko” didaktik mashqi.
Dars jihozlari: Yarimsharlar tabiiy xaritasi, O‘zbekistonning tabiiy va siyosiy-ma’muriy xaritalari, o‘quv atlasi, darslik, multimedia ilovasi.
Darsning borishi:
I.Tashkiliy qism:
O‘quvchilar davomoti aniqlanadi, ularning darsga tayyorligi nazorat
qilinadi, sinf doskasiga mavzuga oid xaritalarni tayyorlanadi.
II. O‘tilgan mavzuni takrorlash (mustahkamlash):
O‘tilgan mavzu yuzasidan uyga berilgan vazifalarning bajarilganligini ko‘rib chiqiladi. Topshiriqlar bo‘yicha savol-javob o‘tkazilib, o‘tilgan mavzuning o‘zlashtirganligi aniqlanadi. O‘quvchilar tomonidan uyga berilgan topshiriqlarning ajarilganligi yuzasidan faoliyatlari tahlil qilinadi.
Quyidagicha test topshiriqlari beriladi, o‘quvchilar test topshirig‘ini daftarlariga yozib olishlari mumkin.
1.Yer yuzasdagi barcha narsalar xaritada nimalar yordamida tasvirlanadi?
a) masshtab yordamida; b) ranglar va shartli belgilar yordamida;
d) suratlar yordamida; e) sonlar yordamida.
2. Xaritalar mazmuniga ko‘ra qanday turlarga bo‘linadi?
a) tabiiy; b) siyosiy – ma’muriy; d) mavzuli; e) a, b, d javoblar.
3. Xaritada suvliklar qanday tasvirlanadi?
a) qora rangda; b) sariq va yashil ranglarda;
d) havorang bilan; e) qizil rangda.
4. Xaritada quruqliklar qanday tasvirlanadi?
a) qora rangda; b) havorang bilan;
d) qizil rangda; e) yashil, sariq va jigarrang-qizil ranglarda.
5. O‘zbekistonning tabiiy xaritasi xaritalarning qaysi turiga kiradi?
a) siyosiy-ma’muriy xaritalar turiga; b) mavzuli xaritalar turiga;
d) tabiiy xaritalar turiga; e) o‘quv xaritalari turiga.
Test topshiriqlari, o‘quvchilar javoblarini mustahkamlab, rag‘batlantiriladi.
III. Yangi mavzuni tushuntirish:
Yangi mavzu quyidagi rejaga muvofiq savol-javob, suhbat-munozara asosidagi muloqotlar bilan bayon etiladi:
- Jonajon Vatanimiz joylashgan hudud;
- O‘zbekiton yer yuzasining tuzilishi, shartli belgilar;
- Vatanimizga qo‘shni davlatlar;
- O‘bekiston tarkibidagi viloyatlar va Qoraqalpog‘iston Respublikasi;
- O‘zbekistonning tabiiy xaritasi;
- O‘zbekistonning siyosiy-ma’muriy xaritasi.

Darslik bilan ishlash (Darslikda berilgan matn ustida ishlanadi.)
Dam olish daqiqasi o‘tkaziladi.
IV. Yangi mavzuni mustahkamlash:
Mavzu asosida quyidagi savol va topshiriqlar beriladi, o‘quvchilar bilimi baholanadi.
1.O‘zbekiston hududi nechta viloyat va Respublikaga bo‘lingan?
2. O‘zbekiston hududida joylashgan qanday shaharlarni bilasiz?
3.O‘zbekiston Respublikasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi poytaxtlari nomini, viloyatlar va ularning markazlari nomini daftaringizga yozing.
“Kim chaqqon va zukko” didaktik mashqi o‘tkaziladi.
O‘quvchilarga oldindan tayyorlangan O‘zbekiston Respublikasi xaritasining chizmasi (kichik guruhlar uchun) tarqatiladi. Ular tezlikda aytilgan viloyatning chizmasini chizib, yopishtirishlari zarur. Birinchi va to‘g‘ri bajargan guruhlar rag‘batlantiriladi.

- O‘zbekiston Respublikasining chegaralarini ochiq rangli qalam
bilan ajralib turadigan qilib chizib chiqing.
- O‘zbekistonga qo‘shni mamlakatlarning nomlarini atlasdan foyda lanib yozing.
O‘zbekistonning viloyatlari va Qoraqalpog‘iston Respublikasining
chegaralarini chizib chiqing.
- Viloyatlarning markaziy shaharlari va Qoraqalpog‘iston Respublikasi
poytaxti nomlarini yozib qo‘ying.
Berilgan topshiriqlari asosida guruhlar baholanadi.
V. Darsni yakunlash va o‘quvchilarni baholash:
Dars yakunida mavzuni umumlashtiruvchi qisqa savol-javob o‘tkaziladi. O‘quvchilarning faoliyatini kuzatib chiqadi, tahlil qiladi va javoblariga qarab o‘quvchilar baholanadi.
VI.Uyga vazifa berish:
Darslikda berilgan matnni o‘qib chiqish, tahlil qilish, savollarga
javob topish, berilgan topshiriqni bajarish, sinfda bajarilgan topshiriqni
qayta ko‘rib chiqish va to‘ldirish.

PARKENT TUMANI 38-UMUMIY O’RTA TA’LIM MAKTABINING BOSHLANG’ICH SINF O’QITUVCHISI
JO’RABOYEVA MAXMUDANINIG “O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING TABIIY XARITASI”MAVZUSIDA BIR SOATLIK OCHIQ DARS ISHLANMASI