O’zbekiston respublikasining soliq kodeksi I bo’lim. Umumiy qoidalar

 
323-modda. Geologik jihatdan o’rganish, qidirish va 
tabiiy resurslarni kavlab olishga doir tayyorgarlik ishlari 
uchun xarajatlar
 
Er qa’ridan foydalanuvchi tomonidan kavlab olish, geologik jihatdan o’rganish, 
qidirish, foydali qazilmalarni kavlab olishga doir tayyorgarlik ishlarining boshlanish 
paytiga qadar haqiqatda amalga oshirilgan xarajatlar, shu jumladan baholashga, 
jihozlashga doir xarajatlar, to’langan obuna bonusining va tijorat yo’li bilan topilgan 
bonusning summalari hamda ushbu Kodeksga muvofiq chegirib tashlanishi lozim 
bo’lgan boshqa xarajatlar amortizatsiya qilinadigan aktivning alohida guruhini 
tashkil etadi. Bunda ushbu Kodeksda nazarda tutilgan hollarda, bunday xarajatlar 
belgilangan normalar doirasidagi xarajatlar jumlasiga kiradi. 
Ushbu moddaning 
birinchi qismida 
ko’rsatilgan xarajatlar foydali qazilmalarni 
kavlab olish boshlangan paytdan e’tiboran jami daromaddan amortizatsiya 
ajratmalari tarzida chegirib tashlanadi.
Amortizatsiya ajratmalarining summasi er qa’ridan foydalanuvchining 
xohishiga ko’ra belgilanadi amortizatsiya normasini qo’llash yo’li bilan, biroq ushbu 
bandda nazarda tutilgan amortizatsiya qilinadigan aktivlar guruhi bo’yicha 
jamg’arilgan xarajatlar summasining 15 foizidan ortiq bo’lmagan tarzda hisoblab 
chiqariladi. 
Nomahsuldor kon tugatilgan yoxud soliq to’lovchi er qa’ri uchastkasidagi 
ishlarni iqtisodiy jihatdan maqsadga muvofiq emasligi, geologik jihatdan 
istiqbolsizligi yoki boshqa sabablarga ko’ra tugatish to’g’risida qaror qabul qilgan 
taqdirda, basharti er qa’ridan foydalanish huquqi to’liq tugatilsa, soliq to’lovchi 
bunday huquq tugatilgan hisobot (soliq) davrida qilingan xarajatlar summasini 
chegirib tashlashga haqli. 
 
324-modda. Ilmiy tadqiqotlarga va (yoki) tajriba-
konstruktorlik ishlanmalariga doir xarajatlar
 
Ushbu bo’lim maqsadlarida, yangi mahsulotni (tovarlarni, xizmatlarni) yaratish 
yoki ishlab chiqarilayotgan mahsulotni (tovarlarni, ishlarni) takomillashtirish, ishlab 
chiqarishni va boshqaruvni tashkil etishning yangi texnologiyalarini, usullarini 
yaratish yoki qo’llanilayotgan shunday texnologiyalarni, usullarni takomillashtirish 
jumlasiga kiradigan xarajatlar ilmiy tadqiqotlarga va (yoki) tajriba-konstruktorlik 
ishlanmalarga doir xarajatlar deb e’tirof etiladi. 
Ilmiy-tadqiqotlarga va (yoki) tajriba-konstruktorlik ishlanmalariga doir 
xarajatlar, bundan amortizatsiya qilinadigan aktivlarni olishga oid xarajatlar 

---

306 
mustasno, ilmiy-tadqiqot va ilmiy-texnikaviy xizmatga doir texnik vazifa haqiqatda 
bajarilgan hamda bunday xizmatlarning tugallangan bosqichlarini qabul qilib olish 
paytida chegirib tashlanadi. 
Soliq to’lovchining ilmiy tadqiqotlarga va (yoki) tajriba-konstruktorlik 
ishlanmalarga doir chiqimlari, tegishli ilmiy tadqiqotlarning va (yoki) tajriba-
konstruktorlik ishlanmalarning natijasidan qat’i nazar, bu tadqiqotlar yoki 
ishlanmalar (xizmatlarning ayrim bosqichlari) tamomlanganidan va (yoki) 
topshirish-qabul qilish dalolatnomasi taraflar tomonidan imzolaganidan keyin, 
ushbu moddada nazarda tutilgan tartibda chegirib tashlanadi.
Agar soliq to’lovchi ilmiy tadqiqotlar va (yoki) tajriba-konstruktorlik 
ishlanmalari yuzasidan amalga oshirgan xarajatlar natijasida intellektual faoliyat 
natijalariga bo’lgan mutlaq huquqlarni olsa, mazkur huquqlar nomoddiy aktivlar deb 
e’tirof etiladi, bunday xarajatlar ushbu Kodeksning 
319-moddasida 
nazarda tutilgan 
tartibda chegirib tashlanadi.
Ushbu moddaning qoidalari shartnoma bo’yicha ilmiy tadqiqotlarni va (yoki) 
tajriba-konstruktorlik ishlanmalarini ijrochi (pudratchi yoki ikkinchi pudratchi) 
sifatida bajaruvchi soliq to’lovchining xarajatlarini soliq solish maqsadlarida e’tirof 
etish uchun tatbiq qilinmaydi.