O'zbekiston Respublikasining qonuni lotin yozuviga asoslangan o'zbek alifbosini joriy etish to'g'risida

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASINING QONUNI

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASINING «LOTIN YOZUVIGA ASOSLANGAN O'ZBEK ALIFBOSINI JORIY ETISH TO'G'RISIDA»GI QONUNIGA O'ZGARTIRISHLAR KIRTTISH HAQIDA

O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi qaror qiladi: O'zbekiston Respublikasining 1993-yil 2-sentabrida qabul qilingan «Lotin yozuviga asoslangan o'zbek alifbosini joriy etish to'g'risida»gi Qonuniga (O'zbekiston Respublikasi Oliy Kengashi Axborotnomasi, 1993-yil, 9-son, 331-modda) quyidagi o'zgartirishlar kiritilsin:

1.1-moddadagi «31 harfva 1 tutiq belgisi (apostrof) dan» so'zlari «26 ta harf va 3 ta harflar birikmasidan» so'zlari bilan almashtirilsin.

2. 
   Cc, J j. harflari mustaqil harf belgisi sifatida alifbodan chiqarilsin.
   
3. 
   06, harfi O'o' shaklida, Gg harfi G'g' shaklida, S§ harfi Sh sh shaklida, Cc harfi Ch ch shaklida, Nfi harfi Ng ng shaklida, Q harf belgisi q shaklida ifodalansin.
   
4. 
   A a, I i, G g, G' g', Q q, O' o', Z z harflari va Ch ch harflar birikmasining yozma shakli tegishlicha Aa, Ii, Gg, G'g', Qq, O'o', Zz, Ch ch tarzida ifodalansin.
   

HOZIRGI ALIFBODA UNLILARNING IFODALANISHI

Hozirgi o'zbek adabiy tili fonetik jihatdan markaziy dialekt-larga asoslanadi. Mazkur dialektlarda oltita unli fonema mavjud.

Lotin yozuviga asoslangan yangi o'zbek alifbosiga ham oltita unli harf kiritilgan. Bular quyidagilar: I i, U u, E e, O' o', A a, O o.

Kirill yozuvidagi e, e, m, n unli harflari yangi alifboda . quyudagicha ifodalanadi:

e — ye; yetti, yelkan, yemish.

e —yo; yolg'iz, yoqut, yomon.

jo — yu; yutuq, yumush, yupqa.

n — ya; yaxshi, yakka, yangi.

HOZIRGI ALIFBODA UNDOSHLARNING IFODALANUSHI

Hozirgi o'zbek adabiy tilida 23 ta undosh tovush bor. Yangi alifboda ular 20 ta harf va 3 ta harflar birikmasi bilan ifodalana-di.

O'zbek tilining o'ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqqan holda Bb, Dd, Ff, Gg, Hh, Jj, Kk, LI, Mm, Nn, Pp, Qq, Rr, Ss, Tt, Vv, Xx, Yy, Zz, G'g' harflari uchun xalqaro andozadagi belgilar olingan.

Ill in, Hh, Hr ht tovushlari uchun quyidagi harflar birik­masi olingan: Sh sh, CH ch, Ng ng.

Ruscha-baynalmilal so'zlardagi c harfini ifodalash uchun Mi harfi ishlatiladi: Sirk, Sezar, sikl.

S unlidan keyin kelganda bitta t orttiriladi: litsey, militsiya kabi.