O`zbekiston respublikasi xalq ta`limi vazirligi

a) b)
45-shakl.

a) b)

46-shakl.



a) b)

47-shakl.

a) b) c)

48-shakl.

Movzu:To`g`ri chiziq or1qali tekislik o`tkazish.(2-soat).
Metrik va pozitsion masalalarni echishda to'g'ri chiziq orqali o'tkazilgan yordamchi tekisliklardan foydalanamiz. To'g'ri chiziq orqali bir parametrli tekisliklar to'plamini ∞ o'tazish mumkin (49-shakl). Lekin umumiy vaziyatda berilgan to'g'ri chiziq orqali proektsiyalar tekisliklariga parallel tekisliklar bu to'plamda yo'qdir. Shunday bolsada proektsiyalar tekisligiga proektsiyalovchi tekislik o'tkazish mumkin. 50-shaklda AB (A₁B₁; A₂B₂) to'g'ri chiziq orqali gorizantal proektsiyalovchi N va frontal proektsiyalovchi T tekisliklarini o'tkazish ko'rsatilgan. Proektsiyalovchi tekisliklar xususiyatiga ko'ra to'g'ri chiziqning,bitta proektsiyasi tekislikning u perpendikulyar bo'lgan proektsiyalar tekisligidagi izi bilan ustma-ust tushadi.51-shakl-da ,berilgan AB to'g'ri chizig'I orqali umumiy vaziyatda tekislik o'tkazilgan. Buning uchun kesmaning A (A₁, A₂) uchi orqali ixtiyoriy yo'nalishda to'g'ri chiziq t o'tkazilgan. 52-shakl CD (C₁,D₂;C₂,D₂) to'g'ri chiziq orqali chiziqning gorizantal izi 1 (1₁; l₂) va frontal izi 2 (2₁,2₂) topilgan va ular orqali mos ravishda tekislikning gorizantal izi P_H va frontal izi P_V o'tkazilgan. Lekin shart qo'yilmaganligi uchun OX o'qidagi izlarning kesishuv nuqtasi P_X ixtiyoriy tanlangan.